Η HOPEgenesis τιμήθηκε με το Gold βραβείο ως ΜΚΟ της χρονιάς στο πλαίσιο της επίσημης τελετής για την απονομή των βραβείων Hellenic Responsible Business Awards 2020, που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα στο Μουσείο Μπενάκη στην οδό Πειραιώς.
Η αξιολόγηση πραγματοποιήθηκε μέσω διαδικτυακού συστήματος αξιολόγησης από τα τριάντα μέλη της κριτικής επιτροπής: εκπροσώπους θεσμικών φορέων, καθηγητές και εμπειρογνώμονες του κλάδου με ενεργό δράση στην «Ελλάδα του εμείς».
Τα βραβεία αποτελούν πλατφόρμα σύνδεσης για όλους όσοι συμβάλλουν ενεργά με ιδέες και έργο στην εξέλιξη της σύγχρονης επιχειρηματικότητας με γνώμονα το κοινό καλό.
Όραμα της HOPEgenesis εκ συστάσεώς της ως αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία το 2015, συνιστά η ανατροπή της υπογεννητικότητας στην Ελλάδα.
Η δράση της λειτουργεί σε δύο επίπεδα: στις τοπικές κοινότητες, παρέχοντας την απαραίτητη ιατρική ασφάλεια στις γυναίκες που κυοφορούν ή ευελπιστούν να κυοφορήσουν. Και παράλληλα ως ευρύτερη καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης έτσι ώστε μέσω της γνωστοποίησης να περιοριστούν τα αίτια της υπογεννητικότητας στην ελληνική κοινωνία.
«Θέλω να πιστεύω ότι προσθέσαμε ένα λιθαράκι», παρατηρεί η γενική διευθύντρια της οργάνωσης Ελίνα Σμπώκου.
Πολύ περισσότερο: διότι η ανάδειξη του φαινομένου της υπογεννητικότητας που αποτελεί πρώτο βήμα για την καταπολέμησή της, τίθεται πλέον σε επίσημο θεσμικό επίπεδο.
Επί παραδείγματι, προσφάτως δημοσιεύθηκε η κοινή έρευνα της HOPEgenesis και του Πανεπιστημίου Πειραιά με τίτλο Διερεύνηση των παραγόντων που δημιουργούν το πρόβλημα της υπογεννητικότητας στην Ελλάδα.
Ο ιδρυτής και πρόεδρος της HOPEgenesis Στέφανος Χανδακάς με τη βουλευτή ‘Α Αθηνών και πρέσβη της HOPEgenesis Όλγα Κεφαλογιάννη επισκέφτηκαν τον τότε πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο για να κοινοποιήσουν τα αποτελέσματα της έρευνας.
Η συγκεκριμένη έρευνα κατέγραψε επί της ουσίας τις έγνοιες, τις επιδιώξεις, τις πεποιθήσεις της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας όσον αφορά τη δημιουργία νέας ζωής. Αποτελεί ανεκτίμητο, καίριο εργαλείο για οποιονδήποτε ασχολείται με τα κοινά αυτή τη δεδομένη στιγμή.
Πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του ομίλου Eurolife ERB (το ασφαλιστικό δεσπόζει ανάμεσα στους τομείς που αιμορραγούν εξαιτίας της υπογεννητικότητας).
Downsizing…
«Η υπογεννητικότητα αφορά όλους μας«, συμπληρώνει η Ελίνα Σμπώκου.
«Σημαίνει απλά ότι πιο πολλοί πεθαίνουν από όσοι γεννιούνται» συμπληρώνει η ίδια.
Για να αποκατασταθεί η ισορροπία όμως στην Ελλάδα πρέπει να πραγματοποιούνται 2,1 ή 2,5 γεννήσεις ανά οικογένεια. Αυτή τη στιγμή η χώρα βρίσκεται στο 1,6.
Σύμφωνα με την Ελίνα Σμπώκου, ελλοχεύει μάλιστα ο κίνδυνος ο πληθυσμός να κατρακυλήσει στα έξι ή οχτώ εκατομμύρια ως το 2050. Ακόμη χειρότερα, «υπάρχει ένα σημείο ύστερα από το οποίο το φαινόμενο δεν αναστρέφεται και ουσιαστικά μιλάμε για cease of existence«. Δηλαδή ένα είδος αφανισμού.
Όσες χώρες ασχολήθηκαν σοβαρά και συστηματικά με το ζήτημα της, κατάφεραν να ανατρέψουν τη γήρανση του πληθυσμού που απορρέει από την υπoγεννητικότητα.
«Σκεφτείτε ότι βρισκόμαστε με ανεργία και χωρίς εργατικό δυναμικό. Πώς γίνεται αυτό; Ποιος δουλεύει; Ποιος πληρώνει ασφαλιστικές εισφορές;» αναρωτιέται η διευθύντρια.
Στα χείλη της Πολιτείας
Στην καρδιά της κρίσης το 2015 o Στέφανος Χανδακάς ταξίδεψε στις απομακρυσμένες περιοχές της Ελλάδας και τα νησιά με τη μη κερδοσκοπική ομάδα Αιγαίου που προσφέρει δομές υγείας. Σε ορισμένα σημεία δεν υπήρχαν καθόλου έγκυες γυναίκες. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα για τη δημιουργία της HOPEgenesis.
Εκείνη την περίοδο ουδείς αντιλαμβάνονταν ότι υπάρχει τόσο ριζικό πρόβλημα. Αργότερα απλώς θεωρούσαν ότι δεν τους αφορά. Σήμερα όλοι αναγνωρίζουν το μέγεθός του.
Διάφορες πρωτοβουλίες αντιμετώπισής του έχουν κερδίσει θέση στον προγραμματισμό της κυβέρνησης Μητσοτάκη (το επίδομα των 2000 ευρώ, μία εξ αυτών). Κατά τη διάρκεια των τελευταίων εκλογών εμφανίστηκε στις προεκλογικές δηλώσεις όλων των κομματικών αποχρώσεων.
«Ανέδειξε και έθεσε το θέμα ψηλά στην ατζέντα. Σε αυτό συνέβαλαν καθοριστικά οι εκλογές. Ήταν πλέον έτοιμο το κλίμα. Τώρα το πιάνουν όλοι: Έχει εκπονήσει μελέτες η Διανέοσις, ασχολείται το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών ενώ έχει δημιουργηθεί διακομματική επιτροπή με δικά της πορίσματα…»
Μέσω της δράσης της HOPEgenesis με πιλοτικά προγράμματα και κάλυψη εξόδων εγκυμοσύνης και τοκετού έχει ωφελήσει περισσότερες από τριακόσιες είκοσι οικογένειες, κάτοικους απομακρυσμένων περιοχών όπου παρατηρούνται πολύ χαμηλές ή ακόμα και μηδενικές γεννήσεις ή με αρνητικό ισοζύγιο γεννήσεων θανάτων. Αυτή τη στιγμή καλύπτει τριακόσιες πενήντα τέσσερις ακριτικές περιοχές.
Δεν αντιμετωπίζουν το θέμα με τη λογική «πάρτε χίλια ευρώ, πάρτε εκατό» διευκρινίζει η Ελίνα Σμπώκου αλλά προσωποποιημένα, ανάλογα με την περίπτωση και την περιοχή. Άλλες δυσκολίες αντιμετωπίζει μία Αθηναία και άλλους μία γυναίκα στο Καστελόριζο.
Λειτουργεί επιπλέον και ως ομπρέλα ασφαλείας (με τηλέφωνα, αεροδιακομηδές, έκτατες ανάγκες).
«Προσφέρουμε ένα απλό οικονομικό κίνητρο. Για τις γυναίκες αυτές συντρέχουν πολλά θέματα, όχι μόνο η κρίση«, διαπιστώνει η ίδια.
Η HOPEgenesis αποκάλυψε επίσης και το φαινόμενο «μίας κουλτούρας υπογεννητικότητας» ένα υφέρπον ζήτημα που δημιουργήθηκε τα χρόνια της κρίσης, όπως θα τη παρατηρήσει η διευθύντρια. Γυναίκες ου αποφεύουν την εγκυμοσύνη με τη λογική ότι θα αποβεί οικονομικά δυσβάσταχτη.
Σύμφωνα με την έρευνα «ένας στους δύο ερωτώμενους (52.9%) θεωρεί το υψηλό οικονομικό κόστος ως πολύ σημαντικό παράγοντα στην απόφασή του για να αποκτήσει τέκνο».
Ένα ζευγάρι αποφεύγει την τεκνοποίηση πρωτίστως λόγω της αβεβαιότητας στον εργασιακό χώρο. Επιπλέον, υπολογίζει το τρίπτυχο διαθεσιμότητα, πρόσβαση και ποιότητα υπηρεσιών υγείας. Το οικογενειακό εισόδημα θεωρείται υψίστης σημασίας κατά τη διάρκεια της ζωής ενός παιδιού αφού επηρεάζει τη διαθεσιμότητα του χρόνου στα πρώτα χρόνια ζωής του. Αναδεικνύεται έτσι η «πολυπαραγοντικότητα» του ζητήματος.
Μέτρα οικονομικής ενίσχυσης και οικογενειακού προγραμματισμού θα συμβάλλουν στην εξισορρόπηση του δείκτη γεννήσεων ενώ οφείλει κανείς να διερευνήσει περαιτέρω και την εξής μνεία στην έρευνα:
«Όσο αυξάνονται οι οικονομικές απολαβές μιας γυναίκας, όσο αυξάνονται οι οικονομικές απολαβές μιας γυναίκας, μειώνεται ο αριθμός των βρεφών που γεννάει. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται και στις δυτικές χώρες με την αύξηση των εργασιακών επιλογών των γυναικών (Chabé-Ferret, 2019)».
Με τη σύμπνοια ιδιωτικού και δημόσιου στη νέα εποχή
Την επόμενη ημέρα: «Είναι απολύτως αποδεδειγμένο ότι οι μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, τα σωματεία και τα ιδρύματα έχουν υποχρέωση, ανάγκη και χώρο να βοηθήσουν στην ελληνική πραγματικότητα. Έχουμε ανάγκη όλες τις πρωτοβουλίες τους για όλα τα θέματα».
Με πλούσια εμπειρία, και νομική παιδεία η Ελίνα Σμπώκου κινεί τα νήματα στην κοινωφελή δράση ως ενεργό μέλος σε πέντε μεγάλα σωματεία.
«Μιλάω ως άνθρωπος που έχει ευεργετηθεί στη ζωή του από ανάλογους οργανισμούς αφού πήρα υποτροφίες για τις σπουδές μου και ως άνθρωπος που εθελοντικά συμμετέχει σε αυτούς«, εξηγεί τη στιγμή που στην πολιτεία συζητιέται η καταγραφή των μητρώων όλων των αστικών μη κερδοσκοπικών εταιρειών (ειδικά όσον αφορά τους πρόσφυγες).
«Δεν φαντάζεστε πόση δουλειά κάνουν και πόσο βοήθησαν κατά τη διάρκεια της κρίσης».
Μεταξύ άλλων αναφέρεται στον νεοφυή ΔΕΣΜΟ -«ασχολούνται με τη δουλειά όχι με την επικοινωνία για αυτό δεν ακούγονται πολύ«. Πρόκειται για το σωματείο που δημιούργησε η Νίκη Κεραμέως αλλά έπρεπε να αφήσει λόγω του ασυμβίβαστου.
Ομάδα Αιγαίου, Σύμπλευση, Action Hellas, Safe Water Sports, Ελπίδα, ΕΛΕΠΑΠ και πολλά ακόμη. Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης που λειτουργεί περίπου ως ΜΚΟ, το Μουσείο Μπενάκη που ανοίχτηκε στους επαγγελματίες…
Κύριο μέλημά της, να αυξάνονται απρόσκοπτα οι περιπτώσεις συνέργειας των κρατικών θεσμών με την ιδιωτική πρωτοβουλία πράγμα που αποδεδειγμένα προωθεί τον εκσυγχρονισμό και τη γρήγορη επίλυση γκρίζων ζωνών.
Ευεργέτες έχτισαν τα ελληνικά νοσοκομεία. «Και σήμερα με την αύξηση της ιδέας του corporate social responsibility, ξαφνικά ένα budget θα χωρίζεται στη μέση και το ένα μισό θα πηγαίνει προς όφελος της κοινωνίας».
Η Ελίνα Σμπώκου διακατέχεται από το αίσθημα της κοινωνικής ευθύνης. Ένα κορίτσι που ορέγεται ένα πιο δίκαιο και αποτελεσματικό αύριο.