Το Σάββατο 16 Ιανουαρίου, κι ενώ η υπόθεση της σεξουαλικής κακοποίησης της Σοφίας Μπεκατώρου πρωταγωνιστούσε στα μέσα ενημέρωσης ανοίγοντας τον «ασκό του Αιόλου» και προκαλώντας το ξέσπασμα ενός ελληνικού κινήματος #MeToo, μία γενναία γυναίκα τόλμησε να γράψει όσα βίωσε ως φοιτήτρια.
Σε κείμενό της στο parallaxi με τίτλο «Εσύ με πιστεύεις;», περιέγραψε με λεπτομέρεια τη σεξουαλική παρενόχληση που δέχθηκε από καθηγητή της, όταν ακόμη σπούδαζε στο Ιστορικό – Αρχαιολογικό τμήμα του ΑΠΘ.
Σχεδόν αμέσως, ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου απευθύνθηκε στον εισαγγελέα. Και η υπουργός Παιδείας ζήτησε να πέσει φως στην υπόθεση. Κανείς δεν περίμενε, όμως, αυτό που θα ακολουθούσε.
Ανάλογες εξελίξεις είχαν πραγματοποιηθεί και στο τμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ.
Οργανώνεται, πλέον, συλλογική καταγγελία από πολλά θύματα.
«Εμείς τα εκατοντάδες κορίτσια της Αλήθειας του ΑΠΘ σ΄ αυτή τη στιγμή ψυχικής δοκιμασίας που διανύουμε θέλουμε να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας για τα αναρίθμητα μηνύματα υποστήριξης και πίστης από συμφοιτητές και συμφοιτήτριες κάθε έτους και ειδικότητας. H καταγγελία της Σοφίας Μπεκατώρου προκάλεσε κύμα αποκαλύψεων για σεξουαλική παρενόχληση και στους χώρους του ΑΠΘ που με λόγια ή και με πράξεις προσβάλει την αξιοπρέπεια της κάθε Άννας, της κάθε Μαρίας, και της κάθε Ελένης ενώ δημιουργεί ένα εκφοβιστικό, εξευτελιστικό και ταπεινωτικό περιβάλλον στο πλαίσιο της εκπαίδευσης. Καλούμε κοπέλες και αγόρια του ΑΠΘ που έχουν υποστεί παρόμοια περιστατικά να επικοινωνήσουν μαζί μας και να ενώσουμε τις αλήθειες μας!», έγραψαν.
Στο parallaxi δημοσιεύθηκαν δύο ακόμη μαρτυρίες γυναικών που προτίμησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους.
«Γιατί δεν είπες κάτι τότε; Τώρα τι; Τι θα καταφέρεις; Μήπως παρεξήγησες; Τώρα το θυμήθηκες; …αυτά και άλλα πολλά ερωτήματα του “κοινού όχλου” καλείται, ακόμη και σήμερα να απαντήσει μία γυναίκα που υπέστη σεξουαλική κακοποίηση, που ήταν θύμα έμφυλης βίας σε βάρος της.
Θα σου πω γιατί. Γιατί εσύ και τα ερωτήματά σου είσαι το φρένο στο να υψώσουν φωνή όλες οι γυναίκες που πέρασαν από αυτήν τη λαίλαπα. Θα σου πω και τι. Θα καταφέρω να νιώσουν πώς δεν είναι μόνες και πώς ΠΟΤΕ δεν είναι αργά.
Κάπως έτσι πέρασε και η δική μου λαίλαπα, πολλά χρόνια πριν, όντας φοιτήτρια φιλοσοφικής στο ΑΠΘ. Αγαπούσα πολύ την ειδίκευσή μου, επομένως, ήθελα να ξεμπερδεύω όσο το δυνατόν γρηγορότερα με τα μαθήματα επιλογής από άλλα τμήματα, με σκοπό να ασχοληθώ εξ ολοκλήρου με το αντικείμενο που τόσο λάτρευα. Η λογική απλή. Ρώτησα συμφοιτήτριες και συμφοιτητές να με συμβουλεύσουν ποιο μάθημα να πάρω, ώστε να μη δυσκολευτώ πολύ με τα επιλογής. Έτσι επέλεξα το μάθημα του.
Επέλεγες αν ήθελες να εξεταστείς με απαλλακτική εργασία ή με εξετάσεις. Επέλεξα το πρώτο. Δούλεψα μήνες και όταν την ολοκλήρωσα, μου ζήτησε να πάω στο γραφείο του να την παρουσιάσω (προσοχή, δεν ήθελε να τη στείλω με mail και να την βαθμολογήσει, αλλά να πάω εκεί). Έτσι λοιπόν πήγα. Φορούσα παντελόνι, ζιβάγκο, παλτό και κασκόλ (δεν τα έβγαλα). Το πρώτο βήμα που με ταρακούνησε, ήταν που έκλεισε την πόρτα με το που μπήκα μέσα- βλέπεις, στο τμήμα από το οποίο προερχόμουν, οι περισσότεροι καθηγητές, αφήναν πάντα ανοιχτή την πόρτα για λόγους διαφάνειας, οπότε δεν ήμουν συνηθισμένη σε τέτοιες πρακτικές.
Ξεκίνησα την παρουσίαση της εργασίας, παραδίδοντάς του πρώτα το εκτυπωμένο αντίτυπό μου. Καθ’ όλη τη διάρκεια της παρουσίασης, δεν κοιτούσε το γραπτό μου, παρά μόνο εμένα, με τρόπο που με έκανε να νιώθω άβολα. Αντί για ερωτήσεις σχετικά με την εργασία μου, ανέφερε συνεχώς κομπλιμέντα τύπου «τι ωραίο λαιμό που έχεις», «το χαμόγελό σου δεν καίει δέντρα, δάση καίει», και άλλα συναφή σαχλοεμετικά. Τα αγνοούσα φυσικά. Σκεφτόμουν μόνο να περάσει η παρουσίαση και να φύγω όσο πιο γρήγορα γίνεται από εκεί μέσα. Πώς θα μπορούσε αλλιώς, άλλωστε, εφόσον στο μάθημά του, αν το παρακολουθούσε κανείς, θα τον άκουγε να διδάσκει «να κάνετε επίθεση αγάπης». Ε, κάπως έτσι ήταν και η συνέχεια.
Μετά το πέρας της παρουσίασης, ρώτησα τι βαθμό πήρα ώστε να ξέρω αν θα πρέπει να δώσω και εξετάσεις στο μάθημά του. Δεν μου απάντησε ποτέ. Μόνο είπε πως θέλει να του πάω ξανά την εργασία σε CD (το mail μάλλον δεν τον βόλευε για να λάβει σε ηλεκτρονική μορφή την εργασία μου). Για την ακρίβεια δε θυμάμαι ποτέ τι ακριβώς απάντησε σχετικά με το βαθμό, γιατί η συνέχεια με σόκαρε.
Έκανα να φύγω, ήρθε στην πόρτα, σαν «κύριος» να με χαιρετήσει μάλλον και άνοιξε τα χέρια του να με κάνει μια «πατρική» αγκαλιά. Χωρίς να προλάβω να αντιδράσω, προσπαθούσα να καταλάβω τι ήταν αυτό που ζούσα και τι ήταν αυτό που ένιωθα στο μηρό μου. Ήταν το αυτονόητο. Η εκμετάλλευση της θέσης του για την ικανοποίηση των άρρωστων επιθυμιών του. Προσπάθησα αρχικά να φύγω, αλλά με έσφιγγε και με κοιτούσε στα μάτια με το ηλίθιο, απλανές, κενό βλέμμα του, χαμογελώντας, έτσι ακριβώς όπως κάνουν οι ψεύτικες δαιμονισμένες κούκλες στα θρίλερ. Ακόμα θυμάμαι τη βαριά και άσχημη μυρωδιά του. Μαζεύοντας ό,τι δυνάμεις είχα και δεν είχα, τον έσπρωξα με τα χέρια μου, άνοιξα την πόρτα και έτρεξα, ψελλίζοντας ένα «πρέπει να πάω στη βιβλιοθήκη». Ευτυχώς, δεν πρόλαβε να ικανοποιήσει τις ορέξεις του και να ολοκληρώσει.
Αυτό ήταν. Έκανα καιρό να ξαναπατήσω στη σχολή και στον όροφο αυτό δεν ξανανέβηκα ποτέ. Τον έβλεπα στο δρόμο και άλλαζα πεζοδρόμιο. Μου πήρε καιρό να πείσω τον εαυτό μου ότι δεν παρεξήγησα, ότι αυτό ήταν μία εμπειρία σεξουαλικής κακοποίησης. Δεν το κατήγγειλα τότε γιατί, με το μυαλό που είχα, πίστευα πως δε θα έπαιρνα πτυχίο ποτέ, ότι δε θα έβρισκα το δίκιο μου, ότι δε θα με πίστευαν ίσως. Στην πορεία ανακάλυψα ότι και άλλες κοπέλες πέρασαν το ίδιο ή παρόμοιο περιστατικό από τον συγκεκριμένο καθηγητή. Ήταν κοινό μυστικό στη σχολή.
Με τον καιρό πήρα το πτυχίο μου, έκανα οικογένεια, το έθαψα. Με αφορμή όμως τα τελευταία περιστατικά που έρχονται στην επιφάνεια, ανακάλυψα πόσο πολύ με επηρέασε το γεγονός αυτό στη ζωή μου. Πόσες ενοχές με γέμισε, πόσες κατεστραμμένες σχέσεις πυροδότησε, πόσες υποχωρήσεις με προκάλεσε να κάνω χωρίς τη θέλησή μου. Μετανιώνω, που αναγκάστηκαν κι άλλες κοπέλες να περάσουν από το γραφείο αυτό, που ίσως ο βαθμός κακοποίησης που υπέστησαν να ήταν μεγαλύτερος του δικού μου. Νομίζω πως η Σοφία Μπεκατώρου έσπασε το απόστημα που τόσο καιρό φρόντιζε καλά η αντιβίωση της κοινωνίας μας. Είναι καιρός πια να πάει ο κάθε κατεργάρης στον πάγκο του. Και κάθε γυναίκα που έχει υποστεί έμφυλη βία να μιλήσει, τότε, όποτε, τώρα!», έγραψε η πρώτη.
Και η δεύτερη:
«Ήμουν 19 ετών, στο δεύτερο έτος σπουδών στο Ιστορικό-Αρχαιολογικό. Την πρώτη φορά που βρέθηκα στο γραφείο του δεν ήμουν μόνη, αλλά με άλλες τρεις συμφοιτήτριές μου, με σκοπό να συζητήσουμε το θέμα της εργασίας μας για το εξάμηνο. Στο τέλος της συνάντησης αυτής μου ζήτησε να ξαναπάω εκεί σύντομα, γιατί η επιλογή του θέματός μου του φάνηκε ενδιαφέρουσα και ήθελε να τη συζητήσουμε προσωπικά. Mου είπε ότι φαίνομαι “πολύ καλό και έξυπνο κορίτσι”. Από εκείνη τη στιγμή οι φιλοφρονήσεις και ο τρόπος του με έκαναν να νιώσω άβολα, λόγω της “φήμης” ή μάλλον του κοινού μυστικού για τον συγκεκριμένο καθηγητή και τις προθέσεις του για πολλές από τις φοιτήτριες της σχολής. Όμως, άλλοι με έπεισαν ότι είναι απλά “υπερβολικά διαχυτικός” και ευγενικός, ότι προέρχεται από διαφορετική κουλτούρα και τον παρεξηγούν εύκολα. Γι’ αυτό και πήγα ξανά, για δεύτερη και τελευταία φορά.
Όταν με είδε, σηκώθηκε από το γραφείο του και κλείδωσε την πόρτα πίσω μου, “για να συζητήσουμε χωρίς να μας διακόψει κανείς”. Με παρακάλεσε να καθήσω σε μία πολυθρόνα που ήταν κοντά του και απέναντί του, για να με βλέπει καλύτερα, όπως είπε. Η συζήτησή μας ξεκίνησε από το θέμα της εργασίας και παρά τις προσπάθειές μου να παραμείνει εκεί, πήγε σε ερωτήσεις για την προσωπική μου ζωή, στο ντύσιμο και το σώμα μου, μου έλεγε ότι βλέπει ότι είμαι πολύ συνεσταλμένη και ότι τα κομπλιμέντα που μου έκανε, ότι έχω πολύ όμορφα μάτια και αποπνέω “σαγηνευτική ενέργεια”, ήταν ακριβώς γιατί πίστευε ότι χρειαζόμουν “έναν άντρα” για να μου δώσει την αυτοπεποίθηση που χρειάζομαι. Τότε, χωρίς να με ρωτήσει, μου κράτησε τα χέρια, κοιτώντας με και με ρώτησε αν μπορεί να με πλησιάσει για να αγγίξει, μόνο, τα μαλλιά μου. Πριν προλάβω να συνειδητοποιήσω τί γινόταν, ήρθε πίσω από την πλάτη μου και έβαλε τα χέρια του κάτω από τα ρούχα μου, χαϊδεύοντας τους ώμους και την πλάτη μου. Έσκυψα το κεφάλι προσπαθώντας να μην κλάψω μπροστά του. Σηκώθηκα να φύγω, του είπα ότι με περιμένουν και έχω αργήσει. Τότε με αγκάλιασε και μου ζήτησε να μην παρεξηγήσω αυτήν του την κίνηση αλλά ότι θέλει να αισθανθεί την αύρα μου.
Μου ζήτησε να χαλαρώσω. Ήμουν άφωνη ενώ αισθάνθηκα το βάρος του πάνω μου, τη δυνατή μυρωδιά του και συνειδητοποίησα ότι ήταν σχεδόν πεσμένος πάνω μου και με έσπρωχνε κινώντας ρυθμικά τους γοφούς τους πάνω στους δικούς μου. Τον παρακάλεσα να με αφήσει να φύγω. Με άφησε και με ρώτησε πότε θα πήγαινα πάλι. Του απάντησα ότι δεν έχω χρόνο, ξεκλείδωσε την πόρτα και μου είπε να σκεφτώ καλά ό,τι ειπώθηκε και συνέβη εκείνη τη μέρα στο γραφείο του. Έφυγα τρομοκρατημένη και με τα μάτια γεμάτα από τα δάκρυα που προηγουμένως δεν ήθελα να δει. Για καιρό δεν ήθελα καν να πάω στη σχολή, να μην τον συναντήσω ούτε τυχαία. Αργότερα κατάλαβα ότι πολλά από τα βιβλία που χρειαζόμουν για την εργασία μου έλειπαν από τη βιβλιοθήκη του τμήματος, μου είπαν ότι τα έχει κρατήσει ο συγκεκριμένος καθηγητής στο γραφείο του και αν τα ήθελα θα έπρεπε εγώ να του τα ζητήσω. Δεν το έκανα ποτέ. Εξομολογήθηκα την εμπειρία μου σε δύο άτομα, φίλους, που σπούδαζαν μαζί μου και αντιμετώπισα τη δυσπιστία τους. Μου είπαν ότι δεν είχα στοιχεία ή μάρτυρες, και γι’αυτό ακόμα και αν γινόταν καταγγελία δε θα έπειθα κανέναν. Δεν το ανέφερα ξανά. Για πολύ καιρό σταμάτησα να αγαπώ τις σπουδές και τον εαυτό μου, με βαρύ φορτίο την εμπειρία μου, το τίμημα, νόμιζα, για την αθωότητα και την εμπιστοσύνη μου στους ανθρώπους που πρέπει να είναι εκεί για να σε βοηθήσουν να κατακτήσεις τα όνειρά σου.»
Όσο για τον καθηγητή, αρνείται τα πάντα. Μιλώντας στον Alpha, μάλιστα, εξήγησε ότι σεβόταν όλα τα παιδιά και προσπαθούσε να τα βοηθήσει να περάσουν το μάθημά του.
«Αυτή ήταν μια βασανισμένη κοπέλα, που είχε παντρευτεί, είχε κάνει παιδί και είχε χωρίσει. Την λυπόμουν και της είχα πει να έρθει στο γραφείο μου για να της πω, τι να διαβάσει ώστε να περάσει το μάθημα. Δεν ήρθε ποτέ όμως. Την είδα μια φορά μετά τυχαία στο δρόμο. Ορκίζομαι στα παιδιά μου», είπε για την γυναίκα που έκανε την πρώτη καταγγελία.
Σε ερώτηση για τις καταγγελίες σε βάρος του, τόνιζε ότι δεν έχει ιδέα για ποιο λόγο στράφηκε κόσμος εναντίον του. «Αυτά τα πράγματα είναι εκτός λογικής. Δεν συνέβαιναν τέτοιες καταστάσεις. Απλούστατα το μάθημα ήταν δύσκολο και προσπαθούσα να βοηθήσω τα παιδιά. Είχα πει σε ορισμένους να περάσουν από το γραφείο μου, να τους εξηγήσω τα λάθη τους όσες φορές θέλει, για να είναι έτοιμος την επόμενη φορά και να καταφέρει να περάσει το μάθημα. Δεν υπήρχε κάτι κρυφό»
Διαβάστε επίσης:
Παρέμβαση εισαγγελέα Αρείου Πάγου: «Να ερευνάτε ταχύτατα κάθε καταγγελία όπως αυτή της Μπεκατώρου»
Σοφία Μπεκατώρου: «Nα υποστηρίξουμε ο ένας τον άλλο, ώστε να βγουν όλα στο φως»
Ο Νίκος Κακλαμανάκης στο πλευρό της Σοφίας Μπεκατώρου: Πρέπει να μπει τέλος στην ομερτά
Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση