“Σήμερα η πλειοψηφία των εισακτέων στις Νομικές Σχολές της χώρας είναι γυναίκες. Έτσι, περισσότερες νεαρές γυναίκες αναζητούν εργασία και αποφασίσουν την εξειδίκευση τους στο φορολογικό δίκαιο, την απασχόληση τους με πάγια αμοιβή σε μεγάλες ελεγκτικές και δικηγορικές εταιρείες και την απορρόφηση του στο δικαστικό κλάδο. Οι φορολογικοί δικαστικοί σχηματισμοί ιδίως των πρωτοδικείων αλλά και των εφετείων αποτελούνται πλέον αποκλειστικά ή σχεδόν αποκλειστικά από γυναίκες. Παρά τις εξελίξεις αυτές, ακόμη και σήμερα, όσο στενεύει η πυραμίδα, τόσο μικρότερη είναι η ποσόστωση των γυναικών στα ανώτερα επίπεδα“.
Αυτά δηλώνει στο portraits η Ασπασία Μάλλιου που έχει πάνω από είκοσι πέντε χρόνια εξειδίκευση στην παροχή συμβουλών σχετικά με τη φορολογική νομοθεσία και την εκπροσώπηση πελατών ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων και του Συμβουλίου της Επικρατείας. Έχει μεγάλη εμπειρία στην παροχή συμβουλών σχετικά με το φόρο εισοδήματος, κληρονομιάς, δωρεάς και κεφαλαιουχικών κερδών που επιβάλλονται σε ιδιώτες και εταιρείες, τον φόρο που προκύπτει από ένα ευρύ φάσμα συναλλαγών και έμμεσης φορολογίας. Οι σπουδές της στα οικονομικά της έδωσαν μια επιχειρηματική προσέγγιση στην πρακτική του δικαίου.
Η κυρία Ασπασία Μάλλιου ήταν μεταξύ των ομιλητριών στο φετινό Delphi Forum και απάντησε στις ερωτήσεις του portraits για τη θέση της γυναίκας στους συνήθως ανδροκρατούμενους χώρους της οικονομίας και της πολιτικής.
Η κυρία Μάλλιου συμμετείχε σε επιτροπές που συστάθηκαν για την εξέταση της φορολογικής νομοθεσίας στο πλαίσιο δημόσιων διαβουλεύσεων στο Υπουργείο Οικονομίας και ομάδων εργασίας στην Ελληνική Ομοσπονδία Επιχειρήσεων για τη βελτίωση του φορολογικού συστήματος. Είναι Γραμματέας του Ελληνικού Συνδέσμου Φορολογικού Δικαίου και Φορολογικών Σπουδών, υπό την ιδιότητα που έχει οργανώσει και συμμετάσχει σε πολλά σεμινάρια, διαλέξεις, συνέδρια και ομάδες εργασίας για την ερμηνεία της φορολογικής νομοθεσίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχει διδάξει μαθήματα φορολογικού δικαίου στο ALBA Graduate Business School και σεμινάρια στη Νομική Εταιρεία Αθηνών και το Υπουργείο Οικονομικών σχετικά με τις εξελίξεις στον φορολογικό κώδικα. Έχει δημοσιευθεί ευρέως σε εφημερίδες και περιοδικά και διεξάγει έρευνα για εκδόσεις φορολογικού δικαίου.
Όπως δηλώνει «η πρακτική της φορολογικής νομοθεσίας με προσέλκυε πάντα. Σε μια δημοκρατία, η φορολογία δεν επιβάλλει μόνο υποχρεώσεις: αντίθετα, προτείνει το σημείο στο οποίο κάθε κεντρικά κυβερνημένη κοινωνία κατανοεί και συνειδητοποιεί την ελευθερία του ατόμου και του κράτους πρόνοιας. ”
Οι χώροι της οικονομίας και της πολιτικής ήταν παραδοσιακά ανδροκρατούμενοι χώροι. Αισθανθήκατε στην επαγγελματική σας πορεία ότι το φύλο σας, δημιούργησε εμπόδια ή καθυστέρησε την ανέλιξή σας;
Εδώ και τριάντα χρόνια όταν ξεκίνησα την ενασχόληση μου με τη δικηγορία, ο χώρος της φορολογίας στον οποίο κινήθηκα καταλαμβανόταν κυρίως από άνδρες. Οικονομικοί διευθυντές επιχειρήσεων, λογιστήρια, δικηγόροι φορολογικού δικαίου, φορολογικοί ελεγκτές, στελέχη της φορολογικής διοίκησης ακόμη και ανώτατοι δικαστές ήταν πάντα ή σχεδόν πάντα άνδρες. Κατά τη διάρκεια των ετών που πέρασαν, η εικόνα αυτή άρχισε σιγά – σιγά κάπως να μεταβάλλεται και γυναίκες να διεκδικούν έστω δειλά την εισδοχή τους στον χώρο αυτόν. Παρά, λοιπόν, το γεγονός ότι επί τριάντα χρόνια κινούμαι σε ένα κατεξοχήν ανδροκρατούμενο περιβάλλον, εντούτοις ουδέποτε αισθάνθηκα ότι το φύλο μου καθυστέρησε την ανέλιξη μου. Καθώς, πιστεύω και από ότι φαίνεται το έκανα και πράξη, ουδέποτε χρησιμοποίησα ή αναφέρθηκα με οιονδήποτε τρόπο στο φύλο μου. Ουδέποτε το θεώρησα προνόμιο ούτε και εμπόδιο στην επαγγελματική μου πορεία. Έτσι, δεν επέτρεψα το φύλο μου να αποτελέσει κριτήριο ούτε και παράγοντα επιδραστικό στην επαγγελματική μου πορεία.
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει αλλαγή στη στάση των μεγάλων επιχειρήσεων απέναντι στις γυναίκες; Τις επιλέγουν ευκολότερα σε ανώτερες θέσεις σε σχέση με το παρελθόν; Τι συμβαίνει στον κλάδο σας;
Πράγματι, όπως ήδη επισήμανα, κατά τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια πληθυσμιακή αύξηση των γυναικών που ασχολείται με τη φορολογία. Αυτό οφείλεται στην εποχή και πλέον στον ρόλο της γυναίκας εκτός σπιτιού και εντός της Αγοράς. Οφείλεται και στο γεγονός ότι σήμερα η πλειοψηφία των εισακτέων στις Νομικές Σχολές της χώρας είναι γυναίκες. Έτσι, περισσότερες νεαρές γυναίκες αναζητούν εργασία και αποφασίσουν την εξειδίκευση τους στο φορολογικό δίκαιο, την απασχόληση τους με πάγια αμοιβή σε μεγάλες ελεγκτικές και δικηγορικές εταιρείες και την απορρόφηση του στο δικαστικό κλάδο. Οι φορολογικοί δικαστικοί σχηματισμοί ιδίως των πρωτοδικείων αλλά και των εφετείων αποτελούνται πλέον αποκλειστικά ή σχεδόν αποκλειστικά από γυναίκες. Παρά τις εξελίξεις αυτές, ακόμη και σήμερα, όσο στενεύει η πυραμίδα, τόσο μικρότερη είναι η ποσόστωση των γυναικών στα ανώτερα επίπεδα.
Υπάρχουν ακόμη στερεότυπα στον κλάδο σας, σχετικά με το τί μπορούν ή δεν μπορούν να κάνουν οι γυναίκες και πώς ξεπερνιούνται;
Πολλές φορές τα στερεότυπα τα κουβαλάμε εμείς οι ίδιες οι γυναίκες μέσα μας. Πέρυσι σε μια επίσκεψη μου σε μεταπτυχιακούς φοιτητές της Νομικής Σχολής Αθηνών, όπου μίλησα για τον τρόπο άσκησης της φορολογικής δικηγορίας, μια φοιτήτρια σχολίασε ότι είναι αδύνατη η εντατική άσκηση δικηγορίας από μια γυναίκα που επιθυμεί να δημιουργήσει οικογένεια. Συζητώντας μαζί της, ήταν αντιληπτό ότι τόσο η ίδια όσο και η πλειοψηφία των συμφοιτητών της κουβαλούσαν μέσα τους τα στενά αυτά όρια, που αντανακλούν στερεότυπα. Στερεότυπα που πολλές γυναίκες και άνδρες ακόμη εγκλωβίζουν…
Η κρίση της πανδημίας έφερε αλλαγές στην καθημερινότητα και την οικονομία. Πιστεύετε ότι οι οικονομίες θα ανακάμψουν και ποια είναι η σημαντικότερη γνώση που αποκτήσατε από αυτή τη συγκυρία;
Η κρίση της πανδημίας μου επιβεβαίωσε ότι τα όρια της προσωπικής ελευθερίας του καθενός από εμάς βρίσκονται μέσα του και ο καθένας μας υπάρχει πέρα και πάνω από οιονδήποτε εξωτερικό περιορισμό. Η δημιουργικότητα, η επικοινωνία και η αξιολόγηση των ουσιωδών αποτελεί προσωπικό στοίχημα που δεν επηρεάζεται από εξωτερικές συνθήκες. Μου επιβεβαίωσε ακόμη ότι η ικανότητα προσαρμοστικότητας του ανθρώπου είναι μεγάλη. Με βοήθησε να αντιληφθώ ότι μπορώ να εργάζομαι και να παράγω συλλογικά και σε σύμπνοια με την ομάδα μου και εκτός δομημένου εργασιακού χώρου. Παράλληλα, μου στέρησε ταξίδια, επισκέψεις και αναζητήσεις άγνωστων κόσμων, πολιτισμών και περιοχών της γης μας. Τέλος, με γέμισε αγωνία για τη ζωή των αγαπημένων μου, κυρίως αυτών που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες.
Σήμερα, κάποιους μήνες μετά, εκτός από τον υγειονομικό κίνδυνο που καραδοκεί πάντα ενεργός, με προβληματίζουν και οι οικονομικές συνέπειες της κρίσης αυτής και ο τρόπος με τον οποίο θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε την επερχόμενη ύφεση. Ίσως, ήρθε η ώρα να αναδιατάξουμε δυνάμεις και να εντοπίσουμε με στοχευμένο τρόπο ποιες είναι οι συλλογικές μας προτεραιότητες για τα επόμενα χρόνια. Τι είδους μοντέλο οικονομίας επιθυμούμε; Τι είδους ανάπτυξη επιδιώκουμε; Από ποιες δραστηριότητες θα θέλαμε να αυξηθεί το ΑΕΠ της χώρας; Πώς θα κινηθούμε έναντι των λοιπών χωρών; Θα αποκτήσουμε εξωστρέφεια; Θα παρακολουθήσουμε τις διεθνείς εξελίξεις και τη νεοτερικότητα; Θα τολμήσουμε τον σχεδιασμό σύγχρονων και ανταγωνιστικών διεθνώς κινήτρων για την προσέλκυση επιχειρηματικών και ιδιωτικών κεφαλαίων; Θα βρούμε τρόπο να ξεπεράσουμε τη γραφειοκρατική αδράνεια; Θα ενισχύσουμε το σύστημα ελέγχου του πολιτειακού μας συστήματος ώστε να αυτοδιορθώνει αποτελεσματικά τα οποία φαινόμενα σήψης και διαπλοκής επιχειρούν να αναπτυχθούν; Αυτά είναι κάποια από τα ερωτήματα της επόμενης ημέρας που η κρίση επιτάσσει να απαντηθούν άμεσα, καθαρά, με όραμα και με διαύγεια.
Διαβάστε επίσης:
Βερώνη Παπατζήμου (KPMG): Οι γυναίκες δεν διαπραγματεύονται σκληρά το μισθό τους όπως οι άντρες
Κατερίνα Τοπούζογλου: Η γοργόνα της #allforblue που έβγαλε από τη θάλασσα 204 τόνους απορριμμάτων
Χριστιάννα Στεφάνου: Η Ελληνίδα που αναλαμβάνει τη διεύθυνση της Λυρικής Σκηνής της Βιέννης
Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση