Στις αρχές της δεκαετίας του ’80, εκατοντάδες άνθρωποι – κυρίως ομοφυλόφιλοι άνδρες – έχαναν τη ζωή τους από ένα μυστήριο, άγνωστο σύνδρομο: Το AIDS. Υπήρχαν πολλές θεωρίες, ο κόσμος ζούσε με φόβο και η επιστήμη δεν είχε ακόμη καταλήξει σε συμπεράσματα. Εκείνη την εποχή, στο Maryland των ΗΠΑ, η Flossie Wong-Staal τάραξε το χώρο της βιολογίας με τις ανακαλύψεις της, βάζοντας τα θεμέλια για τη διάγνωση και τη θεραπεία του όχι μόνο στην πατρίδα της, αλλά και σ’ ολόκληρο τον κόσμο.
Γεννήθηκε στην Κίνα το 1946 και, όταν έκλεισε τα 6 της χρόνια, μετακόμισε με τη μητέρα και την αδελφή της στο Hong Kong. Ο πατέρας της βρισκόταν ήδη εκεί για να εργαστεί, μετά το τέλος του εμφυλίου, όμως η κυβέρνηση άργησε να επιτρέψει τη μετακίνηση των γυναικών.
Ήταν χαρισματική μαθήτρια. Από νωρίς έδειξε το ενδιαφέρον της στα μαθηματικά, τη φυσική και τη χημεία, ενώ οι γονείς και οι καθηγητές της την ενθάρρυναν να ακολουθήσει τα όνειρά της. Έγινε, μάλιστα, το πρώτο μέλος της οικογένειάς της που κατάφερε να πάρει πτυχίο πανεπιστημίου!
«Η μητέρα μου δε σπούδασε ποτέ, αλλά είναι το πρότυπό μου. Είχε πανίσχυρο χαρακτήρα και ήταν πολύ έξυπνη – απλώς δεν της δόθηκε ποτέ μία ευκαιρία να το αποδείξει. Είδε πού είχα την κλίση μου και με στήριξε. Παρότι δεν είχαμε την οικονομική άνεση, έκανε ό, τι περνούσε από το χέρι της για να πάρω τη μόρφωση που ήθελα», είχε δηλώσει σε συνέντευξή της.
Τελείωσε το σχολείο και μετακόμισε στην άλλη άκρη του κόσμου, τις ΗΠΑ, για να φοιτήσει στο τμήμα Βακτηριολογίας του Πανεπιστημίου της California. Ολοκλήρωσε το τετραετές προπτυχιακό πρόγραμμα σε μόλις τρία χρόνια και προχώρησε σε διδακτορικό στη Μοριακή Βιολογία. Έκανε τη μεταδιδακτορική της έρευνα στο San Diego και, το 1973, έγινε μέλος της ερευνητικής ομάδας του Εθνικού Ινστιτούτου για τον Καρκίνο (NCI) στο Maryland. Εκεί, ξεκίνησε να μελετά τους ρετροϊούς. Ανακαλύπτοντας τον ιό HTLV1 και τη σύνδεσή του με την Τ-λεμφοκυτταρική λευχαιμία, εκείνη και η ομάδα της έδειξαν πως οι ρετροϊοί μπορούν να προκαλέσουν ασθένειες σε ανθρώπους.
Ο Ιός Ανοσοανεπάρκειας του Ανθρώπου (HIV) ήταν νέος, η επιστημονική κοινότητα γνώριζε ελάχιστα για εκείνον. Αυτό που μπορούσε να πει με σιγουριά, ήταν πως επηρέαζε τα Τ-λεμφοκύτταρα και, το 1983, την κατέταξε στην κατηγορία των ρετροϊών. Η Wong-Staal, την επόμενη χρονιά, ξεκίνησε το μοριακό χαρακτηρισμό του. Μέσα σε λίγους μόλις μήνες, κατάφερε να προσδιορίσει τη γενετική του αλληλουχία. Έπειτα, τον κλωνοποίησε.
Χάρη στο τεράστιο αυτό επίτευγμά της, τέθηκαν τα θεμέλια όχι μόνο για την ανακάλυψη της αιτίας του AIDS, που σκότωνε τόσους ανθρώπους, αλλά και την ανάπτυξη διαγνωστικών τεστ και θεραπειών. «Από τη στιγμή που θα ταυτοποιήσεις τα γονίδια, μπορείς να βρεις τρόπους να αναστείλεις τη δράση τους», είχε αναφέρει.
Η Flossie επέστρεψε στο Πανεπιστήμιο της California το 1990, για να συνεχίσει την έρευνά της στο Ερευνητικό Κέντρο για το AIDS του San Diego. Δεν άργησε να γίνει διευθύντρια. Το 2002, κατέκτησε τη θέση της Αντιπροέδρου στην εταιρεία Immusol, το έργο της οποίας επικεντρώθηκε στη θεραπεία της Ηπατίτιδας C. Την ίδια χρονιά, έγινε μέλος της λίστας με τις 50 Σημαντικότερες Γυναίκες της Επιστήμης από το Discover, ενώ το 2007 η Daily Telegraph την κατέταξε στην 32η θέση των 100 Σημαντικότερων Εν Ζωή Ιδιοφυϊών. Χάρη στην προσφορά της, καθιερώθηκε επιπλέον ως η μεγαλύτερη επιστήμονας της δεκαετίας του ’80.
Η δρ. Wong-Staal έφυγε από τη ζωή στα 73 της χρόνια, το Σάββατο 11 Ιουλίου, όταν έχασε τη μάχη με την πνευμονία.
«Ήταν μία από τους τιτάνες της μάχης ενάντια στον HIV/AIDS», δήλωσε για εκείνη ο Υποδιευθυντής του τμήματος Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου της California, David Brenner. «Το εργαστήριό της ήταν δίπλα στο δικό μου. Μπορώ να πω με βεβαιότητα πως όλοι χαίρονταν που δούλευαν μαζί της. Ήταν εξαιρετική μέντορας».
Χωρίς εκείνη, τίποτα δε θα ήταν το ίδιο.
Διαβάστε επίσης:
Rosalind Franklin: Μία από τις πιο αδικημένες γυναίκες της επιστήμης
Cheryl Holder: Η γιατρός που εξηγεί πώς η κλιματική αλλαγή συνδέεται με την υγεία μας
Jane Goodall: Η ζωή και το έργο της θρυλικής πρωτευοντολόγου0
«Είμαι τόσο πετυχημένη, πολύ περισσότερο από όσο φανταζόμουν. Δεν είμαι η αδελφούλα κανενός.»