Από τα βάθη της θάλασσας μέχρι την ακτή, όπου κι αν κοιτάξουν οι επιστήμονες θα βρουν μικροΐνες πλαστικού, όχι μεγαλύτερες από 5 χιλιοστά, που προέρχονται από τα συνθετικά μας ρούχα. Κάθε φορά, ελπίζουν να είναι οργανικές – από βαμβάκι, για παράδειγμα – καθώς δεν είναι τόσο επιβλαβείς για το περιβάλλον κι αποσυντίθενται σχετικά γρηγορότερα.
Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Environmental Science and Technology Letters δείχνει πως ο Ατλαντικός, στην περιοχή που πλησιάζει τον Καναδά, είναι γεμάτος μπλε ίνες από τζιν ύφασμα, οι οποίες κατέληξαν εκεί εξαιτίας μας. «Φαίνεται πως η διαδικασία μεταφοράς τους ήταν τεράστια. Είτε βρέθηκαν απευθείας στον ωκεανό, είτε ξεκίνησαν από τον αέρα και κατέβηκαν προς τα εκεί», δήλωσε η ειδικός από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο, Sam Athey, που ανέλαβε την επιμέλεια της μελέτης. Νωρίτερα, άλλη ομάδα επιστημόνων βρήκε πως οι μικροΐνες διανύουν τεράστιες αποστάσεις είτε μέσα στη θάλασσα, είτε στην ατμόσφαιρα, όταν φυσάει. Είναι δυνατό να ξεκινήσουν από μία ευρωπαϊκή πόλη και να καταλήξουν στην Αρκτική.
Οι τζιν ίνες που είναι γνωστές κι ως «γενετικά τροποποιημένη κυτταρίνη» από τον άνθρωπο, θεωρούνται «φυσικές». Κι όμως, περιέχουν χημικές ουσίες και απορροφούν πολλές από το περιβάλλον κάθε φορά που φοράμε τα ρούχα μας.
Οι ερευνητές εξέτασαν δείγματα ιζήματος από πολλά μέρη, από τη θάλασσα της Αρκτικής μέχρι τις λίμνες γύρω από το Τορόντο και τις μεγάλες λίμνες στο Οντάριο. Είδαν πως σε κάθε κιλό ιζήματος βρέθηκαν 1.930, 2.490 και 780 μικροΐνες, αντίστοιχα. Από αυτές, το 22% – 51% ήταν ανθρωπογενώς τροποποιημένη κυτταρίνη και, από αυτήν, το 41% – 57% ήταν κόκκινες τζιν μικροϊνες. Τι σημαίνει αυτό; Πως υπάρχει πολύ τζιν στο περιβάλλον.
Προκειμένου να βεβαιωθούν πως αναγνώριζαν και κατηγοριοποιούσαν σωστά τις denim μικροΐνες, δοκίμασαν να πλύνουν τρία είδη μπλε τζιν από 99% έως 100% βαμβάκι: Χρησιμοποιημένα, αφόρετα και σχεδόν λιωμένα. Η τελευταία κατηγορία περιλάμβανε εκείνα που είχαν φθαρεί σε τέτοιο σημείο που είχαν τρύπες επάνω τους. «Αιχμαλώτισαν» το νερό από τα πλυντήρια και μέτρησαν τις απώλειες.
Κατέληξαν, έτσι, στο συμπέρασμα πως όσο πιο καινούργιο είναι ένα παντελόνι, όσο λιγότερο έχει φορεθεί, τόσο περισσότερες μικροΐνες χάνει. Όλως περιέργως, όμως, δεν εμφανίστηκαν σημαντικές διαφορές μεταξύ αυτών και των εντελώς φθαρμένων, τα οποία θα περίμενε κανείς να προκαλούν το μεγαλύτερο πρόβλημα. Η Athey και οι συνεργάτες της, τέλος, σημείωσαν έναν αριθμό που μας προβληματίζει: 56.000. Τόσες είναι οι μικροΐνες που χάνει το μέσο τζιν ανά πλύση.
Από τη στιγμή που θα μπουν στο νερό και θα απελευθερωθούν στο περιβάλλον, οι μικροσκοπικές αυτές κλωστές μπορούν να ταξιδέψουν οπουδήποτε. Νωρίτερα, μάλιστα, μέσα στη χρονιά, άλλη ομάδα επιστημόνων ανακάλυψε θαλάσσια «hotspots» μικροπλαστικών.
Φυσικά, εισβάλλοντας στους ωκεανούς, δε θα μπορούσαν παρά να επηρεάσουν τη θαλάσσια ζωή. Ψάρια, γλάροι, χελώνες – όλα τους, τα μπερδεύουν με τροφή. Πολλά, βρίσκουν τραγικό θάνατο εξαιτίας τους.
«Παρότι χρειάζεται να γίνει μεγάλη έρευνα ακόμη, ώστε να κατανοήσουμε πλήρως την επίδρασή τους, έχουμε ορισμένες απλές ενδείξεις για τη δράση που πρέπει να αναλάβουμε», δήλωσε στο Wired ο διευθυντής του Ocean Conservancy’s Trash Free Seas Program, Nicholas Mallos. Γνωρίζουμε ήδη, για παράδειγμα, πως υπάρχουν ειδικά φίλτρα για το πλυντήριο που λειτουργούν σαν τείχη και δεν επιτρέπουν στο 90% των μικροϊνών να φύγει προς τη θάλασσα. Αν συνεχίσουμε να γυρίζουμε την πλάτη σε τέτοιου είδους ζητήματα, βάζουμε κι εμείς το λιθαράκι μας στην περιβαλλοντική καταστροφή. Συνθετικές ή όχι, οι μικροΐνες των τζιν μας θα βρουν τον τρόπο τους να ταξιδέψουν όπου θελήσουν. Εκτός κι αν τις εμποδίσουμε.
Διαβάστε επίσης:
6 vegan υφάσματα που πρέπει να γνωρίζετε
Η νέα μέθοδος παραγωγής nylon δίνει νέα πνοή στη βιώσιμη μόδα
Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση