Εδώ και αρκετά χρόνια, έχει ανοίξει η συζήτηση για τη βιωσιμότητα στη μόδα, με τους περισσότερους οίκους και fast-fashion αλυσίδες, αυτή τη στιγμή, να καλούνται να αναλάβουν δράση. Άλλωστε, όπως έχει γίνει γνωστό, η βιομηχανία της μόδας αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους παράγοντες ρύπανσης του περιβάλλοντος.
Σταδιακά βλέπουμε μερικούς νεότερους και πιο πρωτοποριακούς σχεδιαστές να στρέφονται σε πιο οικολογικές λύσεις, όπως είναι το χρένο και η τσουκνίδα, για τη δημιουργία πιο φιλικών προς το περιβάλλον ρούχων και αξεσουάρ. Σκοπός τους η προσέλκυση μεγαλύτερης μερίδας αγοραστικού κοινού.
Ενώ οι περισσότεροι καταναλωτές, πλέον, δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στον τρόπο με τον οποίο η παραγωγή αγαθών επηρεάζει το περιβάλλον, είναι γνωστό πως οι παλιές συνήθειες πεθαίνουν δύσκολα. Δυστυχώς, η νοοτροπία του «αγοράζω και πετάω» υπάρχει ακόμα. Στον αγώνα για την καταπολέμηση αυτής της λογικής συμμετέχουν ενεργά και πολλά διάσημα πρόσωπα, προωθώντας την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποιήση ρούχων. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως το vintage στυλ θεωρείται μεγάλη τάση από πέρυσι.
Η ηθοποιός Maggie Q, η οποία δημιούργησε μια συλλογή activewear από ανακυκλωμένα υφάσματα, είναι ανάμεσα σε εκείνους που παλεύουν για μια πιο οικολογική μόδα και βλέπουν πολλά περιθώρια βελτίωσης. Έχει, μάλιστα, δηλώσει πως απεχθάνεται τα fast-fashion ρούχα. «Ακούω τους ανθρώπους να λένε: Λοιπόν, αυτό ήταν φτηνό, άρα πρέπει να το φορέσω μία φορά και μετά να το πετάξω».
Το βρετανικό δίδυμο, πίσω από το brand Vin + Omi, που επιλέγουν να φορούν οι Michelle Obama, Beyonce και Lady Gaga, αναζητά συνεχώς δημιουργικές λύσεις για την αειφορία. Για παράδειγμα, προμηθεύονται latex από τη Μαλαισία. Ωστόσο, βρήκαν τις συνθήκες εργασίας των ανθρώπων στις φυτείες αποτρόπαιες και έτσι αγόρασαν την επιχείρηση.
Στα studios τους στο Cotswolds, στην καρδιά της αγγλικής υπαίθρου, διατηρούν καλλιέργειες λαχανικών και φυτών, συμπεριλαμβανομένων των κάστανων και του χρένου, για την ανάπτυξη της κλωστοϋφαντουργίας. Μάλιστα, η τελευταία συλλογή τους περιλαμβάνει ενδύματα από τσουκνίδες, fleece ρούχα από αλπακά και ανακυκλωμένο πλαστικό από σωλήνες βαφής.
Η Αγγλίδα σχεδιάστρια, Zoe Corsellis, διατηρεί το αποτύπωμα άνθρακα των ενδυμάτων της σε χαμηλό επίπεδο, κατασκευάζοντάς τα στο Λονδίνο, με υφάσματα που προέρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία. Δημιουργεί ρούχα από ένα λιγνοκυτταρινικό ινώδες υλικό που παρασκευάζεται με χημικό ή μηχανικό διαχωρισμό ινών κυτταρίνης από ξύλο, φυτικές ίνες, απόβλητα από τη θάλασσα και peace silk, ένα είδος μεταξιού, που θεωρείται πως δεν βλάπτει τους μεταξοσκώληκες, σε αντίθεση με τις παραδοσιακές παραγωγικές διαδικασίες.
Ο Βέλγος σχεδιαστής, Sebastiaan de Neubourg, ανακυκλώνει πλαστικά μπουκάλια, καντράν αυτοκινήτων και ψυγεία για να δημιουργήσει γυαλιά ηλίου για το εμπορικό σήμα του, W.R.YUMA. Τα πλαστικά απορρίμματα συλλέγονται, τεμαχίζονται και χρησιμοποιούνται σε 3D εκτυπωτή. Οι διάφανοι σκελετοί είναι κατασκευασμένοι από φιάλες σόδας και ψυγεία, ενώ οι μαύροι από πίνακες ελέγχου αυτοκινήτου.
Σύμφωνα με τον Fee Gilfeather, εμπειρογνώμονα για την αειφορία του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Oxfam, υπάρχει ελπίδα. «Η βιομηχανία της κλωστοϋφαντουργίας είναι κοντά στην ανακάλυψη ενός τρόπου ανακύκλωσης των ινών. Αυτό σημαίνει ότι όταν παίρνετε ένα ένδυμα που δεν χρειάζεστε πλέον, μπορείτε να το διασπάσετε και να το γυρίσετε πίσω ως πρώτη ύλη για να φτιαχτούν άλλα ρούχα».
Ο ρόλος των celebrities και το vintage στυλ
Η Amal Clooney, η Δούκισσα του Sussex, Meghan Markle και η Kim Kardashian West έχουν αρχίσει να επιλέγουν για τις εμφανίσεις τους περισσότερα vintage κομμάτια και επαναχρησιμοποιούν ρούχα, κάτι ανήκουστο για πολλές άλλες διασημότητες. Η Billie Eilish, στα Αμερικανικά Μουσικά Βραβεία το 2019, επέλεξε να φορέσει μια δημιουργία του οίκου Burberry από ανακυκλώσιμα υλικά.
H τραγουδίστρια Paloma Faith είναι λάτρης της vintage αισθητικής. «Φοράω vintage ρούχα όλη μου τη ζωή και νιώθω ότι είναι πραγματικά σημαντικό να ανακυκλώνω και να επαναχρησιμοποιώ ρούχα, επειδή δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να συμβάλλουμε στη μόλυνση και πρέπει να αναλάβουμε κάποιες ευθύνες».
Για περισσότερο από μια δεκαετία, η σχεδιάστρια, Stella McCartney, συμμετέχει ενεργά στον αγώνα της βιωσιμότητας. Η πιο πρόσφατη συλλογή της ήταν ιδιαίτερα φιλική προς το περιβάλλον, καθώς είχε χρησιμοποιήσει οργανικό βαμβάκι, ανακυκλωμένο πολυεστέρα και βιώσιμη βισκόζη.
«Είναι πραγματικά σημαντικό για μένα να μην νιώθετε ότι αυτό που κάνω είναι πιο ηθικό από άλλους οίκους. Θα πρέπει να αγαπάτε και να θέλετε αυτές τις δημιουργίες και τότε θα αρχίσετε να επιθυμείτε τέτοια ενδύματα και αυτό σημαίνει ότι και άλλες επιχειρήσεις θα πρέπει να αλλάξουν».
Γνωστοί οίκοι, που στο παρελθόν χρησιμοποιούσαν γούνες, έχουν αρχίσει να επανεξετάζουν τις επιλογές τους. Οι Burberry, Gucci και Versace είναι μεταξύ των πολυτελών οίκων, που προτιμούν τις faux γούνες. Πολλοί άλλοι, συμπεριλαμβανομένων των Chanel και Victoria Beckham, έχουν σταματήσει να χρησιμοποιούν δέρματα εξωτικών ζώων. Η Burberry κατέστρεφε κάθε χρόνο ρούχα και αξεσουάρ, αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, για να εμποδίσει την επαναπώληση των δημιουργιών της σε χαμηλότερες τιμές. Ο οίκος σταμάτησε την πρακτική αυτή το 2018, ωστόσο, χρησιμοποιείται ακόμη στη βιομηχανία της μόδας. Μάλιστα, η Greenpeace το αποκαλεί «βρώμικο μυστικό» της μόδας.
«Ο ρυθμός που αλλάζουν τα πράγματα πρέπει να επιταχυνθεί», επισημαίνει ο Gilfeather, προειδοποιώντας ότι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από την κλωστοϋφαντουργία αναμένεται να αυξηθούν κατά 60% μέχρι το 2050.
Οι κορυφαίες fast fashion εταιρείες, όπως οι Zara και H&M, έχουν ξεκινήσει να δέχονται χρησιμοποιημένα ρούχα, τα οποία ανακυκλώνονται και επαναχρησιμοποιούνται. «Υπάρχουν τρόποι με τους οποίους οι μεγάλες επιχειρήσεις βοηθούν τους καταναλωτές να ανακυκλώνουν, αλλά υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος μέχρι να δούμε τη διαφορά», υποστηρίζει ο Gilfeather.
Ο Vin, από την Vin + Omi, πιστεύει πως οι καταναλωτές πρέπει να αναλάβουν περισσότερη δράση. «Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να επιδιώκουμε την ποιότητα. Να σκεφτόμαστε: Αυτή είναι μια βιώσιμη επιχείρηση. Θα αγοράσω από αυτούς».