Αν και ο ίδιος ο κορονοϊός δεν κάνει διακρίσεις ως προς το ποιος μπορεί να μολυνθεί, η πανδημία απέχει πολύ από έναν μεγάλο ισοσταθμιστή. Τον ίδιο μήνα που 22 εκατομμύρια Αμερικανοί έχασαν τις δουλειές τους, ο συνολικός πλούτος της αμερικανικής τάξης δισεκατομμυριούχων, αυξήθηκε περίπου 10%, ποσοστό που μεταφράζεται σε 282 δισεκατομμύρια δολάρια, σε σχέση με τις αρχές Μαρτίου. Πλέον, η συνολική καθαρή τους αξία ανέρχεται στο ποσό των 3,229 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η αρχική συντριβή του χρηματιστηρίου, αρχικά προσέκρουσε σε κάποια καθαρή αξία, όπως για παράδειγμα, εκείνη του Jeff Bezos, η οποία μειώθηκε στα 105 δισεκατομμύρια δολάρια στις 12 Μαρτίου. Ωστόσο, τα πλούτη του έχουν ανακάμψει. Από τις 15 Απριλίου, η καθαρή του αξία έχει αυξηθεί κατά 25 δισεκατομμύρια δολάρια. Ο Eric Yuan, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του Zoom, ήταν ένας από τους λίγους που είδε αύξηση της καθαρής αξίας, ακόμη και όταν οι αγορές έπεσαν, και τώρα έχει αυξήσει αξία του στα 2,58 δισεκατομμύρια δολάρια.
Αυτοί οι «πανδημικοί κερδοσκόποι», όπως τους αποκαλεί μία νέα έκθεση από το Ινστιτούτο Μελετών Πολιτικής, είναι μόνο ένα κομμάτι του παζλ ανισότητας πλούτου στην Αμερική. Η ιστορία ξεκινά από το 1980, όταν οι φόροι που κατέβαλλαν οι δισεκατομμυριούχοι, μειώθηκαν κατά 79%, ανάλογα με το ποσοστό του πλούτου τους.
Ο Chuck Collins , διευθυντής του προγράμματος για την ανισότητα και το κοινό αγαθό στο Ινστιτούτο Μελετών Πολιτικής και συντάκτης της νέας έκθεσης, με τίτλο” Billionaire Bonanza 2020: Wealth Windfalls, Tumbling Taxes and Pandemic Profiteers ” αναφέρει: «Διαβάζουμε για τους φιλόδοξους δισεκατομμυριούχους που μοιράζονται το 0,0001% του πλούτου τους με τους συνανθρώπους τους σε αυτήν την κρίση, αλλά στην πραγματικότητα παραβιάζουν τους φορολογικούς κανόνες για να μειώσουν τους φόρους τους εδώ και δεκαετίες. Τα χρήματα αυτά θα μπορούσαν να δαπανηθούν για την οικοδόμηση μίας καλύτερης υποδομής δημόσιας υγείας».
Το Ινστιτούτο Μελετών Πολιτικής, παρουσίασε την πρώτη του έκθεση Billionaire Bonanza το 2015. Έκτοτε, η έκθεση συνέχισε να «μιλά» με νούμερα για την κατάσταση της ανισότητας του πλούτου στη χώρα. Η κάθε επανάληψη εστίαζε σε διαφορετικές ιδιαιτερότητες (π.χ. η έκθεση του 2018 υπογράμμισε το ζήτημα των δυναστειών του πλούτου).
Αυτή η έκθεση που επισημάνει δισεκατομμυριούχους που επωφελούνται από την πανδημία κορανοϊού οφειλόταν εν μέρει, σε καλή χρονική στιγμή. Για να συντάξει την έκθεση, ο Collins και οι συν-συγγραφείς του αναφέρονται στην ετήσια λίστα του «Forbes ‘s World Billionaire List», καθώς και σε καθημερινά trackers από το Forbes και το Bloomberg.
Ο Forbes, για να διαμορφώσει αυτή τη λίστα, πρέπει να επιλέξει πότε θα πάρει ένα «στιγμιότυπο» της καθαρής αξίας και επέλεξε τις 18 Μαρτίου. Ο κατάλογος όμως δημοσιεύτηκε στις 7 Απριλίου. «Αρχίσαμε να τον παρατηρούμε αμέσως και να συνειδητοποιήσαμε, ακόμη και τρεις εβδομάδες αργότερα, ότι η ιστορία άλλαζε γρήγορα», λέει ο Collins.
Αυτό το έντονο παράδειγμα της ανισότητας στην εποχή μιας πανδημίας, χρησιμεύει επίσης για να επαναληφθούν ορισμένα σημεία, που το ινστιτούτο έχει από καιρό αναφέρει, σχετικά με το βάθος που έχουν και πόσο εκτεταμένες είναι. «Η ανισότητα είναι προϋπάρχουσα κατάσταση της Αμερικής», λέει ο Collins.
Ένα άλλο βασικό εύρημα της έκθεσης, είναι ότι μετά την οικονομική κρίση του 2008, χρειάστηκαν λιγότερο από 30 μήνες για να επανακάμψει ο πλούτος των δισεκατομμυριούχων στα επίπεδα που βρισκόταν, πριν την κατάρρευση. Με την κρίση του κορονοϊού, ξεπέρασε γρήγορα τα επίπεδα πριν από το 2008.
Για την επίλυση του προβλήματος, οι συγγραφείς ζητούν μια «Επιτροπή Παρακολούθησης Πανδημικών Κερδών», έναν «Νόμο Εταιρικής Διαφάνειας», για να αποθαρρύνει την απόκρυψη πλούτου και μια έκτακτη μείωση 10% στο εισόδημα τους, μεταξύ άλλων δράσεων.
Ο Collins, ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την ιδέα ενός φιλανθρωπικού ερεθίσματος, το οποίο θα βοηθούσε στη διοχέτευση των εκτιμώμενων 1,2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, που δεν χρησιμοποιήθηκαν σε ιδιωτικά ιδρύματα και άλλα 120 εκατομμύρια δολάρια, σε χρηματικούς πόρους , σε εκείνους που πραγματικά είχαν ανάγκη.
Τα ιδιωτικά ιδρύματα, υποχρεούνται να πληρώνουν μόλις 5% κάθε χρόνο και αυτό το ποσοστό μπορεί να περιλαμβάνει γενικά έξοδα. Τα χρηματοδοτούμενα από δωρητές κεφάλαια, δεν έχουν τέτοια απαίτηση και επομένως δεν έχουν κίνητρο να μεταφέρουν χρήματα σε φιλανθρωπικά ιδρύματα.
«Οι πλούσιοι δωρητές έχουν ήδη λάβει τις φορολογικές ελαφρύνσεις και τώρα τα χρήματα κάθονται εκεί».
«Ήρθε η ώρα να εκπληρώσετε το δεύτερο μέρος της υπόσχεσης. Πήρατε τη φορολογική μείωση; Τώρα ας μεταφέρετε τα χρήματα, όχι σε ένα ταμείο που συμβουλεύει τους δωρητές, όχι στα γενικά έξοδα για να πληρώσουν αργότερα τα παιδιά σας, αλλά μετακινήστε τα στις ενεργές φιλανθρωπικές κοινότητες, που επιλύουν προβλήματα και τώρα φοβούνται ότι θα πρέπει να κλείσουν για πάντα τις πόρτες τους».
Μερικοί δισεκατομμυριούχοι έχουν κάνει μεγάλες δωρεές κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά ο Collins λέει ότι δεν μπορούμε να αφήσουμε αυτή τη φιλανθρωπία, να αποσπάσει την προσοχή από τη μεγαλύτερη συζήτηση για την ανισότητα: «Η φιλανθρωπία δεν είναι πραγματικά υποκατάστατο ενός δίκαιου φορολογικού συστήματος και ενός επαρκώς χρηματοδοτούμενου δημόσιου δικτύου ασφαλείας».
Για τα εκατομμύρια των Αμερικανών που αγωνίζονται να πληρώσουν ενοίκιο, να αγοράσουν είδη παντοπωλείου και απλά προσπαθώντας να επιβιώσουν από αυτήν την πανδημία, ο Collins σημειώνει ότι οι καιροί, επισημαίνουν ιδιαίτερα την ανισότητα.
Παράλληλα βρίσκει, ότι αυτή η στιγμή είναι κατάλληλη για αφύπνιση: «Τα καλά νέα είναι, ότι οι περισσότεροι το καταλαβαίνουν αυτό. Στην πραγματικότητα υποστηρίζουν τις δημόσιες πολιτικές, που θα μας κινητοποιούσαν προς την άλλη κατεύθυνση. Οι πολιτικοί μας μπορεί να φτάσουν στο σημείο όπου βρίσκεται το ευρύ κοινό για την αντιμετώπιση αυτών των ανισοτήτων».