Στις αρχές του 2021, οι ευρωβουλευτές έπειτα από νομοθετική πρωτοβουλία που εγκρίθηκε με 472 ψήφους υπέρ, 126 κατά και 83 αποχές, κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταθέσει νομοθετική πρόταση, που θα επιτρέπει σε όσους δουλεύουν με τηλεργασία το «δικαίωμα της αποσύνδεσης» μετά το πέρας του ωραρίου τους. Επίσης ζήτησαν να οριστούν ποιες είναι οι ελάχιστες προϋποθέσεις αλλά και γίνουν σαφή τα ωράρια εργασίας και οι χρόνοι που αναπαύονται οι εργαζόμενοι.
Ο λόγος που έγινε η συγκεκριμένη προσπάθεια, είναι επειδή οι νέες συνθήκες εργασίας εξαιτίας της πανδημίας, οδήγησαν σε μία κουλτούρα «διαρκούς παρουσίας και μόνιμης επιφυλακής» των εργαζομένων.
Αισθάνονται δηλαδή, ότι πρέπει να είναι διαθέσιμοι συνεχώς για να απαντούν σε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, κλήσεις ή απλά να αντιμετωπίζουν τον φόρτο εργασίας τους.
Ψυχική υγεία
Επιστημονικές μελέτες έχουν συνδέσει τις πολλές ώρες εργασίας και την έλλειψη ανάπαυσης το Σαββατοκύριακο με μια σειρά ασθενειών, όπως κατάθλιψη, άγχος, διαταραχή του ύπνου και καρδιακές παθήσεις.
Η έρευνα προτείνει επίσης ότι η παραπάνω εργασία δεν σημαίνει καλύτερη εργασία, καθώς η κόπωση θολώνει την κρίση και εμποδίζει την ικανότητα των ανθρώπων να επικοινωνούν και να αναγνωρίζουν τα συναισθήματα των άλλων.
Οι προσπάθειες ξεκίνησαν πριν την εμφάνιση της πανδημίας
Καθώς οι επιχειρήσεις «αγκαλιάζουν» όλο και περισσότερο την απομακρυσμένη εργασία ως μακροπρόθεσμη λύση, με πολλές από αυτές να σχεδιάζουν να τη διατηρήσουν και μετά την πανδημία, ορισμένες κυβερνήσεις έχουν κάνει προσπάθειες να εφαρμόσουν το δικαίωμα για αποσύνδεση πολύ πριν την εμφάνιση του κορονοϊού.
Μεταξύ του 2014 και 2017, η Γερμανική Κυβέρνηση έκανε κινήσεις να εισάγει «νομοθεσία κατά του άγχους», μετά την αύξηση στα ποσοστά άγχους και τα προβλήματα ψυχικής υγείας που παρατηρήθηκαν.
Επίσης, το 2012 η Volkswagen, ρύθμισε τις συσκευές να μη δρομολογούν κανένα email σε λογαριασμούς των εργαζομένων μεταξύ των ωρών 18:15 το απόγευμα και 7:00 της επόμενης μέρας.
Από το 2017, οι γαλλικές εταιρείες που απασχολούν περισσότερα από 50 άτομα, υποχρεώθηκαν να συμμετάσχουν σε ετήσιες διαπραγματεύσεις με εκπροσώπους των εργαζομένων για τη ρύθμιση των ψηφιακών συσκευών, προκειμένου να διασφαλιστεί ο σεβασμός για ξεκούραση, προσωπική ζωή και οικογενειακή άδεια.
Εάν δεν μπορούν να καταλήξουν σε συμφωνία, ο εργοδότης πρέπει να καταρτίσει έναν χάρτη για να καθορίσει πώς οι εργαζόμενοι μπορούν να αποσυνδεθούν, ενώ είναι υποχρεωμένοι να εκπαιδεύσουν και να ενημερώσουν τους εργαζομένους τους για αυτές τις στρατηγικές.
Ενώ η επιβολή του γαλλικού νόμου έχει δεχτεί κριτική, καθώς οι κυρώσεις είναι αδύναμες, έχει προωθήσει μια εθνική συνομιλία, φτάνοντας και στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Ιρλανδία.
Το πρόσφατο παράδειγμα της Ιταλίας
Τον Μάρτιο, η εταιρεία αυτοκινητοδρόμων της Ιταλίας Autostrade, υπέγραψε συμφωνία με συνδικάτα που επιτρέπει στους υπαλλήλους να αποσυνδεθούν για 90 λεπτά κατά τη διάρκεια της εργάσιμης ημέρας, για να βοηθήσουν τα παιδιά με το σχολείο κατά τη διάρκεια του lockdown.
Επίσης τον περασμένο μήνα, η ιταλική ομάδα υπηρεσιών μηχανικής και πιστοποίησης Rina, παραχώρησε σε όλο το προσωπικό το δικαίωμα αποσύνδεσης.
Η συμφωνία ορίζει ότι οι απομακρυσμένοι εργαζόμενοι ενθαρρύνονται να εργάζονται το πολύ οκτώ ώρες.
Το δικαίωμα για όλους είναι πολυτέλεια για λίγους
Το Κοινοβούλιο ζήτησε να κατοχυρωθεί στο ευρωπαϊκό δίκαιο το δικαίωμα των εργαζομένων να μπορούν να αποσυνδέονται ψηφιακά από την εργασία τους χωρίς αργότερα να έχουν επιπτώσεις από την εργοδοσία, όπως διακρίσεις, επικρίσεις, απολύσεις ή άλλες δυσμενείς ενέργειες.
Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική για πολλές χώρες όπως και για την Ελλάδα. Πολλοί εργαζόμενοι εξακολουθούν να εργάζονται περισσότερες ώρες από το ωράριο τους, συμπεριλαμβανομένων και των Σαββατοκύριακων, με μερικούς εργοδότες να θεωρούν αυτονόητη αυτή την άτυπη συνθήκη.
Ωστόσο είναι σημαντικό που έχουν γίνει προσπάθειες από αρκετές χώρες, πριν από την εμφάνιση της πανδημίας. Ίσως τώρα, που οι συνθήκες εργασίας έχουν γίνει δυσκολότερες, να ληφθούν πιο αποτελεσματικά μέτρα, όχι μόνο από ιδιωτικές εταιρείες και επιχειρήσεις, αλλά και από τις ίδιες τις κυβερνήσεις.
Διαβάστε επίσης:
Έρευνα: Μπορεί η τηλεργασία να μας κάνει πιο παραγωγικούς;
Τηλεργασία με παρακολούθηση: Πάνω από το 50% των υπαλλήλων εργάζονται παραπάνω από το κανονικό
Η σχέση της τηλεργασίας με το σύνδρομο του απατεώνα και πώς αντιμετωπίζεται
Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση