Η βία κατά των γυναικών συναντάται σε όλες τις χώρες και σε όλες τις οικονομικές και κοινωνικές τάξεις και έχει τη ρίζα της, στη νοοτροπία και τα στερεότυπα της ανισότητας, και της αντρικής δύναμης. Πώς μπορεί να αυτό να αλλάξει; Ποια είναι η ευθύνη της οικογένειας και του σχολείου ώστε τουλάχιστον στον μέλλον να περιοριστεί αυτό το κοινωνικό πρόβλημα;
Η ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας και του Ε.Λ.Κ. κυρία Ελίζα Βόζεμπεργκ-Βρυωνίδη, Αντιπρόεδρος στην Επιτροπή για τα Δικαιώματα των Γυναικών και την Ισότητα των Φύλων (FEMM) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μιλά στο portraits.gr για τις ρίζες του κοινωνικού φαινομένου και τη σημασία της ενημέρωσης και της ενθάρρυνσης των γυναικών, ώστε να μην σιωπούν.
Είδαμε έξαρση της ενδοοικογενειακής βίας στην πανδημία. Οφείλεται τελικά το φαινόμενο αυτό στις οικονομικές συνθήκες;
Η βία κατά των γυναικών ως φαινόμενο δεν οφείλεται αλλά σχετίζεται με τις οικονομικές συνθήκες, και όταν επιδεινώνονται και αυξάνεται η ανεργία ή μειώνεται το κατά κεφαλήν εισόδημα, αυξάνεται. Στην πανδημία είδαμε έξαρση της ενδοοικογενειακής βίας, καθώς κλείστηκαν οι οικογένειες στα σπίτια και δημιουργήθηκαν συνθήκες που σε πολλές περιπτώσεις όξυναν το φαινόμενο. Στην Ευρώπη το φαινόμενο έχει επιδεινωθεί, ειδικά μέσα στην πανδημία. Έχει καταγραφεί αύξηση 20-60% των περιστατικών ενώ υπολογίζεται στα κράτη μέλη της ΕΕ ένα ποσοστό 80% περιστατικών που δεν καταγγέλλονται.
Πρέπει όμως να πούμε ότι η βία είναι θέμα βαθύτερο, πολιτισμικό. Ξεκινάει από το σχολείο και την οικογένεια. Το σχολείο πρέπει να εντάξει στο πρόγραμμά του ειδικά μαθήματα για τη διάκριση των φύλων και για τη βία ως φαινόμενο και του δυτικού κόσμου.
Τι μπορεί να γίνει για να βοηθηθούν οι γυναίκες -θύματα βίας;
Η ενημέρωση των γυναικών και η παρότρυνση με ενημερωτικές καμπάνιες για τις δομές που υπάρχουν και για τις δυνατότητες που τους δίνει η πολιτεία για να προστατευθούν είναι καθοριστική. Ο κατεξοχήν θύτης, στις πιο πολλές περιπτώσεις είναι ένα πρόσωπο της οικογένειας και επομένως συχνά υπάρχει οικονομική εξάρτηση που κάνει τις γυναίκες να διστάζουν να το πουν και να κάνουν καταγγελία.
Και πρέπει αυτό να το λέμε όχι μόνο σήμερα, αλλά κάθε μέρα, ότι υπάρχει μεγάλος αριθμός γυναικών που σιωπούν. Και υπάρχει μεγάλο ποσοστό των γυναικών που δεν γνωρίζουν, δεν έχουν ενημερωθεί, ότι υπάρχουν δομές, στην Ελλάδα υπάρχουν 27 δομές σε συνεργασία με τους Δήμους, που μπορούν να υποδεχτούν τις γυναίκες που έχουν πρόβλημα. Υπάρχουν επίσης 14 συμβουλευτικά κέντρα σε συνεργασία με το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας, αλλά και πάρα πολλές άλλες υπηρεσίες που παρέχουν στέγη, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και υποστήριξη στις γυναίκες που έχουν υποστεί βία.
Χρειάζεται περισσότερη διάδοση της πληροφορίας, μια εκτεταμένη επικοινωνιακή καμπάνια για τα δικαιώματα των γυναικών, τις δομές που έχουν στη διάθεσή τους και για τις ενέργειες που μπορούν να κάνουν. Εξίσου σημαντικό είναι να υπάρξει η παρότρυνση σε όλες τις γυναίκες-θύματα να καταγγείλουν τον δράστη και να γνωρίζουν ότι θα έχουν νομική κάλυψη χωρίς δική τους δαπάνη.
Πολλές γυναίκες σιωπούν για να διατηρήσουν την οικογένεια. Ποιο είναι το τίμημα αυτής της στάσης όμως για τα παιδιά;
Πρέπει να τονίσουμε τί σημαίνει για τα παιδιά η βία κατά των γυναικών. Τα παιδιά είναι έμμεσα θύματα βίας όταν η μητέρα τους γίνεται θύμα σωματικής ή λεκτικής βίας. Αυτά τα παιδιά είναι οι εν δυνάμει αυριανοί δράστες αντίστοιχης βίας σε ένα ποσοστό 80% σύμφωνα με τα στοιχεία, γιατί μαθαίνουν αυτή τη συμπεριφορά και είναι πολύ πιθανό να την αναπαράγουν στο μέλλον. Το φυτώριο που λέγεται οικογένεια και το σχολείο είναι εκεί που γεννιέται το κακό, το οποίο μετά εκδηλώνεται στην κοινωνία του μέλλοντος.
Έτσι ακόμη κι αν έρχονται οι δράσεις και οι νομοθεσίες να βοηθήσουν το πρόβλημα, δεν πρόκειται να εξαλειφθεί όσο οι νοοτροπίες και τα στερεότυπα το αναπαράγουν.
Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι η βία κατά των γυναικών είναι συχνότερη στις οικογένειες χαμηλότερου βιοτικού επιπέδου;
Το φαινόμενο της βίας στις γυναίκες παρουσιάζεται σε όλες τις κοινωνικές και οικονομικές τάξεις και δεν εξαρτάται ούτε από το μορφωτικό επίπεδο, γιατί η αφετηρία δεν είναι το οικονομικό πρόβλημα, αλλά τα στερεότυπα και οι στρεβλές νοοτροπίες. Μάλιστα τα περιστατικά στις υψηλότερες οικονομικές και κοινωνικές τάξεις είναι αυτά που πιο συχνά δεν καταγγέλλονται. Πάντα γινόταν αυτό, και λέγαμε “συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες”. Βέβαια οι καλύτερες οικογένειες δεν είναι αυτές του υψηλότερου οικονομικού και κοινωνικού επιπέδου αλλά αυτές που δίνουν τις καλύτερες αρχές στα παιδιά τους…
Η νομοθεσία είναι επαρκής, ή χρειάζεται να γίνουν περισσότερα και σε θεσμικό επίπεδο;
Στις περισσότερες χώρες η νομοθεσία προλαμβάνει και προστατεύει. Υπάρχουν και εξαιρέσεις, όπως η νομοθεσία των χωρών Βουλγαρία, Τσεχία, Λετονία, Λιθουανία, Σλοβακία και το Ηνωμένο Βασίλειο που δεν έχουν κυρώσει τη Σύμβαση της Κνωνσταντινουπόλεως, που είναι το πληρέστερο νομοθέτημα προληπτικά και κατασταλτικά για τα φαινόμενα βίας. Στις υπόλοιπες χώρες και η νομοθεσία και οι δομές είναι επαρκείς. Η νοοτροπία δεν έχει αλλάξει ακόμη.
Η νοοτροπία των ανθρώπων αν δεν εμπεδωθεί από τις μικρές ηλικίες, να αντιληφθούν ότι τα δύο φύλα είναι ίσα και ότι η βία δεν είναι τρόπος αντιμετώπισης προβλημάτων, δεν θα εξαλειφθεί ποτέ το φαινόμενο. Η νομοθεσίες και οι εμπεριστατωμένες ενημερώσεις μπορούν να βοηθήσουν, αλλά τα στερεότυπα, η πολιτισμική αντίληψη, οι αρχές κι οι αξίες κάθε ανθρώπου, εδραιώνονται από τα παιδικά χρόνια και από την οικογένεια. Εκεί χτίζονται τα πρότυπα.
Διαβάστε επίσης:
«Γυναικοκτονία» ή υποκρισία; – Από το Θάνο Πλεύρη Βουλευτή Α’ Αθηνών ΝΔ
Ο λόγος που η ανάρτηση της ΠτΔ κατά της ομοφοβίας είναι τόσο σημαντική
Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση