Υπάρχει ακόμα μεγάλο περιθώριο βελτίωσης, όμως το χάσμα των φύλων στις Βρυξέλλες μειώνεται όλο και περισσότερο.
Μία γυναίκα, η Ursula von der Leyen, ηγείται πλέον της ευρωπαϊκής Commission και έχει σχεδόν να εξισορροπήσει την κατάσταση στο Σώμα των Επιτρόπων. Από τον ψηφιακό κόσμο μέχρι το εμπόριο, οι γυναίκες είναι υπεύθυνες για μερικούς από τους κυριότερους τομείς της Ε.Ε. Μόνο 13, όμως, από τoυς 33 στο σύνολο εκτελεστικούς οργανισμούς έχουν γυναίκες στην ηγεσία.
Φαίνεται μικρός αριθμός, αλλά αποτελεί ρεκόρ για την Ευρωβουλή.
Παρακάτω, βρίσκονται οι πιο επιδραστικές γυναίκες των Βρυξελλών:
Ursula von der Leyen
Η άνοδος της Ursula von der Leyen στην κορυφή της εκτελεστικής εξουσίας της ΕΕ την τοποθετεί στο επίκεντρο της πολιτικής των Βρυξελλών. H πρώην υπουργός Άμυνας της Γερμανίας έχει σίγουρα καθορίσει την ατζέντα: δραστικά μέτρα για το κλίμα και ψηφιακή ατζέντα. Ωστόσο, η πολιτική της έχει δοκιμαστεί τους πρώτους μήνες – με αργή ανταπόκριση στις κρίσεις, που κατακλύζουν τη Μέση Ανατολή και την επιδείνωση της κατάστασης στη Συρία, που φωτίζει τις γεωπολιτικές αδυναμίες της ΕΕ. Όμως, ως η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της Επιτροπής, είναι δύσκολο να αρνηθεί κανείς ότι οι ενέργειες της (ή μερικές φορές η αδράνεια) κάνουν τη διαφορά στις Βρυξέλλες.
Margrethe Vestager
Είναι η αντιπρόεδρος της ευρωπαϊκής Commission και από εκείνη εξαρτάται η προστασία της οικονομικής ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης. Επιπλέον, καθορίζει πώς η Ε.Ε. θα επηρεάσει την παγκόσμια ψηφιακή πολιτική. Ο Donald Trump την έχει αποκαλέσει «tax lady» διότι διέταξε την Apple να πληρώσει φόρους αξίας 13 εκ. ευρώ.
Ilze Juhansone
Έχει διατελέσει πρέσβειρα της Λετονίας και σήμερα είναι μία από τις υψηλότερα ιστάμενες δημόσιες υπαλλήλους της ευρωπαϊκής Commission. Μόλις τον περασμένο Ιανουάριο βοήθησε την Ursula von der Leyen να κάνει τη μετάβαση στο ρόλο της ως Πρόεδρος και ενώ η ίδια κρατά ένα χαμηλό προφίλ, το έργο της μιλάει από μόνο του.
Sabine Weyand
Είναι η Γενική Διευθύντρια εμπορίου της Commission και στο παρελθόν ασχολούταν με τις διαπραγματεύσεις που αφορούσαν το Brexit. Σήμερα, είναι υπεύθυνη για τις διαπραγματεύσεις με τις Η.Π.Α, την Κίνα και τη Λατινική Αμερική. Κάποιοι διπλωμάτες πιστεύουν ότι έχει όνειρα για ακόμα υψηλότερες θέσεις. Προς το παρόν, όμως, λογαριάζονται μαζί της μερικοί από τους μεγαλύτερους «παίκτες» του κόσμου.
Η ομάδα τεχνολογίας
Στις Βρυξέλλες, η τεχνολογία δεν είναι αντρικό σπορ. Το Φεβρουάριο, η Commission αποκάλυψε την ψηφιακή της στρατηγική, που σημαίνει ότι οι παρακάτω γυναίκες ρυθμίζουν τους θεμελιώδεις κανόνες του ψηφιακού κόσμου της Ευρώπης.
Ανάμεσα τους, οι Siada El Ramly (EDiMA), Véronique Desbrosses (European Grouping of Societies of Authors and Composers), Cecilia Bonefeld-Dahl (DIGITALEUROPE), Corinna Schulze (SAP), Afke Schaart (GSMA Europe), Lise Fuhr (European Telecommunications Network Operators’ Association), Eirini Zafeiratou (Amazon), Kirsty Macdonald (Intel), Angela Mills Wade (European Publishers’ Council), Olivia Regnier (Spotify) και Sabina Ciofu (techUK).
Οι ιδιαιτέρες του Υπουργικού Συμβουλίου
Από τα 27 μέλη του Σώματος των Επιτρόπων, μόνο τα πέντε έχουν γυναίκες ιδιαιτέρες. Αυτές είναι οι Δέσποινα Σπανού (Μαργαρίτης Σχινάς), Renate Nikolay (Věra Jourová), Åsa Webber (Ylva Johansson), Adrienn Király (Mariya Gabriel) and Geneviève Tuts (Didier Reynders).
Σε τρεις επιτροπές, τόσο οι ιδιαιτέρες όσο και οι βοηθοί των γραφείων τους είναι δοσμένες σε γυναίκες: Η Natasha Bertraud, πρώην εκπρόσωπος του Junker, συνεργάζεται με τη Δέσποινα Σπανού ως δεύτερη στην ιεραρχί, η Isabelle Pérignon ακολουθεί τη Geneviève Tuts και η Chiara Salvelli, την Adrienn Király.
Clara Martínez Alberola
Η 56χρονη δικηγόρος από την Ισπανία είναι το δεξί χέρι του Michael Barnier, του ανθρώπου που διαπραγματεύεται τις υποθέσεις του Brexit. Βετεράνος στα ζητήματα της Ε.Ε. , διαδέχθηκε τη Sabine Weyand. «Είναι πολύ μεθοδική στη δουλειά της. Φαίνεται περισσότερο Γερμανίδα παρά Ισπανίδα», έχει πει ο Esteban González Pons, αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.
Οι σύμβουλοι
Όπως και στον τομέα της τεχνολογίας, έτσι και σ’ εκείνον της συμβουλευτικής, στις Βρυξέλλες κυριαρχούν οι γυναίκες. Η Mette Grolleman, γενική διευθύντρια της Fleishman-Hillard, η Julia Harrison της FTI και η CEO της Burson Cohn & Wolfe, η οποία θα βρίσκεται στη Google από το Μάιο, είναι εκείνες που κλέβουν την παράσταση.
Monique Goyens
Υπάρχουν πολλές ΜΚΟ στις Βρυξέλλες. Μία από εκείνες που έχουν καταφέρει να ξεχωρίσουν, είναι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Καταναλωτών, με διευθύντρια τη Monique Goyens. Είναι ένας από τους πρώτους συλλόγους που έχει ενεργό ρόλο στη λήψη αποφάσεων στην Ευρώπη, ενώ εκείνη έχει συναντηθεί με τους Επιτρόπους Τhierry Breton, Στέλλα Κυριακίδη, Kadri Simson, Didier Reynders, Frans Timmermans και τον αρχηγό των διαπραγματεύσεων του Brexit, Michael Barnier.
Γενικές Διευθύντριες Επιτροπών
Από τις 33 επιτροπές, μόνο οι 13 ηγούνται από γυναίκες. Αυτές είναι οι Weyand (Εμπόριο), Pia Ahrenkilde Hansen (Επικοινωνία), Ditte Juul Jørgensen (Ενέργεια), Παρασκευή Μίχου (Προστασία του Πολίτη και Δράσεις Ανθρωπιστικής Βοήθειας), Anne Bucher (Υγεία και Ασφάλεια Τροφίμων), Salla Saastamoinen (Δικαιοσύνη και Καταναλωτές), Monique Pariat (Μεταναστευτικά και Εσωτερικά Ζητήματα), Θέμις Χριστοφίδου (Εκπαίδευση, Νεολαία, Αθλητισμός και Πολιτισμός), Mariana Kotzeva (Eurostat), Gertrud Ingestad (Πληροφορική), Florika Fink-Hooijer (Ερμηνεία), Charlina Vitcheva (Κοινό Κέντρο Ερευνών) and Mary McCarthy (Υποστήριξη Διορθωτικών Μέτρων).
Christine Lagarde
Η πράσινη και βιώσιμη χρηματοδότηση είναι αυτή τη στιγμή στο επίκεντρο των Βρυξελλών. Η Christine Lagarde είναι ένα από τα πρόσωπα, που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο θέμα αυτό. Είναι η πρώτη γυναίκα στο τιμόνι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ενώ είναι υπεύθυνη για τη στήριξη των θεμελίων της ευρωζώνης. Η Lagarde προτίθεται, επίσης, να καταστήσει την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής προτεραιότητα της ΕΚΤ.
Η (σχεδόν) ισορροπημένη ως προς το φύλο Commission
Η Πρόεδρος της Commission, Ursula von der Leyen, έκανε την καλύτερη δυνατή προσπάθεια για να επιτύχει κάτι που έπρεπε να γίνει: ένα συλλογικό όργανο ισορροπημένο μεταξύ ανδρών και γυναικών. Η προσπάθειά της εκτροχιάστηκε, όταν η Γαλλία και η Ρουμανία δεν κατόρθωσαν να προσφέρουν αξιόπιστες υποψήφιες γυναίκες, οι οποίες απορρίφθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Άλλες χώρες αγνόησαν την πρόταση της von der Leyen να προτείνουν δύο υποψηφίους για την Επιτροπή, έναν άνδρα και μία γυναίκα. Στο τέλος, κατέληξε με 12 γυναίκες από τους 27 Επιτρόπους. Ανάμεσά τους, η πρώτη γυναίκα της Μάλτας που συμμετέχει στην Επιτροπή, η Helena Dalli, η οποία είναι υπεύθυνη για την ισότητα.
To 40% του Κοινοβουλίου
Περίπου το 40% του Κοινοβουλίου απαρτίζεται από γυναίκες βουλευτές. Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα, σε σχέση με το 36% που υπήρχε τα προηγούμενα πέντε χρόνια, αλλά σίγουρα υπάρχει πολύς δρόμος.
Οι γυναίκες εκπροσωπούνται λιγότερο σε ηγετικές θέσεις, με μόλις οκτώ από τις 20 μόνιμες επιτροπές που προεδρεύονται από τις εξής: Monika Hohlmeier (δημοσιονομικός έλεγχος), Irene Tinagli (Οικονομική και Νομισματική Επιτροπή), Lucia Ďuriš Nicholsonová (Απασχόληση και Κοινωνικές Υποθέσεις) De Sutter (Εσωτερική Αγορά και Προστασία των Καταναλωτών), Karima Delli (Μεταφορές και Τουρισμός), Sabine Verheyen (Πολιτισμός και Παιδεία), Evelyn Regner (Δικαιώματα των Γυναικών και Ισότητα των Φύλων) και Dolors Montserrat (Αιτήσεις). Οι δύο υποεπιτροπές της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων προεδρεύονται επίσης από γυναίκες: Maria Arena (Ανθρώπινα Δικαιώματα) και Nathalie Loiseau (Ασφάλεια και Άμυνα).
Μόνο τρεις γυναίκες κάθονται στο τραπέζι της Διάσκεψης των Προέδρων, που είναι υπεύθυνη για τον επιχειρηματικό και νομοθετικό προγραμματισμό του Κοινοβουλίου: η Iratxe García ως πρόεδρος της ομάδας της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ska Keller ως συμπρόεδρος της Ομάδας των Πρασίνων / Ευρωπαϊκής Ελεύθερης Συμμαχίας και η Manon Aubry ως συμπρόεδρος της Ομάδας της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς / Αριστεράς των Πρασίνων των Βορείων Χωρών.
Δικηγόροι της ΜΚΟ ClientEarth
Κάρβουνο. Αποψίλωση των δασών. Αλιεία. Χημικές ουσίες. Δεδομένου ότι η πολιτική για το κλίμα βρίσκεται στο επίκεντρο των Βρυξελλών, είναι δύσκολο να βρεθεί στην Ευρώπη ένα ζήτημα, σχετικό με το κλίμα, που να μην έχουν χειριστεί ακτιβιστές δικηγόροι της ΜΚΟ ClientEarth που εδρεύει στο Λονδίνο. Με γραφεία στις Βρυξέλλες, καθώς και στη Μαδρίτη και τη Βαρσοβία, η οργάνωση αποτελείται από ιδιαίτερα αποτελεσματικούς νομικούς εμπειρογνώμονες, όπως η Anaïs Berthier (επικεφαλής του περιβαλλοντικού δημοκρατικού προγράμματος / ειδική δικαστής της ΕΕ), η Flaminia Tacconi (ευρωπαϊκή αλιεία και βιοποικιλότητα), η Alice Bernard (χημικά προϊόντα), η Lara Fornabaio (γεωργία), η Amandine Van Den Berghe (εμπόριο και περιβάλλον), η Juliette Delarue (ενέργεια), η Anne Friel (περιβαλλοντικό δημοκρατικό πρόγραμμα), η Ewelina Tylec-Bakalarz (άγρια ζωή στην Κεντρική / Ανατολική Ευρώπη), Maria-Jolie Veder (ενέργεια), η Agnieszka Warso-Buchanan και η Ida Westphal (ενέργεια).
Dita Charanzová
Η Dita Charanzová είναι η κορυφαία γυναίκα σε θέματα τεχνολογίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε μια εποχή όπου η ψηφιακή στρατηγική της ΕΕ διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Η βουλευτής από την Τσεχία ήταν διπλωμάτης στις Βρυξέλλες πριν από την ένταξή της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2014. Είναι πλέον μια από τους 14 αντιπροέδρους και η συντονίστρια της Renew Europe στην επιτροπή εσωτερικής αγοράς, η οποία ασχολείται με την προσπάθεια δημιουργίας μιας ψηφιακής ενιαίας αγοράς. Η Charanzová προτάθηκε από τον πρωθυπουργό της χώρας της, Andrej Babiš, ο οποίος την θεωρεί βασικό παράγοντα της Τσεχικής Δημοκρατίας στις Βρυξέλλες, να είναι υποψήφια επίτροπος πέρυσι, θέση την οποία κατέλαβε η Věra Jourová.
Helga Schmid
Όταν ο επικεφαλής εξωτερικών υποθέσεων της ΕΕ, Josep Borrell, ήθελε να σώσει την πυρηνική συμφωνία του Ιράν, έστειλε την Helga Schmid να προεδρεύσει της συζήτησης εξ ονόματός του. Η γερμανίδα διπλωμάτης διεξήγαγε επιτυχώς τις εργασίες για τη συμφωνία για το Ιράν. Έχει χαράξει μια εντυπωσιακή επαγγελματική πορεία, σε έναν ανδροκρατούμενο τομέα.
Emily O’Reilly
Μετά από μια σκληρή εκλογική μάχη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Δεκέμβριο του 2019, η Emily O’Reilly επανεκλέχθηκε για άλλα πέντε χρόνια ως Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής – η ανώτατη αξιωματούχος της ΕΕ. Η πρώην δημοσιογράφος είναι μια από τις λίγες γυναίκες που διοικούν ένα θεσμικό όργανο ή οργανισμό της ΕΕ. Η ίδια χειρίζεται κάθε χρόνο χιλιάδες περιπτώσεις ευρωπαίων πολιτών, ελπίζοντας να ενισχύσει την εμπιστοσύνη και να φέρει τα θεσμικά όργανα της ΕΕ προ των ευθυνών τους. Επίσης, προωθεί την ισότητα μεταξύ των φύλων, ξεκινώντας από το δικό της γραφείο. Σύμφωνα με την ίδια, όταν πήγε το 2013, το 90% των εργαζομένων ήταν άνδρες.
Amélie de Montchalin
Η Γαλλίδα Amélie de Montchalin είναι ίσως η πιο γνωστή στους συναδέλφους της υπουργούς της ΕΕ. Με εξαιρετικές επικοινωνιακές ικανότητες- στα αγγλικά και στα γαλλικά – έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στον Τύπο, μιλώντας για το Brexit και τη διεύρυνση της ΕΕ, μεταξύ άλλων. Η 34χρονη είναι ένα ανερχόμενο αστέρι στο κόμμα του Γάλλου προέδρου Emmanuel Macron και θεωρείται πιθανή υποψήφια επίτροπος της χώρας στις επόμενες εκλογές.
Συνοδοιπόροι της De Montchalin είναι μόνο έξι άλλες γυναίκες που υπηρετούν επί του παρόντος ως υπουργοί αρμόδιες για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις: Milena Hrdinková (Τσεχική Δημοκρατία), Helen McEntee (Ιρλανδία), Andreja Metelko-Zgombić (Κροατία), Karoline Edtstadler (Αυστρία), Ana Paula Zacarias (Πορτογαλία) και Tytti Tuppurainen (Φινλανδία).
Sanna Marin
Η νεώτερη γυναίκα πρωθυπουργός του κόσμου προέρχεται από χώρα της ΕΕ. Η Φινλανδία ψήφισε ως πρωθυπουργό την Sanna Marin, 34 ετών, πρώην Υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών, τον Δεκέμβριο 2019. Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, η πρωθυπουργός της Δανίας Mette Frederiksen και η Sophie Wilmès, πρωθυπουργός του Βελγίου ολοκληρώνουν το κουαρτέτο των γυναικών-μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ακόμη και αν συμπεριλάβουμε την Πρόεδρο της Επιτροπής, Ursula von der Leyen, δυστυχώς οι γυναικείες παρουσίες μετρούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού.