«Για να φτάσεις σε επιτυχίες πρέπει να έχεις τη δύναμη να ξεπεράσεις πολλές αποτυχίες. Αυτό που μετράει είναι η θέληση και η επιμονή στην προσπάθεια, στον προσωπικό αγώνα», μας λέει μιλώντας στο Portraits.gr η Σοφία Σακοράφα, η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος του ΣΕΓΑΣ, που αναλαμβάνει σε μια εποχή γεμάτη προκλήσεις. Η κορυφαία αθλήτρια, η πρωταθλήτρια με τα 17 πανελλήνια ρεκόρ και το εξωπραγματικό παγκόσμιο ρεκόρ το φθινόπωρο του 1982, που αποτέλεσε σταθμό για την ιστορία του ελληνικού αθλητισμού αφού μέχρι τότε ο γυναικείος αθλητισμός δεν είχε καταφέρει κάποια αντίστοιχη επιτυχία σε ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο.
Σήμερα η Σοφία Σακοράφα, μας μιλάει για την άδολη και ανυστερόβουλη αγάπη του κόσμου, που συναντούσε και συναντά καθημερινά, που αποτελεί μια ανεκτίμητη προσφορά στη ζωή της, αλλά και για τις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει ο αθλητισμός εν μέσω πανδημίας και την φάση επικίνδυνης εσωστρέφειας, της ελληνικής κοινωνίας όπου διαρκώς ενισχύεται ο συντηρητισμός και ο ατομικός ωφελιμισμός.
Για τα προβλήματα που αναδείχθηκαν αρχίζοντας από τις καταγγελίες της Σοφίας Μπεκατώρου, σημειώνει ότι αναφέρονται σε αδιαπραγμάτευτες αξίες και για να αντιμετωπιστούν χρειάζεται και αδιαλλαξία και υπευθυνότητα.
Αναλαμβάνετε την ηγεσία του ΣΕΓΑΣ σε μια κρίσιμη περίοδο, εν μέσω πανδημίας και μετά τις αποκαλύψεις Metoo που συντάραξαν την ελληνική κοινωνία. Ποιοι είναι οι στόχοι σας και τα σχέδιά σας από τη νέα σας θέση;
Η βάση του αθλητισμού είναι τα Σωματεία. Εκεί ζει και αναπνέει ο αθλητισμός. Δεν υπάρχει αύριο για τον αθλητισμό αν δεν στηριχθούν τα Σωματεία, αν δεν έχουν ασφάλεια στη δραστηριότητά τους. Επίσης, πρέπει να επιστρέψουμε σε ένα πλήρες πρόγραμμα αθλητικών διοργανώσεων, αμέσως μόλις οι συνθήκες του κορωνοϊού το επιτρέψουν. Σημαντική είναι και η ανάκτηση και εξασφάλιση των αναγκαίων εγκαταστάσεων και υποδομών που στερείται ο αθλητισμός. Τέλος, τα προβλήματα που αναδείχθηκαν αρχίζοντας από τις καταγγελίες της Σοφίας Μπεκατώρου αναφέρονται σε αδιαπραγμάτευτες αξίες και για να αντιμετωπιστούν χρειάζεται και αδιαλλαξία και υπευθυνότητα.
Πιστεύετε ότι όσα αποκαλύφθηκαν είναι οι εξαιρέσεις στον κανόνα, ή τέτοιου είδους περιστατικά είναι συνηθισμένα;
Αυτό που πιστεύω είναι ότι το θέμα δεν είναι ποσοτικό. Προφανώς, δεν πρόκειται για μία γενικευμένη κατάσταση. Αλλά το ζήτημα δεν είναι αν υπάρχουν πολλά ή λίγα περιστατικά. Ακόμα και αν ήταν μόνο ένα, αυτό το φαινόμενο θα πρέπει να έχει ριζική αντιμετώπιση.
Εσείς στη μακρόχρονη και λαμπρή πορεία σας, είχατε αντιμετωπίσει περιπτώσεις φαλλοκρατικής συμπεριφοράς ή σεξουαλικής παρενόχλησης;
Δεν νομίζω ότι αυτό επηρεάζει τη γενική αξιολόγηση ή την προσωπική μου στάση στο θέμα, αλλά, πέρα από το γενικό πατριαρχικό κλίμα, δεν αντιμετώπισα τέτοιου είδους συμπεριφορά, τουλάχιστον σε επίπεδο άξιο να παραμείνει στη μνήμη μου. Πάντως, υπάρχει μια ουσιαστική διάκριση: είναι άλλο το επίπεδο μιας διαδεδομένης φαλλοκρατικής κοινωνικής συμπεριφοράς και άλλο εκείνο των ακραίων και χυδαίων σεξουαλικών παρενοχλήσεων ή, ακόμα περισσότερο, επιθέσεων. Ακόμη και αν δεν είμαστε σίγουροι ότι το πρώτο γεννάει το δεύτερο, το κακό πρέπει πάντα να χτυπιέται στη ρίζα του.
Πιστεύετε ότι η ελληνική κοινωνία, περνάει μια φάση εξέλιξης; Ποιες αλλαγές μπορούν να γίνουν;
Η ελληνική κοινωνία βρίσκεται σε μία φάση επικίνδυνης εσωστρέφειας, όπου διαρκώς ενισχύεται ο συντηρητισμός και ο ατομικός ωφελιμισμός. Τα φαινόμενα αυτά ενισχύθηκαν από τη οικονομική κατάρρευση και την αντικοινωνική πολιτική των μνημονίων. Την τελευταία δεκαετία βρισκόμαστε σε μία δίνη που καταστρέφει την κοινωνική συνοχή. Αυτή είναι μία διαδικασία που αφαιρεί διαρκώς τη δημιουργική δυναμική της κοινωνίας και φέρνει στασιμότητα, για να μην πούμε παρακμή. Γι’ αυτό και είναι ανάγκη ξαναπιάσουμε το νήμα από την αρχή. Να επαναφέρουμε στις ζωές μας αρχές και αξίες, που έχουμε παρασυρθεί να ξεχάσουμε και να εγκαταλείψουμε, όπως η συλλογικότητα, η συμμετοχή, ο αλληλοσεβασμός και η αλληλεγγύη. Για την αποκατάσταση αυτών των αξιών πρέπει να αναστραφεί το σημερινό κοινωνικό κλίμα και να απεγκλωβιστούμε από τη νοσηρότητά του.
Τι πρέπει να γίνει κατά τη γνώμη σας, ώστε να αλλάξει κάτι πραγματικά και οι γονείς να είναι ξανά διατεθειμένοι χωρίς ανησυχία να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους να μπουν στον αθλητισμό;
Ένα πρώτο ζήτημα είναι η ανάδειξη των αξιών που σχετίζονται με την ίδια την αθλητική δραστηριότητα, την οποία υποτιμά συστηματικά η κυρίαρχη κοινωνική αντίληψη τα τελευταία χρόνια. Πάντως, δεν νομίζω ότι το κυρίαρχο πρόβλημα είναι η απώλεια εμπιστοσύνης συνολικά προς την αθλητική κοινότητα. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι ο αθλητισμός χρειάζεται διαρκή συνειδητή συμμετοχή από όλους. Έτσι, και τις αξίες του πρέπει να τις προστατεύουν όλοι, και στο αθλητικό και στο οικογενειακό περιβάλλον. Από το άλλο μέρος, η αθλητική δραστηριότητα απαιτεί προσωπικές θυσίες, έναντι των οποίων πρέπει να υπάρχει η ανάλογη κοινωνική αναγνώριση, που πρέπει να υλοποιείται και με συγκεκριμένα ανταποδοτικά μέτρα από την Πολιτεία.
Πώς έχει επηρεάσει η καραντίνα τη ζωή των αθλητών και γενικότερα τον αθλητισμό;
Τα μέτρα αντιμετώπισης του κορoνοϊού, όπως εφαρμόστηκαν στον αθλητισμό, έχουν φέρει πλήρη αποδιοργάνωση. Έχει χαθεί σημαντικό έδαφος και χρειάζεται προσπάθεια από όλους μας για να επανέλθουμε σε ένα αποδεκτό επίπεδο. Πόσο μάλλον για να εκπληρώσουμε το στόχο ενός καλύτερου αύριο για τον ελληνικό αθλητισμό. Θα πρέπει, πάντως, να γίνει κατανοητό ότι η αναστολή των αθλητικών δραστηριοτήτων, εκτός από τις συνέπειες που όλοι είμαστε σε θέση να σκεφτούμε, έχει και άλλες πλευρές, πολύ σημαντικές. Θα αναφέρω, σαν ειδικό παράδειγμα ότι εδώ και ένα χρόνο δεν έχουν διεξαχθεί αγώνες στις μικρές ηλικίες, που θα αποτελούσαν στοιχείο μοριοδότησης των αθλητών για την εκπαιδευτική τους πρόοδο.
Η δική σας πορεία είναι μια πορεία επιτυχιών. Ποιο χαρακτηριστικό σας, συνέβαλε σε αυτές; Ποιο είναι το μήνυμά σας στις νέες γυναίκες;
Η προσωπική μου εμπειρία λέει ότι η εικόνα μιας πορείας επιτυχιών δεν είναι η πλήρης πραγματικότητα. Για να φτάσεις σε επιτυχίες πρέπει να έχεις τη δύναμη να ξεπεράσεις πολλές αποτυχίες. Αυτό που μετράει είναι η θέληση και η επιμονή στην προσπάθεια, στον προσωπικό αγώνα. Προφανώς, αυτό δεν ισχύει μόνο για τον αθλητισμό αλλά και στην προσωπική και στην επαγγελματική και κοινωνική ζωή του καθενός και της καθεμιάς από εμάς.
Ως πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνετε τη θέση της Προέδρου του ΣΕΓΑΣ ποιο θα θέλατε να είναι το κύριο χαρακτηριστικό από το πέρασμά σας;
Για να είμαι ειλικρινής, οι ανάγκες του ελληνικού αθλητισμού είναι τέτοιες, που δεν αισθάνομαι ότι το έργο μας εξαρτάται από το φύλο όσων καλούνται να τον υπηρετήσουν από υπεύθυνες θέσεις. Θα ήμουν ευχαριστημένη αν στο τέλος της ημέρας έμενε η αίσθηση μιας συλλογικής προσπάθειας που κατάφερε – κατά το δυνατόν και μέσα σε αντίξοες συνθήκες – να έχει τα αποτελέσματα που σήμερα είναι οι στόχοι μας.
Οι διεθνείς επιτυχίες σας από τη δεκαετία του 80, είχαν μεγάλη επίδραση στον ελληνικό αθλητισμό και προσφέρατε περηφάνεια και χαρά στους Έλληνες. Τι σας έχει μείνει από αυτήν την εποχή; Τι διαφορά είχε ο αθλητισμός τότε και τώρα;
Κατ’ αρχήν, θα πρέπει να σας πω ότι από την αθλητική μου σταδιοδρομία εγώ είμαι αυτή που εισέπραξε τα περισσότερα. Η άδολη και ανυστερόβουλη αγάπη του κόσμου, που συναντούσα και συναντώ καθημερινά, είναι πραγματικά μια ανεκτίμητη προσφορά στη ζωή μου. Κάτι άλλο, που μου έχει μείνει από εκείνα τα χρόνια, είναι η αίσθηση της εξαντλητικής προσπάθειας, ο καθημερινός σωματικός κάματος αλλά και οι στιγμές της δικαίωσης όλων αυτών των κόπων και των θυσιών. Πιστεύω ότι η ουσία του αθλητισμού δεν αλλάζει με τα χρόνια, τουλάχιστον όσον αφορά στην προσωπική εμπειρία. Αυτό που ιδίως έχει αλλάξει είναι η όλο και μεγαλύτερη εμπορευματοποίηση στα υψηλά επίπεδα πρωταθλητισμού. Αυτή είναι μία εξέλιξη που μπορεί να θεωρείται και αναπόφευκτη αλλά ενέχει σοβαρό κίνδυνο, να υπονομεύει, εντέλει, την ίδια την αθλητική ιδέα.
Διαβάστε επίσης:
Σοφία Σακοράφα: Η πρώτη γυναίκα πρόεδρος στην ιστορία του ΣΕΓΑΣ
Μαρία Συρεγγέλα: Δεν πρέπει να υπάρχει δίλημμα για τις γυναίκες. Και καριέρα και οικογένεια
Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση