«Θα έπρεπε να δίνεται προτεραιότητα στην εκπαίδευση, τις εγκαταστάσεις των νηπιαγωγείων, την οικονομία κα την αναδόμηση της κοινωνίας, αλλά η Δύση επικεντρώνεται στην μπούρκα και το αν οι Ταλιμπάν είναι καλύτεροι ή χειρότεροι από άλλους τρομοκράτες», είχε πει το 2001.
Κι όμως, η ίδια δε φόρεσε μπούρκα ποτέ στη ζωή της. Πήγε στην Κανταχάρ, την πρωτεύουσά τους, με το πρόσωπό της ακάλυπτο. Εκείνοι, δεν είπαν τίποτα. Μόνο την ευχαρίστησαν που συμφώνησε να τους βοηθήσει με τις ιατρικές της γνώσεις.
Η Σουχαϊλά Σιντίκ ήταν μία εξαιρετική γυναίκα.
Ήταν η πρώτη γυναίκα Στρατηγός και μία από τις κορυφαίες χειρουργούς του Αφγανιστάν. Ανέλαβε το Υπουργείο Υγείας μέχρι το 2004 και, όταν πια αποσύρθηκε, επέστρεψε στο χειρουργείο.
Αφιέρωσε τη ζωή της στη χώρα της – τόσο ως γιατρός, όσο κι ως στρατιωτικός. «Ήταν πολύ καλύτερη από κάθε άνδρα που συνεργάστηκε μαζί μου», έχει δηλώσει για εκείνη ο απόστρατος, πια, Ατικουλάχ Αμαρχέλ. «Δεν επέστρεφε σπίτι της για μέρες».
Η Σουχαϊλά Σιντίκ γεννήθηκε στην Καμπούλ, το 1938 ή το 1948 – πιθανότατα το πρώτο. Προερχόταν από μία ιδιαίτερα επιφανή οικογένεια – ο πατέρας της, ήταν κάποτε ο κυβερνήτης της Κανταχάρ και πρόγονοί της ήταν τα μέλη της δυναστείας των Μπαρακζάι. Οι γονείς της, ενθάρρυναν τόσο την ίδια όσο και τις πέντε αδελφές της να μορφωθούν και να χτίσουν την καριέρα τους. Δεν ήθελαν να τις δουν να μένουν πίσω, επειδή έτυχε να γεννηθούν γυναίκες.
Ακολουθώντας τις συμβουλές τους, σπούδασε στην Ιατρική Σχολή της Καμπούλ. Έπειτα, πήρε υποτροφία κι έφυγε για τη Μόσχα, όπου έκανε πρακτική κι εργάστηκε για χρόνια ως γιατρός. Επέστρεψε, τελικά, ολοκληρωμένη επαγγελματίας με διδακτορικό κι αφοσιώθηκε στη σωτηρία των συνανθρώπων της – κι ήταν περήφανη που πήρε την απόφαση αυτή.
Ξεκίνησε να εργάζεται, λοιπόν, στο στρατιωτικό νοσοκομείο Ντάουντ Χαν. Πέρασε δεκαετίες πραγματοποιώντας εγχειρήσεις και σώζοντας ζωές. Όχι, όμως, μόνο εκείνες των ασθενών της. Η πρώην φοιτήτρια κι αργότερα συνάδελφός της, δρ Γιακούμπ Νουρζάι, αποκάλυψε στο BBC πως πολλές φορές μοιραζόταν το μισθό της με εκείνους που είχαν ανάγκη – κυρίως τους οικογενειάρχες που δυσκολεύονταν να τα βγάλουν πέρα. Υπερασπιζόταν πάντα τα δικαιώματά τους, δεν άφηνε κανέναν να τους εκμεταλλευτεί.
Όταν η Καμπούλ χωρίστηκε στα δύο λόγω του εμφυλίου, ο τότε υπουργός Άμυνας Αχμάντ Σαχ Μασούντ της ζήτησε ως προσωπική χάρη να διευθύνει στο στρατιωτικό εκείνο νοσκομείο. Η αφγανική πρωτεύουσα βομβαρδιζόταν, ο κόσμος έβρισκε εκεί καταφύγιο, τραυματίες κατέφθαναν ασταμάτητα. Εκείνη, όπως περιέγραψε ο Αχμάντ, «πίστευε στη δουλειά της κι όχι στο καθεστώς». Δεν έφυγε λεπτό από το καθήκον.
Ήταν μία από τις πιο αξιόλογες χειρουργούς της χώρας. Ώστου, το 1996, οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την Καμπούλ.
Σχεδόν αμέσως, ξεκίνησαν να εφαρμόζουν τη δική τους, αυστηρότατη ερμηνεία του Νόμου του Ισλάμ. Οι γυναίκες έχασαν τις δουλειές τους κι αναγκάστηκαν να καλύπτουν το πρόσωπό τους.
Η Σιντικ, όμως, και η αδελφή της Σαφίκα που ήταν καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της πρωτεύουσας, «ήταν αστείες κι έξυπνες, αλλά παράλληλα ατρόμητες», όπως τόνισε η δημοσιογράφος Κάθι Γκάνον, η οποία βρισκόταν στην Καμπούλ εκείνη την εποχή κι αποφάσισε να γράψει ένα άρθρο για τη Στρατηγό μας. «Οι Ταλιμπάν γρήγορα κατάλαβαν ότι την είχαν ανάγκη», πρόσθεσε.
Μερικούς μήνες αφού οι τρομοκράτες έκλεισαν τις γυναίκες στο σπίτι και τους αφαίρεσαν θεμελιώδη δικαιώματα, την παρακάλεσαν να επιστρέψει στη διοίκηση του νοσοκομείου. Τη χρειάζονταν – κάποιος έπρεπε να φροντίσει τους αμέτρητους τραυματίες τους.
«Με χρειάζονταν και μου ζήτησαν να γυρίσω», είπε σε συνέντευξή της στην Guardian το 2002. «Είναι θέμα υπερηφάνειας για εμένα. Έμεινα στη χώρα μου και υπηρέτησα τους ανθρώπους μου. Δεν έφυγα ποτέ».
Ήταν μία από τις ελάχιστες γυναίκες που τόλμησαν να περπατήσουν στους δρόμους της Καμπούλ χωρίς μπούρκα. Έκανε τη μεγαλύτερη δήλωση ενάντια στους Ταλιμπάν, οι οποίοι δεν τόλμησαν όχι απλώς να την αγγίξουν, αλλά ούτε να της κάνουν παρατήρηση. Ταυτόχρονα, δίδασκε ιατρική σε γυναίκες, παρά τις απαγορεύσεις των Ταλιμπάν. Αυτό, ήταν σχεδόν αδύνατο να το ανεχτούν. Υποχώρησαν στην άρνησή της να καλύψει το πρόσωπό της, η υπομονή τους είχε εξαντληθεί. Την πίεσαν να αφήσει τη διδασκαλία. Όσο, όμως, την «έστηναν στον τοίχο», τόσο εκείνη αντιστεκόταν. Και τους νίκησε.
«Πάλεψε με τους Ταλιμπάν για εμάς», είπε στους New York Times η φοιτήτριά της, Σαγέντα Αμαρχέλ. «Σήμερα, είμαι γυναικολόγος και το χρωστάω σ’ εκείνη».
Οι Ταλιμπάν «έπεσαν» κι εκείνη ασχολήθηκε με την πολιτική. Έγινε Υπουργός Υγείας και μία από τις πρώτες γυναίκες σε τόσο υψηλά ιστάμενη θέση. Κατά τη διάρκεια της θητείας της, επέβλεψε τον εμβολιασμό εκατομμυρίων παιδιών κατά της πολιομυελίτιδας και μίλησε για τον αγώνα ενάντια στο AIDS. Ζήτησε από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών να εκπαιδεύσει τις νοσηλεύτριες και τις γιατρούς, αλλά και να τη βοηθήσει με το συντονισμό ενός συστήματος σχετικά με την αναπαραγωγική υγεία των γυναικών του Αφγανιστάν.
Όταν το έργο της ολοκληρώθηκε, επέστρεψε στην χειρουργική.
«Ήταν ερωτευμένη με το επάγγελμά της, κι εκείνο ήταν όλη της η ζωή», έχουν πει για εκείνη.
Η Σουχαϊλά Σιντίκ, έφυγε από τη ζωή την Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου. Ήδη πάλευε για χρόνια με το Αλτσχάιμερ, ενώ ήταν η δεύτερη φορά που νόσησε με κορονοϊό. Η επιστήμονας που αφιέρωσε το έργο της στον άνθρωπο, αγωνίστηκε για τα δικαιώματα των γυναικών και κέρδισε το σεβασμό όλων, θα μείνει για πάντα στην ιστορία.
Διαβάστε επίσης:
Chien-Shiung Wu: H Πρώτη Κυρία της φυσικής που πάλεψε για τα δικαιώματα της γυναίκας
Μάλα Σεν: Η Ινδή συγγραφέας και ακτιβίστρια που αγωνίστηκε για την ισότητα
Από σύμβολο ειρήνης στο περιθώριο της κοινωνίας: Η άνοδος και η πτώση της Aung San Suu Kyi
Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση