Η Πατρίσια Μπαθ έζησε χωρίς περιορισμούς. Ήταν η πρώτη Μαύρη Αμερικανίδα που ολοκλήρωσε ειδικότητα ως οφθαλμίατρος, η πρώτη Μαύρη χειρουργός του UCLA Medical Center και η πρώτη γυναίκα επικεφαλής μεταδιδακτορικού προγράμματος Οφθαλμιατρικής. Κι όλα αυτά, πριν κλείσει τα 30.
Το 1986, εφηύρε ένα από τα σημαντικότερα χειρουργικά εργαλεία στη σύγχρονη ιστορία για τη θεραπεία του καταρράκτη. Το 1988, έγινε η πρώτη Μαύρη γιατρός που κατοχύρωσε ιατρική εφεύρεση στο όνομά της, ενώ κατά τη διάρκεια της λαμπρής καριέρας της, πήρε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για πέντε εφευρέσεις. Μάλιστα, η δική της τεχνική εφαρμόζεται σε τουλάχιστον ένα εκατομμύριο επεμβάσεις ετησίως. Επειδή ακριβώς έχει βοηθήσει τόσους ανθρώπους με την όρασή τους και προκειμένου να παραμείνει αθάνατο το έργο της, έχει ξεκινήσει καμπάνια για την ένταξή της στο National Inventors Hall of Fame των ΗΠΑ.
«Η εφεύρεση της μητέρας μου είναι για τη χειρουργική καταρράκτη με laser ό, τι ακριβώς είναι το τηλέφωνο του Γκράχαμ Μπελ για τις τηλεπικοινωνίες και ο λαμπτήρας του Έντισον για τον φωτισμό», έχει δηλώσει η κόρη της, Εράκα Μπαθ, καθηγήτρια Ψυχιατρικής και Συμποριφεριστικών Επιστημών στο UCLA.
Σε συνέντευξή της για την έκθεση με τίτλο «Changing the Face of Medicine» (Αλλάζοντας το πρόσωπο της Ιατρικής), είχε δηλώσει πως η «καλύτερη στιγμή» της, ήρθε την ημέρα που χειρούργησε μία γυναίκα από τη Βόρειο Αφρική, αντικαθιστώντας τον κερατοειδή της με εμφύτευμα. Η συγκεκριμένη ασθενής, χάρη στην Πατρίσια Μπαθ, είδε για πρώτη φορά έπειτα από τριάντα χρόνια.
«Η ικανότητα να επαναφέρεις την όραση είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή που μπορείς να λάβεις», είχε αναφέρει.
Η Πατρίσια Έρα Μπαθ γεννήθηκε στο Χάρλεμ, στις 4 Νοεμβρίου 1942. Ο πατέρας της, Ρούπερτ, ήταν μετανάστης από το Τρινιντάντ κι εργαζόταν ως οδηγός τρένων στη Νέα Υόρκη. Η μητέρα της, Γλάντις, ήταν οικιακή βοηθός. Η ίδια, ξεκίνησε να ενδιαφέρεται για την επιστήμη όταν ακόμη ήταν παιδί, χάρη σ’ ένα παιχνίδι. «Ήθελα να παίζω, να μπαίνω σε ρόλους και να υποδύομαι τους μεγάλους επιστήμονες», δήλωσε το 2017 στο περιοδικό Time. «Όταν, με τους φίλους, παίζαμε ιατρείο, δεν ήθελα να κάνω τη νοσοκόμα. Ήθελα να είμαι αυτή με το στηθοσκόπιο, ήθελα να κάνω ενέσεις, ήθελα να είμαι επικεφαλής».
Ήταν εξαιρετική μαθήτρια. Φοίτησε το Λύκειο Τσαρλς Έβανς Χιουζ στο Μανχάταν και, στα 17 της, θεωρούταν ήδη επιτυχημένη. Μαζί με τον επίσης έφηβο Άρολντ Λέντεκ, συμμετείχαν σε έρευνα σχετική με τον καρκίνο, την οποία παρουσίασαν στο Διεθνές Συνέδριο Διατροφής στην Ουάσιγκτον.
Όταν τελείωσε το σχολείο, ξεκίνησε να σπουδάζει Χημεία και Φυσική στο Hunter College. Έπειτα, το 1968, ολοκλήρωσε τις σπουδές της στην Ιατρική από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον κι επέστρεψε στη Νέα Υόρκη για την ειδικότητά της. Εκεί, κόντρα στα στερεότυπα, μπήκε δυναμικά στο χώρο της οφθαλμιατρικής και κατάφερε να ξεχωρίσει.
«Δυσανάλογα πολλοί Μαύροι οδηγούνται σε τύφλωση, ενώ οι παθήσεις τους είναι απόλυτα ιάσιμες», είχε γράψει σε εργασία της το 1979, η οποία δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Αμερικανικής Ένωσης Ιατρών. «Κι όμως, ως τώρα, δεν υπάρχει κανένα κρατικό πρόγραμμα για τον περιορισμό αυτών των μεγάλων ποσοστών τύφλωσης που συναντώνται στους Μαύρους πληθυσμούς».
Έπειτα, η Πατρίσια Μπαθ μετακόμισε στο Λος Άντζελες. Έγινε η πρώτη γυναίκα οφθαλμίατρος στο Ινστιτούτο Τζουλς Στάιν του UCLA, ενώ, όπως η ίδια υποστήριξε, το γραφείο της βρισκόταν στο υπόγειο, δίπλα στα εργαστήρια με τα ζώα.
«Δεν είπα ότι ήταν ρατσιστικό ή σεξιστικό», εκμυστηρεύτηκε αργότερα. «Είπα απλώς ότι ήταν ανάρμοστο και, τελικά, μου παραχωρήθηκε ένας κανονικός χώρος».
Για να ολοκληρώσει την έρευνα για την πρώτη εφεύρεση που κατοχύρωσε, πήρε άδεια άνευ αποδοχών κι έφυγε στην Ευρώπη, προκειμένου να ξεφύγει από το ρατσισμό και το σεξισμό που κυριαρχούσε στην αμερικανική επιστημονική κοινότητα. Ακόμη κι όταν η αξία της αναγνωρίστηκε, όμως, συνέχισε να βρίσκει κλειστές πόρτες.
«Δεν με αποδέχονταν», δήλωσε στο Time. «Σε ορισμένες περιπτώσεις, ήταν οργισμένοι που εγώ, η μικρούλα, η ασήμαντη, είχα καταφέρει να σπάσω τη γυάλινη οροφή, είχα καινοτομήσει».
H Πατρίσια Μπαθ έκανε ό, τι περνούσε από το χέρι της για να ενθαρρύνει τα κορίτσια να ασχοληθούν με τα μαθηματικά και τη φυσική. Προσπάθησε να κάνει το χώρο πιο φιλικό προς τις γυναίκες, για να μη χρειαστεί καμία να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες που εκείνη συνάντησε.
Δύο μήνες πριν το θάνατό της, μιλώντας μπροστά από δικαστική επιτροπή στο πλαίσιο της ακρόασης με τίτλο «Πρωτοπόροι και Χαμένοι Αϊνστάιν: Οι γυναίκες των εφευρέσεων και το μέλλον της αμερικανικής καινοτομίας», μίλησε για τις έμφυλες διακρίσεις αλλά και τα περιστατικά ανισότητας που βίωσε. Εξήγησε πως κάποτε, ανακάλυψε πως τα εύσημα για δική της έρευνα, έλαβαν άνδρες. Υπέρτατος στόχος της, όπως αποκάλυψε, ήταν να αλλάξει ριζικά το τοπίο. Να μπορεί κάθε νεαρή κοπέλα να ονειρευτεί αλλά και να καταφέρει να πετύχει σ’ αυτόν, χωρίς το φύλο να της στέκεται εμπόδιο.
«Αυτή η έκπληξη, όταν βλέπουμε γυναίκα επιστήμονα – αυτή πρέπει να αλλάξει. Αντιλαμβάνομαι πως όταν καταφέρω αυτό που θέλω, θα βοηθήσω κάθε γυναίκα, κάθε έγχρωμο άνθρωπο, πως μπορεί. Να ξέρετε, όμως, ένα πράγμα. Εγώ, για τον εαυτό μου, δεν αμφέβαλα ποτέ».
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η Πατρίσια Μπαθ έφυγε από τη ζωή στις 30 Μαΐου 2019, στα 76 της χρόνια. Είχε καταρρίψει σημαντικές πρωτιές και συνεχίζει μέχρι σήμερα να βοηθά εκατομμύρια ανθρώπους να δουν καθαρά.
Διαβάστε επίσης:
Cheryl Holder: Η γιατρός που εξηγεί πώς η κλιματική αλλαγή συνδέεται με την υγεία μας
Lorna M. Breen: H κορυφαία γιατρός που φρόντιζε ασθενείς με κορονοϊό έδωσε τέλος στη ζωή της
Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση