Ο χώρος της πληροφορικής είναι κατεξοχήν ανδροκρατούμενος. Πολλές γυναίκες διστάζουν να δραστηριοποιηθούν σ’ αυτόν και, όταν το αποφασίζουν, συχνά χρειάζεται να παλέψουν διπλά για να αποδείξουν την αξία τους. Η Στέλλα Τσιτσούλα Υπεύθυνη Επικοινωνίας της Ελληνικής εθνικής ομάδας του European Cyber Security Challenge και Managing Partner στη RED Communications μίλησε στο portraitsgr και δηλώνει αποφασισμένη να αλλάξει τα δεδομένα.
Μας εξηγεί όσα θέλουμε να ξέρουμε για το χώρου του Cybersecurity και καλεί νέες γυναίκες, από 14 έως 25 ετών, να διεκδικήσουν τη θέση τους στην Εθνική. Ο προκριματικός διαγωνισμός, θα πραγματοποιηθεί από το Σάββατο 25 Απριλίου (από τις 9:00) μέχρι και την Κυριακή 26 Απριλίου (λήξη στις 23:59).
Τι πραγματεύεται ο κλάδος της κυβερνοασφάλειας; Στην Ελλάδα του 2020, τι ευκαιρίες καριέρας προσφέρει;
Ο τομέας της ψηφιακής ασφάλειας σε παγκόσμιο επίπεδο, αποτελεί έναν νευραλγικό κλάδο, ειδικά λόγω του ρόλου που διαδραματίζει η πληροφορία στην κοινωνία και την οικονομία. Οι κακόβουλες ενέργειες με κυβερνοεπιθέσεις που έχουν ως στόχο τα ψηφιακά δεδομένα αυξάνονται με γοργούς ρυθμούς ιδιαίτερα σε εποχές όπως αυτές που βιώνουμε τώρα με την παγκόσμια υγειονομική κρίση. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι εργάζονται από το σπίτι, εκτελούν οικονομικές συναλλαγές on line, πραγματοποιούν αγορές on line, ενώ και τα παιδιά παρακολουθούν μαθήματα online. Όλες αυτές οι ψηφιακές δραστηριότητες στο Internet έχουν γίνει πρώτης τάξεως στόχος για επιθέσεις με σκοπό την υποκλοπή προσωπικών αλλά και εταιρικών δεδομένων, το κέρδος αλλά και η αποσταθεροποίηση κρίσιμων υποδομών.
Διεθνώς, αλλά και στην Ελλάδα, υπάρχει μεγάλη έλλειψη και κατά συνέπεια μεγάλη ζήτηση εξειδικευμένου προσωπικού που να αφορά στην κυβερνοασφάλεια.
Έχουμε στο μυαλό μας τον όρο «hacking» σαν κάτι κακό και επικίνδυνο. Εξηγήστε μας είναι το «ηθικό hacking» και πώς μπορεί να βοηθήσει μία επιχείρηση.
Η αλήθεια είναι ότι στους περισσότερους το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό όταν ακούμε ή διαβάζουμε τον όρο “χάκερ” να τον συνδέουμε με κάτι επικίνδυνο και παραβατικό. Ανατρέχοντας πίσω στην ιστορία οι χάκερς φαίνεται να εμφανίστηκαν τη δεκαετία του ’60 από φοιτητές του διακεκριμένου πανεπιστημίου ΜΙΤ (Tεχνολογικό Iνστιτούτο Μασαχουσέτης) που κατάφεραν με τα πρώτα hacks, προγράμματα δηλαδή που βοηθούσαν στη γρηγορότερη εκτέλεση υπολογισμών, να λύσουν κάποια διαχειριστικά προβλήματα, στους υπολογιστές της εποχής, που ήταν τα mainframes, μηχανήματα κλειδωμένα σε δωμάτια με ελεγχόμενη θερμοκρασία. Το κόστος λειτουργίας τους ήταν απαγορευτικό και οι ερευνητές είχαν στη διάθεση τους περιορισμένο χρόνο εργασίας. Τότε κάποιοι από αυτούς, δημιούργησαν τα hacks.
Ερχόμενοι στο σήμερα, χάκερ είναι το άτομο το οποίο εισβάλει σε υπολογιστικά συστήματα και πειραματίζεται με αυτά. Υπάρχει ωστόσο ένας διαχωρισμός εδώ, στους ηθικούς και μη. Οι ηθικοί χάκερ έχουν τις κατάλληλες γνώσεις και ικανότητες και τις εφαρμόζουν για να διαχειρίζονται υπολογιστικά συστήματα βελτιώνοντας τα. Είναι συνήθως για προγραμματιστές, σχεδιαστές συστημάτων αλλά και άτομα τα οποία δεν ασχολούνται επαγγελματικά με τομείς της πληροφορικής, αλλά έχουν αναπτύξει τέτοιες δεξιότητες από μόνοι τους. Από την άλλη υπάρχουν και οι μη ηθικοί χάκερς που δρουν κακόβουλα, υποκλέπτοντας δεδομένα, ή απειλώντας.
Ποια είναι τα προσόντα που χρειάζεται να έχει μία γυναίκα, ώστε να ασχοληθεί με το συγκεκριμένο χώρο;
Η αλήθεια είναι ότι τα προσόντα δεν διαχωρίζονται και ισχύουν τόσο για άνδρες όσο και για γυναίκες. Βεβαίως οφείλουμε να σημειώσουμε ότι ο χώρος είναι ανδροκρατούμενος. Παρατηρείται ωστόσο ότι όσοι ασχολούνται με τους υπολογιστές και την πληροφορική γενικότερα, είτε σε επίπεδο σπουδών, είτε σε επίπεδο χόμπι φαίνεται ότι έχουν πολλές πιθανότητες να ασχοληθούν πιο βαθιά με το αντικείμενο. O προγραμματισμός αποτελεί μία πολύ βασική δεξιότητα μεταξύ των hackers. Από εκεί και πέρα υπάρχει και ο πειραματισμός με διάφορα εργαλεία hacking που μπορεί κανείς να βρει στο Internet. Βεβαίως το hacking είναι μια ολόκληρη κουλτούρα και μια ενασχόληση, που δεν σταματά ποτέ κανείς να μαθαίνει και να εξελίσσετε.
Ποιος είναι, κατά τη γνώμη σας, ο λόγος που ο τομέας αυτός είναι ανδροκρατούμενος; Γιατί, δηλαδή, τα νεαρά κορίτσια αποφεύγουν να ασχοληθούν;
Μια έρευνα της Cybersecurity Ventures έδειξε ότι το 2019 οι γυναίκες που απασχολούνταν επαγγελματικά με την κυβερνοασφάλεια, αντιπροσώπευαν μόλις το 20%. Η αλήθεια είναι ότι η τάση αυτή δείχνει να ανεβαίνει παγκοσμίως, παρόλα αυτά, ο χώρος παραμένει ανδροκρατούμενος.
Οι γυναίκες εξακολουθούν να τον αποφεύγουν, καθώς δεν υπάρχουν συνεχείς και στοχευμένες πρωτοβουλίες για την ευαισθητοποίηση της ισορροπίας των φύλων στον τομέα αυτό. Καθώς παρέχει δυνατότητες για ένα λαμπρό επαγγελματικό μέλλον, θεωρώ ότι θα πρέπει να υπάρξουν δράσεις που να υποστηρίζουν το ρόλο των γυναικών σε θέσεις ασφάλειας στον κυβερνοχώρο.
Ένας πολύ καλός τρόπος για να φέρει περισσότερες γυναίκες στην ασφάλεια στον κυβερνοχώρο είναι και η πρωτοβουλία του Πανευρωπαϊκού διαγωνισμού κυβερνοασφάλειας, που μπορεί να αποτελέσει ένα μέσο καθοδήγησης. Πρέπει να υπάρχει ποικιλομορφία στην κυβερνοασφάλεια καθώς όταν υπάρχουν και άντρες και γυναίκες σε μία ομάδα, λαμβάνονται καλύτερες και γρηγορότερες αποφάσεις.
Πιστεύω ότι η σωστή καθοδήγηση μπορεί να αυξήσει τον αριθμό των γυναικών στην κυβερνοασφάλεια. Η διαδικασία πρέπει να ξεκινήσει και από το σχολικό στάδιο. Δείχνοντας τεχνολογία σε κορίτσια σε νεαρή ηλικία, μπορεί να είναι λιγότερο εκφοβισμένα και πιο ενθουσιασμένα από την τεχνολογία και από το χώρο.
Τι θα λέγατε σε μία κοπέλα που θέλει να το τολμήσει, αλλά διστάζει;
Προσωπική μου συμβουλή είναι να μη διστάσει καθόλου αν ασχολείται με το χώρο και την ενδιαφέρει να το εξελίξει επαγγελματικά. Όπως προανέφερα ο κλάδος της ψηφιακής ασφάλειας παρουσιάζει παγκοσμίως αρνητική ανεργία. Έρευνες δείχνουν ότι μέχρι το 2021 θα υπάρχει ζήτηση για 6 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στον κλάδο. Στην Ελλάδα μπορεί κανείς να αποκτήσει και τα τυπικά προσόντα, μέσα από προγράμματα σπουδών, που ασχολούνται με την ψηφιακή ασφάλεια. Επιπλέον και μέσα από την δράση του πανευρωπαϊκού διαγωνισμού κυβερνοασφάλειας «European Cyber Security Challenge»,όπου συμμετέχω, μπορεί μία κοπέλα να δοκιμάσει τις δυνάμεις της.
Ο πανευρωπαϊκός διαγωνισμός κυβερνοασφάλειας ECSC του ENISA θα πραγματοποιηθεί το Νοέμβριο. Ποιος είναι ο σκοπός του;
Ο διαγωνισμός έχει ξεκινήσει ως μια Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία του Οργανισμού Κυβερνητικής Ασφάλειας της Ε.Ε. (European Union Agency for Cybersecurity – ENISA) με στόχο να μετριάσει την έλλειψη εξειδικευμένων στελεχών στον τομέα αυτό.
Οι Ευρωπαϊκές χώρες διενεργούν εθνικούς διαγωνισμούς για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο απευθυνόμενοι σε μαθητές, φοιτητές, πτυχιούχους καθώς και ερασιτέχνες. Στόχος είναι να ανακαλύψουν νέα ταλέντα στην κυβερνοασφάλεια και να ενθαρρύνουν τους νέους να ακολουθήσουν καριέρα στο συγκεκριμένο τομέα.
Στο τέλος του μήνα θα γίνουν οι προκριματικοί αγώνες για την Εθνική Ομάδα Κυβερνοασφαλείας. Πώς μπορεί να προετοιμαστεί κανείς για να συμμετάσχει;
Η ομάδα που θα εκπροσωπήσει φέτος τη χώρα μας στον τελικό στην Αυστρία το Νοέμβριο, θα αποτελείται από 10 άτομα μεταξύ 14-25 ετών, μαθητές, φοιτητές, επαγγελματίες και μη, hackers, ερευνητές ασφαλείας, αλλά και απλούς fans της ψηφιακής ασφάλειας. Η τελική 10άδα θα προκύψει μετά το πέρας των προπονήσεων στις αρχές Σεπτεμβρίου και θα αποτελείται από όσους ξεχωρίσουν με τις επιδόσεις τους στον προκριματικό διαγωνισμό που θα πραγματοποιηθεί από το Σάββατο 25 Απριλίου (από τις 9:00 π.μ.) μέχρι και την Κυριακή 26 Απριλίου (λήξη στις 23:59 μ.μ)
Απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή στους προκριματικούς είναι το ηλικιακό εύρος μεταξύ 14-25 ετών και η ελληνική υπηκοότητα. Για την συμμετοχή στα προκριματικά οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να κάνουν εγγραφή στην πλατφόρμα εδώ και να συμπληρώσουν τη φόρμα με τα στοιχεία τους. Επίσης όλες οι πληροφορίες υπάρχουν και στο site της ελληνικής ομάδας www.ecsc.gr.
Υπάρχει η απαραίτητη ενημέρωση για το cybersecurity στη χώρα μας; Δίνουν βαρύτητα σ’ αυτήν οι εταιρείες;
O κλάδος του cybersecurity, τόσο διεθνώς όσο και στη χώρα μας ανθεί. Στην Ελλάδα γίνεται πλέον συστηματική ενημέρωση σχετικά με την κυβερνοασφάλεια, τόσο από το καθ’ ύλην αρμόδιο υπουργείο ψηφιακής διακυβέρνησης, όσο και από επιμέρους δημόσιους φορείς αλλά και από ιδιωτικές επιχειρήσεις του κλάδου. Επειδή ως κλάδος απαιτεί ειδικές γνώσεις, δεν είναι πάντα εύκολο από πλευράς επικοινωνίας να φτάσει το μήνυμα στον πολίτη. Πάντως έχουν σημειωθεί πολύ σημαντικά βήματα ενημέρωσης στον τομέα αυτό.
Στη RED.comm, τι στρατηγική ακολουθείτε για την πιο αποτελεσματική επικοινωνία; Πού θα εφιστούσατε την προσοχή των επιχειρήσεων;
Για να επιτευχθεί το βέλτιστο αποτέλεσμα από πλευράς επικοινωνίας ειδικά σε θέματα cybersecurity, χρειάζονται ιδιαίτερες γνώσεις τεχνικών ζητημάτων και εμπειρία στο συγκεκριμένο αντικείμενο. Στη RED.comm συνδυάζουμε την εμπειρία με τη γνώση, αφού οι βασικοί μας συνεργάτες παρακολουθούν στενά και καθημερινά τον κλάδο της τεχνολογίας για περισσότερα από είκοσι χρόνια. Ως εταιρεία έχουμε συνεργαστεί με τους μεγαλύτερους προμηθευτές τεχνολογίας και ψηφιακής ασφάλειας, αποκτώντας πολύτιμη τεχνογνωσία σχετικά με τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων των αγοραστών. Αυτό το υπόβαθρο μας βοηθά να δημιουργήσουμε τη σωστή στρατηγική και τις τακτικές επικοινωνίας για τον εκάστοτε πελάτη μας, που τον διαφοροποιούν από τον ανταγωνισμό του. Αξιοποιώντας και τις κατάλληλες πλατφόρμες επικοινωνίας -ψηφιακές και μη- επιδιώκουμε το καλύτερο αποτέλεσμα.