«Το μυαλό ενός ανθρώπου είναι σημαντικότερο από την εμφάνιση, νομίζω». Αυτό είχε πει η σταρ του Hollywood κι επιστήμονας της τεχνολογίας επικοινωνιών, Χέντι Λαμάρ.
Έχει μείνει στην ιστορία για τις προτεινόμενες για Όσκαρ ταινίες Algiers και Sampson and Delilah στις οποίες πρωταγωνίστησε. Χαρακτηρίστηκε ως «η ομορφότερη γυναίκα του κόσμου». Κι όμως, άφησε πίσω της πολλά παραπάνω. Χωρίς εκείνη, το WiFi, το Bluetooth και το GPS που σήμερα χρησιμοποιούν εκατομμύρια άνθρωποι, ίσως να μην ήταν τα ίδια.
Η ζωή της μοιάζει βγαλμένη από μυθιστόρημα. Γεννήθηκε στην Βιέννη το 1914, με το όνομα Χέντβιγκ Κίσλερ. Από νωρίς ερωτεύτηκε την υποκριτική, μεγαλώνοντας σ’ ένα μέρος που όλοι λάτρευαν το θέατρο. Το 1933 τράβηξε την προσοχή όταν σκανδάλισε το κοινό, με μία αρκετά αισθησιακή γυμνή σκηνή στην ταινία Ecstasy και η επιτυχία δεν άργησε να της χτυπήσει την πόρτα. Έγινε διάσημη ως μια από της πρώτες ηθοποιούς που τόλμησαν να υποκριθούν οργασμό στη μεγάλη οθόνη, και που αποκάλυψαν το στήθος τους σε μια έργο ευρείας διανομής. Οι γυναίκες τη θαύμαζαν και οι άνδρες την ποθούσαν. Έτσι, μπήκε στο στόχαστρο του Φρίντριχ Μαντλ – πλουσιότερου άνδρα της Αυστρίας και αναίσχυντου κατασκευαστή όπλων.
Το ζευγάρι παντρεύτηκε μόλις η Χέντι έκλεισε τα 19. Εκείνος, απαίτησε να αφήσει την καριέρα της και να μείνει κλεισμένη σπίτι. Δεν άντεχε να τη μοιράζεται, αγόραζε τις ταινίες της και τις κατέστρεφε. Εκείνη, ήταν δυστυχισμένη. Πέντε χρόνια άντεξε μαζί του. Ένα βράδυ, πήρε μερικά πράγματα, ανέβηκε στο ποδήλατό της κι έφυγε χωρίς να κοιτάξει πίσω.
Το ξεκίνημα το Β’ Παγκοσμίου Πολέμου τη βρήκε στις ΗΠΑ. Στο πλοίο που τη μετέφερε εκεί, συνάντησε το διευθυντή του στούντιο MGM Λούις Μέιερ, ο οποίος την πήρε υπό την προστασία του. Τα λιγοστά αγγλικά της ήταν πρόβλημα, όμως εκείνος τη βοήθησε. Εκείνος εμπνεύστηκε το νέο όνομά της – το Λαμάρ προήλθε από μία ηθοποιό που είχε μόλις πεθάνει. Το Hollywood την περίμενε με ανοιχτές αγκάλες. Δεν της άρεσε, όμως. Γρήγορα βαρέθηκε. Λάτρευε τα γυρίσματα, αλλά όχι το διάστημα που μεσολαβούσε από τη μία παραγωγή μέχρι την επόμενη. Επειδή, μάλιστα, ήταν επιτυχημένη, είχε την πολυτέλεια να αρνηθεί ρόλους που θεωρούσε πως δεν της ταίριαζαν. Είχε ολόκληρο τον κόσμο στα πόδια της και δεν ενδιαφερόταν.
«Κάθε κορίτσι μπορεί να γίνει ελκυστικό. Το μόνο που πρέπει να κάνεις είναι να στέκεσαι ακίνητη και να δείχνεις ηλίθια», έλεγε.
Αποφάσισε να αξιοποιήσει τον ελεύθερο χρόνο της δημιουργώντας αντικείμενα που θα διευκόλυναν τη ζωή της. Ξεκίνησε με προϊόντα για την κουζίνα, πέρασε σε συσκευές και, τελικά, δεν είχε πού να τα χωρέσει. Κι όταν πια ο Πόλεμος άγγιξε την Αμερική, η Χέντι ξεκίνησε να ασχολείται με τα όπλα. Συγκεκριμένα, έβρισκε ιδιαίτερα ενδιαφέρον το σύστημα ελέγχου των τορπιλοφόρων.
«Οι εφευρέσεις μου είναι εύκολες», είχε πει. «Δε χρειάζεται καν να προσπαθήσω, οι ιδέες μου έρχονται μόνες τους.»
Αυτό που δεν της ήταν τόσο εύκολο, ήταν να διεκδικεί αυτά που της άξιζαν. Όταν, στις 11 Αυγούστου 1942, πήρε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για τη συσκευή Secret Communication System (Σύστημα Κρυφής Επικοινωνίας) που σχεδίασε με το συνθέτη Τζορτζ Άνθεϊλ, είχε μείνει στην αφάνεια. Κι όμως, το προϊόν τους είχε τεράστια σημασία. Χρησιμοποιούσε έναν κύλινδρο αυτόματου πιάνου προκειμένου να εναλλάσσει ένα σήμα μεταξύ 88 διαφορετικών συχνοτήτων με απώτερο σκοπό την απόκρυψη των τηλεκατευθυνόμενων τορπιλών από τα εχθρικά ραντάρ και την μείωση της πιθανότητας παρεμβολών. Η ιδέα υπήρξε αμφιλεγόμενη και πολύ προηγμένη για την εποχή της. Η συγκεκριμένη τεχνολογία τέθηκε για πρώτη φορά σε εφαρμογή το 1962 και αφού είχε λήξει η πατέντα.
Παρότι η Λαμάρ και ο Άνθεϊλ, λοιπόν, είχαν κατοχυρώσει την εφεύρεση, δεν έλαβαν ποτέ το παραμικρό χρηματικό ποσό.
Αυτή η ιδέα της Χέντι για την εναλλαγή των συχνοτήτων υπήρξε η βάση για τη μοντέρνα τεχνολογία της διασποράς φάσματος που χρησιμοποιείται στις μέρες μας σε ένα ευρύ φάσμα συσκευών από τα ασύρματα τηλέφωνα μέχρι τις ασύρματες ευρυζωνικές συνδέσεις (συμπεριλαμβανομένων των GPS, Bluetooth, και WiFi).
Η σταρ προσπάθησε να γίνει μέλος Εθνικού Συμβουλίου Εφευρετών (National Inventors Council). Της άξιζε, άλλωστε. Η απάντηση που έλαβε, ήταν απογοητευτική. Της είπαν πως θα ήταν προτιμότερο να χρησιμοποιήσει τη φήμη της για να προωθήσει την πώληση πολεμικών ομολόγων. Κι εκείνη το έκανε. Σε μία και μόνο εκδήλωση βοήθησε να συγκεντρωθούν 7 εκατομμύρια δολάρια.
Η Χέντι Λαμάρ απέκτησε το δικό της αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας, αλλά έφυγε από τη ζωή το 2000 γνωρίζοντας πως αν ήταν άνδρας κι αν είχε κινηθεί με λιγότερη αφέλεια, θα είχε το σεβασμό της επιστημονικής κοινότητας. Ήταν η ομορφότερη γυναίκα του κόσμου από πολλές απόψεις και θα μείνει για πάντα η «μητέρα» της ασύρματης εποχής.
Διαβάστε επίσης:
Ada Lovelace: Η κόρη του Λόρδου Byron που άλλαξε τον κόσμο
Chien-Shiung Wu: H Πρώτη Κυρία της φυσικής που πάλεψε για τα δικαιώματα της γυναίκας
Gladys West: Η αφανής ηρωίδα πίσω από το σχεδιασμό του GPS
Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση