Queen of Mean: Η άνοδος και η πτώση της Λεόνα Χέλμσλι

Τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης την αποκάλεσαν Queen of Mean (Βασίλισσα της Κακίας) και Βασίλισσα των Ξενοδοχείων. Έγινε σύμβολο απληστίας και αλαζονείας, όμως είχε την κοινή γνώμη με το μέρος της. Φυλακίστηκε και το όνομά της βρίσκεται μεταξύ των 10 μεγαλύτερων φοροφυγάδων της σύγχρονης ιστορίας. Ο λόγος για τη Λεόνα Χέλμσλι.

Έγινε γνωστή το 1972, όταν παντρεύτηκε τον πάμπλουτο επενδυτή και κτηματομεσίτη Χάρι Χέλμσλι. Στις μέρες της δόξας του, ήταν παντοδύναμος και έχαιρε του σεβασμού όλων. Είχε συγκεντρώσει ακίνητα αξίας 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ανάμεσά τους το Empire State Building, το Helmsley Building στην Park Avenue και το Flatiron Building.

Τυφλωμένος από έρωτα για τη Λεόνα, πήρε διαζύγιο από την επί 33 χρόνια σύζυγό του κι αποφάσισε να περάσει το υπόλοιπο της ζωής του μαζί της. Μέχρι το 1980, εκείνη παρέμενε στην αφάνεια κι απολάμβανε τις ανέσεις που της προσέφερε. Τότε, όμως, έγινε Πρόεδρος της αλυσίδας ξενοδοχείων Χέλμσλι που, εκείνη την εποχή, περιλάμβανε 30 μονάδες σε ολόκληρη τη χώρα – μεταξύ άλλων της ανήκαν τα Park Lane και St. Moriz στη Νέα Υόρκη, μαζί με τα Harley και Helmsley Palace.

«Ήταν ιδέα του Χάρι», έλεγε τότε. «Πιστεύει πως το αξίζω, πιστεύει πως είμαι καλή. Είπε ότι ασχολούμουν τόσο με την επιχείρηση, που θα μπορούσα να γίνω πρόεδρός της και εκείνος διευθυντής. Είπε ότι το καλύτερο ήταν πως η σύσκεψη του διοικητικού συμβουλίου τελείωνε όταν σηκωνόμασταν από το κρεβάτι».

Οι εργαζόμενοι στην αυτοκρατορία των Χέλμσλι γνώριζαν καλά πως κυνηγούσε την κληρονομιά του, ενώ η συμπεριφορά της ήταν απαράδεκτη. Είχαν, μάλιστα, εφεύρει κι ένα σύστημα «συναγερμού», ώστε να γνωρίζουν όλοι πότε έφευγε από το διαμέρισμά της και πήγαινε σε κάποιο από τα ξενοδοχεία. Δεν άργησε να πρωταγωνιστήσει και στις διαφημίσεις του Harley, όπου εμφανιζόταν χαμογελαστή, παρουσιάζοντας μία πολυτέλεια άνευ προηγουμένου. Τότε, οι κρατήσεις αυξήθηκαν στο 70% από το 25%.

Η επιτυχία του Harley έφερε διαφημίσεις και για το Helmsley Palace, στις οποίες η Λεόνα φορούσε βραδινές, πιο αποκαλυπτικές τουαλέτες. «Το μόνο Παλάτι στον κόσμο που η Βασίλισσα στέκεται προσοχή», ήταν το slogan.

Αυτές οι διαφημίσεις εμφανίζονταν για μία δεκαετία και πάντα λειτουργούσαν. Η Λεόνα έδινε προσωπικότητα στα ξενοδοχεία και αυτό άρεσε στους πελάτες.

Οι υπάλληλοι, βέβαια, την κοιτούσαν με τρόμο. Θεωρούσε πως ήταν εντάξει το να πατά επί πτωμάτων και να εκμεταλλεύεται τη θέση ισχύος στην οποία βρισκόταν, κάνοντας την επαγγελματική τους ζωή σχεδόν ανυπόφορη.

Η «Βασίλισσα» άρχισε να χάνει τη λάμψη της το 1986, όταν κατηγορήθηκε πως αρνήθηκε να πληρώσει τους φόρους στην πολιτεία της Νέας Υόρκης, όταν αγόρασε κοσμήματα εκατοντάδων χιλιάδων δολαρίων στο αποκλειστικό κατάστημα της Van Cleef & Arpels στο Μανχάταν. Δύο υψηλά ιστάμενα στελέχη της εταιρείας κατηγορήθηκαν έπειτα για τη δημιουργία ενός συστήματος το οποίο επέτρεπε στους Αμερικανούς πολίτες άλλων περιοχών να ψωνίζουν με «μαύρα» χρήματα.

Σύμφωνα με τα αρχεία της υπόθεσης, η Χέλσμλι πραγματοποίησε δέκα τέτοιες αγορές – δύο εκ των οποίων είχαν συνολικό κόστος 485.000 δολαρίων. Οι δικηγόροι της, φυσικά, υποστήριξαν πως δε γνώριζε τίποτα. Το 1990, όμως, ο δικαστής Τζον Μπράντλι, ανακάλυψε πως το 1985 «συμμετείχε ενεργά σε μία πλεκτάνη φοροδιαφυγής στη Νέα Υόρκη». Οι εργαζόμενοι της Van Cleef δήλωσαν ένοχοι, αλλά στη Λεόνα δεν απήγγειλε κατηγορίες το Ανώτατο Δικαστήριο.

Το 1987, μία σειρά άρθρων στους New York Times εξέθετε τους Χέλμσλι. Οι υπάλληλοί τους μιλούσαν με τα χειρότερα λόγια κι έγινε έρευνα στα ξενοδοχεία τους. Έναν χρόνο αργότερα, κατηγορήθηκαν από τις ομοσπονδιακές αρχές για φοροδιαφυγή ύψους 4 εκατομμυρίων δολαρίων, αγοράζοντας με έξοδα της εταιρείας προϊόντα για προσωπική χρήση – ανάμεσα στα παράνομα αποκτήματά τους βρισκόταν και μία Ιακωβιανή έπαυλη 28 υπνοδωματίων στο Λονγκ Άιλαντ, μία ανακαίνιση με μαρμάρινη πίστα χορού πάνω από την πισίνα αξίας ενός εκατομμυρίου δολαρίων, ένα ασημένιο ρολόι αξίας 45 χιλιάδων δολαρίων, ένα μαονένιο τραπέζι 210 χιλιάδων, ραδιοφωνικό σύστημα αξίας 130 χιλιάδων και μία σειρά έργων τέχνης που κόστισε μισό εκατομμύριο!

Τίποτα, όμως, δεν τους φαινόταν αρκετά μικρό ή προσωπικό για να αγοραστεί με τιμολόγιο του ξενοδοχείου – ακόμη και τα δαντελένια εσώρουχα της Λεόνα, για τα οποία ξόδευε 83.333 χιλιάδες κάθε μήνα, με τη δικαιολογία αγοράς στολών για το προσωπικό των ξενοδοχείων.

Ο 80χρονος, τότε, Χέλμσλι, που παρουσίαζε αρχές άνοιας, θεωρήθηκε πνευματικά ακατάλληλος για να παραστεί σε δίκη. Η σύζυγός του, αντίθετα, δικάστηκε κανονικά, ενώ την υπόθεση παρακολούθησε σχεδόν όλος ο αμερικανικός λαός. Δεκάδες μάρτυρες μίλησαν για μία άπληστη, υπερβολική, θρασύτατη γυναίκα που ήταν ικανή να απολύσει εργαζομένους την ώρα που ντυνόταν. Πρώην οικιακή της βοηθός, μάλιστα, αποκάλυψε πως κάποτε της είχε πει ότι «Μόνο τα ανθρωπάκια πληρώνουν φόρους».

Ο δικηγόρος της Queen of Mean, Τζέραλντ Φέφερ, όχι μόνο αρνήθηκε την παραπάνω κατάθεση, αλλά προσπάθησε να τη χρησιμοποιήσει υπέρ του. Είπε στους ενόρκους ότι η 69χρονη πελάτης του ήταν αγενής και άπληστη μεν, αλλά «δεν πιστεύω ότι η κυρία Χέλμσλι δικάζεται αυτήν τη στιγμή απλώς επειδή είναι κακόψυχη».

Η δίκη κράτησε δύο μήνες. Λέγοντας πως το κίνητρό της ήταν «η φιλαργυρία», ο δικαστής Τζον Ουώκερ την καταδίκασε σε τετραετή κάθειρξη και πρόστιμο 7,1 εκατομμυρίων δολαρίων για φοροδιαφυγή. Επιπλέον, έπρεπε να πληρώσει 1, 7 εκατομμύρια στην πολιτεία και τις Αρχές.

Ξεκίνησε να εκτίει την ποινή της το 1992 και αφέθηκε ελεύθερη μετά από 18 μήνες, με αναστολή. Έπρεπε, παράλληλα, να ολοκληρώσει 750 ώρες κοινωνικής εργασίας. Όταν, όμως, αποκαλύφθηκε πως δωροδοκούσε απόρους για να κάνουν τις δουλειές της, προστέθηκαν 150 ώρες στην τιμωρία της.

H Λεόνα Χέλμσλι έγινε σύμβολο αλαζονείας για τους Αμερικανούς, ενώ είψε την πεποίθηση πως της άξιζε να απολαμβάνει πολυτέλειες χωρίς να προσπαθεί. Η ζωή της έγινε τηλεταινία και αποτέλεσε αντικείμενο πολλών βιβλίων, ενώ ο Άντριου Φάινμπεργκ την αποκάλεσε «Μάκβεθ της βιομηχανίας της φιλοξενίας».

Γεννήθηκε με το όνομα Λεόνα Μίντι Ρόζενταλ στη Νέα Υόρκη, τον Ιούλιο του 1920. Τελείωσε το σχολείο και άρχισε να συστήνεται ως Λεόνα Ρόμπερτς. Παντρεύτηκε τρεις φορές, συνολικά – πρώτα με το δικηγόρο Λίο Πάνζιρερ, με τον οποίο χώρισε το 1952, με τον υπάλληλο των γονιών της, Τζο Λούμπιν, από τον οποίο πήρε διαζύγιο το ’60 και, τέλος, με το Χάρι Χέλμσλι.

Η δεκαετία του ’60 τη βρήκε να ξεχωρίζει στο χώρο των κτηματομεσιτικών, καθώς κατάφερνε να πουλά πολυτελείς κατοικίες σε εξωφρενικά υψηλές τιμές. Μιλώντας στην Τζούντι Κλίμσρουντ των New York Times, μάλιστα, δήλωσε πως ο σύζυγός της «έμαθε για την καριέρα της και είπε σε ένα στέλεχος της επιχείρησης “όποια κι αν είναι, φέρε την εδώ¨».

«Όταν τελικά πήρε τηλέφωνο, του είπα πως ο μισθός μου είναι υπερβολικός και δε θα τον άντεχε. Τελικά, μου έκανε μία προσφορά που δεν μπορούσα να αρνηθώ».

Οι συνάδελφοί της, βέβαια, δεν είχαν αυτές τις αναμνήσεις από εκείνη. Κάποιος είπε ακόμη κι ότι είχε οργανωμένο σχέδιο αποπλάνησής του.

Όπως και να ‘χει, μετά από μερικές εβδομάδες γνωριμίας της πρότεινε τη θέση της Διευθύντριας Πωλήσεων σε μία θυγατρική της Helmsley. Λιγότερο από τρία χρόνια μετά, τον Απρίλιο του 1972, έγινε ο γάμος τους – άργησαν, καθώς περίμεναν να εκδοθεί το διαζύγιό του από την Ιβ Χέλμσλι. Η τελετή πραγματοποιήθηκε στο σαλόνι του ρετιρέ του Park Lane, με θέα το Central Park.

Αμέσως μετά το γάμο της, η Λεόνα ξεκίνησε την ανακαίνιση του τεράστιου σπιτιού τους. Πραγματοποιούσε τεράστια πάρτι στα οποία όλοι έπιναν σαμπάνια κι έτρωγαν χαβιάρι, ενώ εκείνη έδινε ρεσιτάλ χορού κι έκανε είσοδο σαν σταρ του σινεμά.

Όταν αποφυλακίστηκε, περίμενε πως θα επέστρεφε στην αλλοτινή της ζωή. Αυτό, φυσικά, ήταν αδύνατο. Έχοντας βεβαρυμμένο ποινικό μητρώο, δεν γινόταν να παραμείνει πρόεδρος, μέτοχος ή συνέταιρος σε κανένα παράρτημα του ξενοδοχειακού ομίλου. Στράφηκε, έτσι, στη φιλανθρωπία.

Μαζί με το σύζυγό της, δώρισαν 10 εκατομμύρια δολάρια στην οικοδόμηση ενός νοσοκομείου στο Γκρίνουιτς, ενώ το 1993 αγόρασε χίλια χριστουγεννιάτικα δώρα σε άπορα παιδιά.

Τρία χρόνια μετά, το δικαστήριο της Νέας Υόρκης της όρισε να αποζημιώσει με ενάμισι εκατομμύριο δολάρια τον πρώην Οικονομικό Διευθυντή του Ομίλου, ο οποίος απολύθηκε έπειτα από δική της εντολή ενώ βρισκόταν στη φυλακή. Το Μάιο εκείνης της χρονιάς, οι δύο στενότεροι συνεργάτες του Χάρι Χέλμσλι έκαναν μήνυση στο ζευγάρι, κατηγορώντας τη Λεόνα για κατάχρηση εταιρικού κεφαλαίου εκατομμυρίων. Όπως θα περίμενε κανείς, αρνήθηκε τα πάντα.

Η υπόθεση έκλεισε με διακανονισμό το 1997, με τον οποίο οι δύο άνδρες αγόρασαν τη Helmsley – Spear.

Το 2001, επέστρεψε στη διαστική αίθουσα. Αυτήν τη φορά, ένας υπάλληλος την κατήγγειλε για παράνομη και άδικη απόλυση εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού. Δύο χρόνια μετά, ένας ακόμη τη μήνυσε και έλαβε από εκείνη 544 χιλιάδες δολάρια, κατηγορώντας την για τον ίδιο λόγο: Απόλυση εξαιτίας της ομοφυλοφιλίας του.

Η Λεόνα Χέλμσλι έφυγε από τη ζωή στις 20 Αυγούστου 2007. Θα μπορούσε να είχε μείνει στην ιστορία ως η πιο επιτυχημένη κτηματομεσίτρια του 20ου αιώνα – αντί για αυτό, όλοι τη θυμούνται για την απληστία, την κακία και την υπεροψία της. Έγινε η προικοθήρας που πάτησε επί πτωμάτων για να φτάσει στην κορυφή, και τελικά βρέθηκε πίσω στο μηδέν.

Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση