Προορισμοί που πρέπει να επισκεφθούμε πριν αλλάξουν για πάντα πρόσωπο
Κλιματική αλλαγή, υπερτουρισμός, εγκληματικότητα. Αυτοί είναι μόνο μερικοί από τους παράγοντες που μαστίζουν τον σύγχρονο κόσμο, προκαλώντας σημαντικές αλλαγές στον πλανήτη, που δυστυχώς φέρουν αρνητικό πρόσημο.
Μεταξύ των συνεπειών που προκαλούνται είναι η φθορά σημαντικών πολιτιστικών μνημείων, αλλά και ολόκληρων περιοχών, που ξεχωρίζουν για την αυθεντικότητα και τα μοναδικά πολιτισμικά τους στοιχεία. Το μέγεθος της καταστροφής είναι τέτοιο, που σε λίγο καιρό η ιδιαίτερη ταυτότητα των προορισμών αυτών θα αποτελεί παρελθόν, χαμένο για πάντα στα άδυτα του χρόνου.
Για κάποια μέρη, η αντίστροφη μέτρηση έχει ήδη ξεκινήσει και ενδεχομένως είναι αργά για να τα σώσουμε. Ίσως, λοιπόν, τα επόμενα ταξίδια μας πρέπει να είναι εκεί, ώστε να τα δούμε πριν αλλάξουν για πάντα πρόσωπο.
Ποια μέρη πρέπει να δούμε πριν εξαφανιστούν;
Αβάνα, Κούβα
Μία από τις πιο γραφικές πρωτεύουσες του κόσμου, η κουβανέζικη Αβάνα, μία πόλη με χρώμα, ζωντάνια, μουσική και τη δική της, μοναδική προσωπικότητα. Αυτοκίνητα αντίκες γεμίζουν τις γραφικές οδούς, ντόπιοι καπνίζουν τα διάσημα πούρα τους και ολόκληρη η πόλη «ντύνεται» με μία ρυθμική μελωδία, που κάνει πολλούς να χορεύουν καταμεσής του δρόμου.
Η Κούβα υπόσχεται ότι το ταξίδι στην πρωτεύουσά της δεν θα μοιάζει με κανένα άλλο και το αποτύπωμά της θα μείνει για πάντα βαθιά χαραγμένο στην ψυχή και τη μνήμη σας.
Όλα αυτά, όμως, μόνο αν πάτε σχετικά άμεσα, αφού τα τελευταία χρόνια η Αβάνα δίνει δείγματα σημαντικών αλλαγών, που τείνουν να την μετατρέψουν σε μία ακόμη σύγχρονη πόλη, όμοια με πολλές άλλες. Οι εκσυγχρονιστικές αλλαγές είναι πιθανό να «βουλιάξουν» ορισμένες από τις αυθεντικότερες γωνιές της στον Καιάδα των αναμνήσεων όσων πρόλαβαν και είδαν το γνήσιο πρόσωπό της.
Μεγάλος Κοραλλιογενής Ύφαλος, Αυστραλία
Ο Μεγάλος Κοραλλιογενής Ύφαλος της Αυστραλίας είναι ένας από τους σημαντικότερους υγροβιότοπους του πλανήτη, κυρίως χάρη στα σπάνια είδη κοραλλιών που φιλοξενεί. Το μοναδικής περιβαλλοντικής αξίας μέρος απειλείται σοβαρά εξαιτίας της αύξησης της θερμοκρασίας στους ωκεανούς, αλλά και της ρύπανσης των υδάτων και της ανεξέλεγκτης αλιείας.
Ο συνδυασμός των στοιχείων αυτών προκαλεί διάβρωση στον διάσημο υποθαλάσσιο κόσμο μοναδικής βιοποικιλότητας. Οι πιο απαισιόδοξοι εκ των μελετητών υποστηρίζουν ότι η καταστροφή του μεγαλύτερου κοραλλιογενή υφάλου του κόσμου δεν μοιάζει με μακρινό εφιάλτη, αλλά με κάτι που θα δούμε να συμβαίνει μέσα στα επόμενα 40 χρόνια.
Όσοι αγαπούν τη φύση, αλλά και τις καταδύσεις θα πρέπει να σπεύσουν στον Ύφαλο άμεσα, με την ελπίδα να «ζήσει» όσο το δυνατόν περισσότερο.
Βενετία, Ιταλία
Λόγω της ιδιαίτερης φύσης της, η Βενετία, μία πόλη που κυριολεκτικά «επιπλέει» στα ιταλικά νερά, κινδυνεύει να μετατραπεί σε μία σύγχρονη Ατλαντίδα. Η αύξηση της θερμοκρασίας οδηγεί στην ανάπτυξη των υδάτων στα κανάλια της όμορφης ιταλικής πόλης.
Η στάθμη του νερού ανεβαίνει, με αποτέλεσμα να προκαλούνται εύκολα και συχνότερα πλημμύρες. Το συγκεκριμένο φαινόμενο, μάλιστα, δείχνει να έχει αυξητική τάση τα τελευταία χρόνια.
Έτσι, η αρχοντική Βενετία κινδυνεύει να «πνιγεί» μέσα στα ίδια της τα νερά, με τους επιστήμονες να θεωρούν ότι η αντίστροφη μέτρηση για την πόλη έχει ήδη ξεκινήσει.
Ανταρκτική
Η απειλή για την Ανταρκτική είναι ίσως προφανής: Η παγωμένη ήπειρος αποψύχεται με εξαιρετικά ανησυχητικούς ρυθμούς, όπως παρατήρησε πρόσφατα και η NASA.
Ίσως δεν έχουμε αντιληφθεί το μέγεθος του προβλήματος, ωστόσο λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της κλιματικής αλλαγής, οι πάγοι της Ανταρκτικής λιώνουν με πολύ γρηγορότερο ρυθμό απ’ όσο μπορούμε να φανταστούμε.
Ειδικοί επιστήμονες καταβάλλουν τιτάνιες προσπάθειες για να προστατεύσουν το φυσικό, παγωμένο τοπίο της, ωστόσο ούτε αυτές φαίνεται να αρκούν.
Ακόμη και η πρόσβαση στους ταξιδιώτες δεν είναι το ίδιο εύκολη, καθώς τα κρουαζιερόπλοια δεν πλέουν πλέον στα στενά. Ωστόσο, αν βιαστείτε, θα μπορέσετε να απολαύσετε αυτό το παγωμένο θαύμα, για όσο ακόμη υπάρχει.
Θιβέτ
Μία από τις πιο αυθεντικές «γωνιές» του πλανήτη απειλείται με αλλοίωση από τον σύγχρονο πολιτισμό και την παγκοσμιοποίηση. Το Θιβέτ χάνει σταδιακά τον αυθεντικό του χαρακτήρα, ιδιαίτερα από τότε που η «βασίλισσα» Κίνα ανέλαβε τον έλεγχο της περιοχής, το 1950.
Όπως όλα δείχνουν, τα πάντα αλλάζουν με ταχείς ρυθμούς, «σβήνοντας» στο διάβα τους την ξεχωριστή… «πινελιά» του Θιβέτ.
Τι σημαίνει αυτό; Πως όσοι δεν βρεθούν άμεσα εκεί, πιθανότατα θα χάσουν για πάντα την ευκαιρία να γνωρίσουν τα γλωσσικά ιδιώματα των ιθαγενών, τα ιδιαίτερα στοιχεία πολιτισμού και τον αρχαίο χαρακτήρα μίας από τις πιο σπάνιες γειτονιές του κόσμου.
Μάτσου Πίτσου και Choquequirao, Περού
Δύο από τα πιο θαυμαστά μέρη του πλανήτη «κρύβονται» στην ιερή κοιλάδα της πρωτεύουσας των Ίνκα.
Αναδεδειγμένο ως ένα από τα 7 Νέα Θαύματα του Κόσμου, αλλά και Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, το Μάτσου Πίτσου είναι το σπουδαιότερο «ζωντανό» δείγμα πολιτισμού των Ίνκα, που χάθηκαν για πάντα στις σελίδες της ιστορίας και στους θρύλους των ντόπιων. Το Choquequirao, από την άλλη, το μικρότερο και λιγότερο διάσημο «αδερφάκι» του Μάτσου Πίτσου, μοιράζεται την ίδια πολιτιστική αξία.
Η σπάνια παγανιστική και αρχαία ομορφιά που αποπνέουν κινδυνεύουν, όμως, να καταστραφούν. Αυτό οφείλεται κυρίως στον μαζικό τουρισμό που καταφθάνει εδώ τα τελευταία χρόνια. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αλλοιώνεται το αυθεντικό πρόσωπο της περιοχής, καθώς δημιουργούνται υπηρεσίες και διευκολύνσεις, ώστε να γίνει το μέρος πιο ελκυστικό στους επισκέπτες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η πρόσφατη ανακοίνωση της περουβιανής κυβέρνησης ότι θα κατασκευάσει ένα τελεφερίκ μήκους 3 μιλίων.
Η αλλοίωση αυτή σίγουρα δεν θα γοητεύσει τους ταξιδιώτες που αναζητούν το γνήσιο. Γι’ αυτό, θα πρέπει να βιαστούν, αν επιθυμούν να γνωρίσουν την αυθεντική πλευρά του Μάτσου Πίτσου.
Taj Mahal, Ινδία
Ένα από τα ομορφότερα αρχιτεκτονικά έργα του κόσμου βρίσκεται στην δίνη των απειλών που περιτριγυρίζουν τον πλανήτη και τα διάσημα αξιοθέατά του.
Ίσως δεν είναι γνωστό σε πολλούς ότι το διασημότερο αξιοθέατο της Ινδίας πιθανότατα να κλείσει μέσα στο επόμενο διάστημα για πάντα. Όσοι θέλουν να το δουν, θα πρέπει μάλλον να βιαστούν. Το μεγαλοπρεπές κτήριο απειλείται σοβαρά τα τελευταία χρόνια από την ατμοσφαιρική ρύπανση, η οποία προκαλεί σοβαρή διάβρωση στο εξωτερικό μέρος του.
Πολλοί παγκόσμιοι οργανισμοί, μεταξύ των οποίων και η UNESCO, έχουν κρούσει στην Ινδία τον κώδωνα του κινδύνου, νουθετώντας την να κλείσει το Taj Mahal, για να το γλιτώσει, όπως λένε, από βέβαιη καταστροφή.
Η κυβέρνηση της Ινδίας δείχνει προς το παρόν να αντιστέκεται σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ωστόσο οι ειδικοί υποστηρίζουν πως σύντομα θα αναγκαστεί να το κάνει.
Όρος Κιλιμάντζαρο, Τανζανία
Όσο κι αν ψάξει κανείς, δύσκολα θα βρει αλλού στον κόσμο ένα μέρος με την κινηματογραφική ομορφιά του Όρους Κιλιμάντζαρο στην Τανζανία.
Μεταξύ όσων το κάνουν να ξεχωρίζει είναι και η πάντοτε χιονισμένη κορυφή του, που ακούγεται εξωπραγματική, αν λάβουμε υπόψη ότι μιλάμε για την κατά τα άλλα αποπνικτικά ζεστή Αφρική.
Η ψηλότερη κορυφή της Αφρικής, μάλιστα, αποτέλεσε «μούσα» του Έρνεστ Χέμινγουεϊ, που εμπνεύστηκε από αυτήν για να γράψει το διήγημα «Τα χιονισμένα όρη του Κιλιμάντζαρο».
Τα νέα, όμως, δεν είναι καλά, αφού, σύμφωνα με τις πρόσφατες μελέτες, τα χιόνια του ηφαιστειογενούς όρους απειλούνται με εξαφάνιση. Αν αυτό συμβεί, το μοναδικής ομορφιάς σκηνικό θα αλλάξει για πάντα, βυθίζοντας στην λήθη έναν αληθινό φυσικό θησαυρό.
Μήλος, Ελλάδα
Ένα από τα ομορφότερα και πιο εντυπωσιακά νησιά της Ελλάδας είναι αδιαμφισβήτητα η Μήλος. Τα φωτεινά καταγάλανα νερά που θυμίζουν μακρινούς τροπικούς προορισμούς είναι αποτέλεσμα του εκθαμβωτικού σεληνιακού τοπίου των επιβλητικών λευκών βράχων που είναι διασκορπισμένοι στο νησί.
Με τη σειρά τους, αυτοί είναι προϊόν των ηφαιστειακών εκρήξεων που έχει βιώσει το νησί με τους πολλούς κρατήρες κατά τη διάρκεια της ιστορίας του. Όλα αυτά έχουν συντελέσει στο να γεννηθεί ένα μοναδικό αποτέλεσμα φυσικής ομορφιάς, που όμοιό του δύσκολα θα βρει κανείς στη χώρα μας.
Το υπέροχο τοπίο, όμως, κινδυνεύει σοβαρά. Ορισμένοι κάτοικοι, αλλά και ταξιδιώτες ξεχνούν ότι πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο φυσικό τοπίο, που σε καμία περίπτωση δεν έχει εξασφαλίσει τη θέση του στην αιωνιότητα.
Πολλοί χαράσσουν τους βράχους, προσπαθώντας να αποτυπώσουν την παρουσία τους και να δημιουργήσουν τις δικές τους αναμνήσεις. Δεν αναλογίζονται όμως ότι, αν συνεχιστεί αυτό, εκείνο που θα γίνει τελικά ανάμνηση είναι το ίδιο το τοπίο.
Sapa, Βιετνάμ
Ένας καταπράσινος παράδεισος, περιτριγυρισμένος από λιβάδια, στα βουνά του βόρειου Βιετνάμ είναι ακόμη άγνωστος στους περισσότερους, γεγονός που έχει λειτουργήσει θετικά για την ίδια την πόλη. Η Sapa μοιάζει να ξεπετάχτηκε από κάποιο παιδικό παραμύθι και ίσως σας θυμίσει την ιστορία του χωριού των Γαλατών.
Οι ντόπιοι φροντίζουν εδώ και αιώνες τον τόπο τους με περίσσια στωικότητα, κρατώντας ζωντανά όλα τα παραδοσιακά του στοιχεία.
Φαίνεται, όμως, πως οι ταξιδιωτικοί πράκτορες έχουν αρχίσει να το ανακαλύπτουν. Αυτό σημαίνει μοιραία ότι η βιετναμέζικη Sapa θα χάσει σταδιακά την ιδιαίτερη φυσιογνωμία της, ως αποκύημα της μαζικής έλευσης τουριστών.
Panajachel, Γουατεμάλα
Γνωστή ως ένας από τους πιο μποέμ προορισμούς του κόσμου είναι η Panajachel της Γουατεμάλα και όχι άδικα. Οι ταξιδιώτες που προτιμούν αυτό τον πανέμορφο, ξεχωριστό προορισμό είναι συνήθως σοφιστικέ, γεγονός που «γεννά» μία όμορφη και δημιουργική αλληλεπίδραση με την πόλη.
Ο πολυπολιτισμικός χαρακτήρας της είναι αυτό που γοητεύει περισσότερο τους ταξιδιώτες της, που θέλουν να εξερευνήσουν κάθε καλά κρυμμένο μυστικό της.
Η υπέροχη προσωπικότητα της πόλης, όμως, έχει αμαυρωθεί από το εμπόριο ναρκωτικών, δραστηριότητα δυστυχώς έντονη στην περιοχή. Οι έμποροι προκαλούν, μεταξύ άλλων, διαρκείς εντάσεις και αναταραχές, που γίνονται γνωστές και λειτουργούν αποτρεπτικά για τους επισκέπτες.
Όλα δείχνουν ότι, αν το πρόβλημα δεν αντιμετωπιστεί γρήγορα, πιθανότατα η πανέμορφη Panajachel να βγει οριστικά από τον τουριστικό χάρτη.
Νησί του Πάσχα, Χιλή
Ένα επιβλητικό σύνολο από εκατοντάδες σκαλιστά μονόλιθα αγάλματα έχουν κάνει διάσημο το Νησί του Πάσχα στη μακρινή Χιλή.
Το απόκρημνο νησί φιλοξενεί μόλις 5.000 κατοίκους, οι μισοί εκ των οποίων μάλιστα είναι ιθαγενείς. Σήμερα, το νησί απειλείται από έναν εκ των μεγαλύτερων «εχθρών» του πλανήτη: τον απρόσωπο, σαρωτικό σύγχρονο πολιτισμό, που απειλεί να σβήσει καθετί γνήσιο.
Τα τελευταία χρόνια έχει κατακλυστεί από έργα ανάπτυξης μαζικού τουρισμού, με γιγάντια πολυτελή θέρετρα να υψώνονται κάθε χρόνο στο περιορισμένο έδαφός του.
Όλο και περισσότεροι καταφθάνουν εδώ, προκαλώντας φθορές, τόσο στον υποθαλάσσιο πλούτο του νησιού, όσο και στα πετρογλυφικά και τις ζωγραφικές παραστάσεις των σπηλαίων. Την ίδια απειλή δέχονται και τα αγάλματα, που έκαναν εξαρχής τον προορισμό αυτό γνωστό σε όλο τον κόσμο.
Όσοι έρχονταν μέχρι τώρα εδώ είναι εκείνοι που αναζητούν ανόθευτους προορισμούς. Το ερώτημα όμως είναι: για πόσο ακόμη ένα μέρος μπορεί να παραμείνει αυθεντικό όταν τον καταπατούν πλήθη ανθρώπων με διαφορετικές επιθυμίες;
Ο φόβος των ντόπιων έχει εκφραστεί δημόσια: αν η αναπτυξιακή τροχιά συνεχιστεί, σε λίγα χρόνια το «σπίτι» τους δεν θα θυμίζει σε τίποτα εκείνο που γνώριζαν μέχρι τώρα.
Culebra και Vieques, Πουέρτο Ρίκο
Ιστορικά ταλαιπωρημένοι, οι δύο επίγειοι, παρθένοι νησιωτικοί παράδεισοι στα ανοικτά της ανατολικής ακτής του Πουέρτο Ρίκο φαίνεται πως δεν έχουν ξεμπερδέψει ακόμη με τους δαίμονές τους.
Τα δύο νησιά κατάφεραν να επιβιώσουν από τις στρατιωτικές ασκήσεις του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ. Ό,τι σώθηκε, όμως, τότε κινδυνεύει να χαθεί τώρα, κυρίως λόγω της υπερανάπτυξης που έχουν γνωρίσει οι δύο προορισμοί τα τελευταία χρόνια.
Οι ντόπιοι εκφράζουν έντονα τις ανησυχίες τους για το ότι ο χρόνος μετρά αντίστροφα και σε λίγο καιρό δεν θα θυμίζουν σε τίποτα αυτό που ήταν έως τώρα, δύο κομμάτια γης παρθένα, αγνά, ανέγγιχτα. Ο άμετρος μαζικός τουρισμός έρχεται για να «σαρώσει» κάθε ίχνος αυθεντικότητας.
Nuuk, Γροιλανδία
Το Νουκ της Γροιλανδίας των 15.000 κατοίκων, η πύλη για την Αρκτική, τη γη του πάγου, με το ατελείωτο χιόνι και τις πολικές αρκούδες, η πρωτεύουσα του μεγαλύτερου νησιού στον πλανήτη, είναι ένα από τα μέρη που απειλούνται με εξαφάνιση, τουλάχιστον με την σημερινή του μορφή.
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της την καθιστούν εξαιρετικά δελεαστική στον κόσμο. Αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα τα επόμενα χρόνια θα δούμε να καταγράφεται στην περιοχή ανάπτυξη μαζικού τουρισμού, που είναι βέβαιο πως θα αλλοιώσει το εντυπωσιακό φυσικό τοπίο.
Στην αυτό ενδεχομένως να συμβάλλουν κι άλλες δραστηριότητες που θα δημιουργηθούν στο νησί το επόμενο διάστημα. Υπάρχουν σκέψεις για ανάπτυξη βιομηχανιών που θα σχετίζονται με την εκμετάλλευση του τεράστιου όγκου μεταλλευμάτων του νησιού. Πιθανότατα, αυτό θα αρχίσει να φαίνεται άμεσα, καθώς το νησί βρίσκεται σε προχωρημένες διαδικασίες, ώστε να αποκτήσει την ανεξαρτησία του από την Δανία, που το ελέγχει σήμερα.
Διαβάστε ακόμη:
Όταν η φύση «ζωγραφίζει»: Τα πιο ανθισμένα μέρη του πλανήτη
Ταξίδια με την αδρεναλίνη στα ύψη: Οι πιο επικίνδυνοι προορισμοί του κόσμου
Ταξίδι στην ανθισμένη Ιαπωνία: Το φυσικό υπερθέαμα των κερασιών φέρνει την άνοιξη
Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση