Από τη μέρα που ξέσπασε η πανδημία, τα επίπεδα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης έχουν πέσει, τα ζώα επιστρέφουν στο φυσικό τους περιβάλλον – το οποίο είχαν εγκαταλείψει καθώς ήταν αγαπημένος προορισμός των ανθρώπων για εκδρομές και πεζοπορίες. Αν και για λίγο, είδαμε πως η συμπεριφορά μας έχει τεράστια επίδραση στον πλανήτη μας.
Για κάποιους, η θετικές αυτές αλλαγές μας δίνουν ένα νέο τρόπο να κατανοήσουμε τη σχέση μεταξύ του περιβάλλοντος και της υγείας μας. Πώς συνδέονται αυτά τα δύο;
Οι ακραίες θερμοκρασίες και τα καιρικά φαινόμενα, έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα του νερού που πίνουμε, του αέρα που αναπνέουμε και του φαγητού που τρώμε. Το 2018, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολόγισε πως η υπερθέρμανση του πλανήτη θα ευθύνεται για 250 χιλιάδες θανάτους μεταξύ του 2030 και του 2050.
Πώς η καταστροφή του περιβάλλοντος μας αρρωσταίνει;
Αέρας
Εννέα στους δέκα ανθρώπους, αυτή τη στιγμή, αναπνέουν μολυσμένο αέρα. Κάθε χρόνο, επτά εκατομμύρια θάνατοι οφείλονται σε παθήσεις που συνδέονται με την έκθεση σε ρύπους. Χρησιμοποιώντας ακάθαρτα καύσιμα, όπως κάρβουνο, ντίζελ, κηροζίνη – ακόμη και βιοκαύσιμα, τα μικρά εκείνα σωματίδια βρίσκουν τον τρόπο και εισέρχονται στους πνεύμονές μας. Σ’ αυτό συμβάλλουν και οι εκπομπές μεθανίου από τη βιομηχανική γεωργία και την παραγωγή πετρελαίου και βενζίνης. Εμείς οι ίδιοι, λοιπόν, ευθυνόμαστε για την κακή ποιότητα του αέρα. Η ατμοσφαιρική ρύπανση οδηγεί σε ποικίλα προβλήματα υγείας, όπως ο καρκίνος στους πνεύμονες, τα εμφράγματα και οι καρδιοπάθειες.
Πάνω από το 90% των θανάτων που σχετίζονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση αφορούν σε κατοίκους αναπτυσσόμενων, κυρίως, χωρών. Έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2019, μάλιστα, έδειξε πως έτσι χάνονται 800 χιλιάδες επιπλέον ζωές το χρόνο στην Ευρώπη. «Για να το εξηγήσουμε καλύτερα, αυτό σημαίνει πως η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί περισσότερους θανάτους το χρόνο από το τσιγάρο», ανέφερε ο καθηγητής Thomas Münzel στο EurekAlert.
Ασθένειες που μεταδίδονται από τα ζώα στους ανθρώπους
Πάνω από το 70% των ασθενειών που προσβάλλουν το ανθρώπινο είδος βρίσκουν τις ρίζες τους στην άγρια ζωή και τα κατοικίδια. Το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ παρατήρησε μία σημαντική αύξησή τους στις ιδιαίτερα στενές σχέσεις μας με τα ζώα.
Επεμβαίνοντας στηο φυσικό τους περιβάλλον με τη γεωργία και τις μεγάλες βιομηχανικές μονάδες, τα αναγκάζουμε να «μετακομίσουν» σε άλλες περιοχές, πιο κοντινές σ’ εμάς, και δημιουργούμε τις ιδανικές συνθήκες ώστε να μεταφερθούν παθογόνοι μικροοργανισμοί από το είδος τους στο δικό μας.
Αυτό σημαίνει πως, μετά την πανδημία, θα χρειαστεί να προστατεύσουμε τον πλανήτη μας λίγο περισσότερο.
Περιορισμένη πρόσβαση σε θρεπτικά τρόφιμα
Είναι γνωστό τοις πάσι πως μία ισορροπημένη διατροφή ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα.
Το πρόβλημα της εποχής μας, είναι πως ενώ 800 εκατομμύρια άνθρωποι είναι υποσιτισμένοι, 2.1 δις δίνουν τη μάχη τους με την παχυσαρκία ή είναι υπέρβαροι. Οι περισσότερες ανάγκες μας μπορούν να καλυφθούν από τρία μόνο πράγματα: το ρύζι, το σιτάρι και τον αραβόσιτο. Χάρη σ’ αυτά έχουμε τα αρκετά επεξεργασμένα παράγωγα, όπως το ψωμί. Μας δίνουν, όμως, και αρκετές ανθυγιεινές επιλογές, γεμάτες γλυκαντικές ουσίες. Δυστυχώς, δεχόμαστε καταιγισμό από τις τελευταίες, οι οποίες είναι πιο οικονομικές κι ευκολότερα προσβάσιμες.
Έλλειψη καθαρού νερού
Ο μέσος άνθρωπος καταναλώνει πενήντα λίτρα νερού ημερησίως, για να διατηρείται καθαρός κι ενυδατωμένος. Αν συνεχίσουμε να ρυπαίνουμε τα ύδατα με το ρυθμό αυτό, πάνω από τα 2/3 του παγκόσμιου πληθυσμού δε θα έχουν πρόσβαση σε καθαρές πηγές μέχρι το 2050, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Για να παρουσιάσουμε λίγο πιο κατανοητά τη σοβαρότητα της κατάστασης, θα φέρουμε ένα παράδειγμα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά να πλένουμε πολύ καλά τα χέρια μας, προκειμένου να προστατευθούμε όσο το δυνατόν περισσότερο από την πανδημία, σωστά; Εμείς, το εφαρμόζουμε άριστα. Εκατομμύρια συνάνθρωποί μας, όμως, δεν το κάνουν για το χειρότερο λόγο: Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 42 χώρες, βρέθηκε πως δεν έχουν πρόσβαση σε τρεχούμενο νερό και σαπούνι στο ίδιο τους το σπίτι.