Για χρόνια, ο χώρος της τέχνης ήταν ανδροκρατούμενος. Οι γυναίκες παρέμεναν στο σκοτάδι. Ο Γερμανός ζωγράφος Oskar Schlemmer, ένας από τους πρωτεργάτες της σχολής Bauhaus, γνωστός για την αποστροφή του προς τις συναδέλφους του, είχε δηλώσει χαρακτηριστικά πως «Όπου υπάρχει μαλλί, υπάρχει και κάποια που υφαίνει, ακόμη και για να περάσει το χρόνο της».
Έναν αιώνα αργότερα, το 2013, ο George Baselitz υποστήριξε ότι «πράγματι, οι γυναίκες δε ζωγραφίζουν και τόσο καλά», εννοώντας ότι τα έργα τους πωλούνταν σε χαμηλότερες τιμές εξαιτίας της κακής τους ποιότητας. Σε συνέντευξή τους στην Guardian, έπειτα από δύο χρόνια, επειδή ίσως ήθελε να τονίσει ακόμη περισσότερο την υπεροχή του απέναντι στο αντίθετο φύλο, τόνισε πως οι άνδρες είναι επιτυχημένοι διότι είναι πιο φιλόδοξοι – μάλλον δεν του πέρασαν από το μυαλό τα κοινωνικά πρότυπα και η ανισότητα που εκείνοι είχαν ανέκαθεν την πολυτέλεια να αγνοούν.
Κι όμως, οι καλλιτέχνιδες δε θα έπρεπε να υποτιμώνται. Ας θυμηθούμε τη γλύπτρια Käthe Kollwitz, η οποία είχε τη στήριξη του πατέρα της και έλαβε όλη την εκπαίδευση που επιθυμούσε, ταράζοντας για πάντα το χώρο της.
Παρακάτω, βρίσκονται τέσσερις ακόμη κυρίες της Τέχνης που χρειάζεται να γνωρίζουμε.
Sofonisba Anguissola (1532 – 1625)
H Sofonisba Anguissola ήταν κορυφαία ζωγράφος της ιταλικής Αναγέννησης. Γεννήθηκε σε μία φτωχή πλην τίμια οικογένεια, με τον πατέρα της να προσπαθεί να προσφέρει τόσο στην ίδια, όσο και στις αδελφές της, την μόρφωση που τους άξιζε. Εκείνη, λάτρευε την τέχνη και έκανε πρακτική στα ατελιέ διάφορων καλλιτεχνών της περιοχής της, μέχρι που τράβηξε την προσοχή του Μιχαήλ Άγγελου. Έγινε ο μέντοράς της και προσπάθησε να τη διδάξει όσα ήξερε.
Ως γυναίκα, όμως, δεν μπόρεσε να μελετήσει ανατομία ή να κάνει εξάσκηση με γυμνά μοντέλα. Κι όμως, κατάφερε να ξεχωρίσει. Εργάστηκε στην αυλή του Φιλίππου Β’ της Ισπανίας και, μέσα σε 14 χρόνια, ανέλαβε τα πορτραίτα ευγενών. Οι πίνακές της είναι πλέον διάσημοι και βρίσκονται στους τοίχους των μεγαλύτερων μουσείων του κόσμου.
Artemisia Gentileschi (1953 – 1653)
Ήταν η κόρη ενός ήδη καταξιωμένου ζωγράφου, επομένως κατάφερε να κάνει τα μαθήματα που χρειαζόταν από μικρή. Περνούσε ώρες στο εργαστήριο του πατέρα της και προσπάθησε να μην επιτρέψει στο φύλο της να μπει εμπόδιο στα όνειρά της. Σχεδίασε βιβλικές σκηνές, μυθικούς πίνακες κι έγινε η πρώτη γυναίκα που κατέκτησε τη θέση της στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Φλωρεντίας.
Η ζωή της ήταν σκληρή, καθώς κακοποιήθηκε σεξουαλικά και υπέφερε – δικάστηκε και η ίδια για το μαρτύριό της. Όμως, το ταλέντο της επισκίασε τα πάντα.
Berthe Morisot (1841 – 1895)
Θεωρούταν μία από τις κορυφαίες του Ιμπρεσιονισμού, είχε την τέχνη στο αίμα της. Γεννήθηκε σε μία οικογένεια της γαλλικής αριστοκρατίας, ενώ ήταν ανιψιά του κορυφαίου ζωγράφου της Ροκοκό Εποχής, Jean-Honoré Fragonard. Τα έργα της, στάθηκαν πλάι σ’ εκείνα των Monet, Cézanne, Renoir και Degas, ενώ έμεινε γνωστή για τη στενή της σχέση με τον Manet – ζωγράφισε πολλά πορτραίτα της κι εκείνη παντρεύτηκε τον αδελφό του.
Λάτρευε τα παστέλ, τις ακουαρέλες και το κάρβουνο, ενώ πολλοί την κατέκριναν ως «υπερβολικά θηλυκή». Έγραφε στο ημερολόγιό της για τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε, καθώς κανείς δεν την έπαιρνε στα σοβαρά, κανείς δεν την υπολόγιζε.
«Κανένας άνδρας, ποτέ, δεν αντιμετώπισε τη γυναίκα ως ίση κι αυτό είναι το μόνο που ζητάω, καθώς ξέρω ότι αξίζω τα ίδια», τόνιζε ξανά και ξανά, όλο παράπονο.
Frida Kahlo (1907 – 1954)
Είναι ίσως η κορυφαία ζωγράφος του 20ου αιώνα. Αν όχι η κορυφαία, τότε σίγουρα η πιο αναγνωρισμένη. Ενώ το τραγικό της ατύχημα κι ο θυελλώδης της έρωτας με το Diego Rivera συχνά επισκίαζαν την καλλιτεχνική της υπόσταση, το ταλέντο της ήταν πάντα αναμφισβήτητο. Τα αυτοπορτραίτα της έμειναν στην ιστορία, απεικονίζοντας με τέτοια ένταση τα δεινά που υπέφερε, την αντίληψή της για το σώμα και τον εαυτό της.
Παρότι συχνά την ανέφεραν απλώς ως «η σύζυγος του Diego Rivera», από την ημέρα του θανάτου της κι έπειτα έλαβε την αναγνώριση που άξιζε. Τα σημαντικότερα έργα της ανήκουν στα μεγαλύτερα μουσεία, ενώ θεωρείται ένα από τα είδωλα του φεμινισμού και της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.
Διαβάστε επίσης:
ArtActivistBarbie: Η φεμινίστρια που φέρνει την ισότητα των φύλων στην Τέχνη
Tamara de Lempicka: Το κακό κορίτσι της τέχνης
Paloma Picasso: Γυναίκα στο κόκκινο
Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση