Όλοι μας βλέπουμε εφιάλτες ανά διαστήματα και ο καθένας γνωρίζει ποιος είναι ο χειρότερος για εκείνον. Επίσης κάποιοι βλέπουν πιο συχνά από μία φορά την εβδομάδα, όμως δεν τους θυμούνται όλοι. Πάντως το μόνο σίγουρο είναι ότι νιώθουμε ανακούφιση μόλις αντιληφθούμε ότι ήταν απλά ένα κακό όνειρο.
Οι εφιάλτες ταξινομούνται ως ρεαλιστικά όνειρα και συχνά ξυπνούν το άτομο στο οποίο εμφανίζονται. Είναι μια πολύπλοκη εμπειρία. Αν και ο φόβος είναι το κυρίαρχο συναίσθημα που έγινε αισθητός κατά τους εφιάλτες, μια μελέτη του 2014 ανέφερε ότι η θλίψη, ο θυμός, η σύγχυση, η αηδία, η απογοήτευση ή η ενοχή ήταν επίσης κοινές.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Sleep, εξέτασε το περιεχόμενο των εφιαλτών 351 ενηλίκων και διαπίστωσε ότι το πιο συχνά αναφερόμενο θέμα ήταν η σωματική επιθετικότητα, ακολουθούμενη από το κυνήγι και την παρουσία μιας κακής δύναμης.
Αλλά αν τα κακά όνειρα αρχίσουν να επισκέπτονται τις νύχτες σας, θα μπορούσε να είναι ένδειξη προβλημάτων υγείας. Εκτιμάται ότι το 2% έως 8% των ενηλίκων δεν μπορούν να ξεκουραστούν επειδή τα κακά όνειρα καταστρέφουν τον ύπνο τους.
Συγκεκριμένα, οι εφιάλτες μπορούν να αποτελέσουν ένδειξη προβλημάτων ψυχικής υγείας, όπως άγχος, διαταραχή μετατραυματικού στρες και κατάθλιψη.
Ένα φαινόμενο που ονομάζεται διαταραχή συμπεριφοράς ύπνου REM, στο οποίο ένα άτομο βλέπει επιθετικά όνειρα φωνάζοντας, μένοντας ανήσυχο ή πηδώντας από το κρεβάτι, θα μπορούσε επίσης να προβλέψει νευρολογικές ασθένειες όπως το Πάρκινσον, σύμφωνα με την έρευνα.
Ωστόσο, ορισμένες θεωρίες υποστηρίζουν ότι οι εφιάλτες μπορεί να είναι ένας τρόπος για τον εγκέφαλό μας να αντιμετωπίσει και να επεξεργαστεί δυσάρεστες αναμνήσεις.
Τι εφιάλτες μας λένε για την υγεία μας
Σύμφωνα με δημοσίευση του CNN, o μέσος άνθρωπος έχει τουλάχιστον έναν εφιάλτη την εβδομάδα, δήλωσε ο Bill Fish, προπονητής της επιστήμης του ύπνου και συνιδρυτής του διαδικτυακού πόρου ύπνου Tuck, αλλά όμως δεν τους θυμούνται όλοι. «Εάν κάποιος έχει συχνά εφιάλτες, αυτό δεν είναι φυσιολογικό αλλά κάτι που πρέπει να αντιμετωπιστεί.»
Οι εφιάλτες είναι ένα βασικό σύμπτωμα της διαταραχής μετατραυματικού στρες (PTSD), που αναπτύσσεται σε μερικούς ανθρώπους που έχουν βιώσει ένα συγκλονιστικό, τρομακτικό ή επικίνδυνο γεγονός, πιθανώς επειδή η δυσκολία με τα τραυματικά γεγονότα έγκειται στην αδυναμία των ανθρώπων να τα επεξεργαστούν, λέει ο Νέιλ Γκρίνμπεργκ, καθηγητής ψυχικής υγείας άμυνας στο King’s College του Λονδίνου. Ο ίδιος εξηγεί ότι «αυτό που συμβαίνει είναι ότι το μυαλό τους προσπαθεί ασυνείδητα να «παίξει» μαζί τους, στην προσπάθεια του να τα κατανοήσει».
Κατά συνέπεια, «το ασυνείδητο κομμάτι του εγκεφάλου, το οποίο μπορεί να έρθει στο μπροστινό μέρος του νου όταν κάποιος κοιμάται», συμπεριλαμβανομένου υλικού από το τραυματικό συμβάν που μπορεί να βγει ως εφιάλτης.
Παρόλα αυτά, δεν είναι όλοι οι εφιάλτες ενδεικτικοί ενός προβλήματος ψυχικής υγείας.
Μελέτες έχουν βρει άλλα ζητήματα που σχετίζονται επίσης με συχνούς εφιάλτες, όπως η διπολική διαταραχή και η σχιζοφρένεια.
Παρακολούθηση ύπνου REM
Υπάρχουν τέσσερα στάδια ύπνου. Τα τρία πρώτα χαρακτηρίζονται από αργή κίνηση των ματιών και οδηγούν στο τελικό στάδιο, ταχεία κίνηση των ματιών ή REM.
Τα όνειρα συμβαίνουν στο στάδιο REM, όταν οι σκελετικοί μύες είναι σχεδόν παράλυτοι.
Μια μακροχρόνια παρακολούθηση ατόμων με διαταραχή συμπεριφοράς ύπνου REM, έδειξε ότι οι περισσότερες ανεπτυγμένες καταστάσεις όπως η νόσος του Πάρκινσον, η άνοια του σώματος Lewy ή η ατροφία του πολλαπλού συστήματος. Μια άλλη πρόσφατη μελέτη από μια ερευνητική ομάδα στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο ανέφερε ότι το 80% των ασθενών με διαταραχή συμπεριφοράς ύπνου REM, ανέπτυξαν αυτές τις καταστάσεις.
Ο ύπνος REM συνδέεται επίσης έντονα με τη συναισθηματική υγεία, αφού όσο πιο συχνά εμφανίζεται, είναι πολύ πιθανό το άτομο αυτό να πάθει κατάθλιψη.
Ένας συνηθισμένος κύκλος ύπνου είναι 100 λεπτά , ενώ το REM κυμαίνεται μεταξύ των 90 και 100 λεπτών. Αλλά αν έρχεται πολύ νωρίτερα από αυτό (π.χ. στα 40, 50, ή 60 λεπτά), γενικά είναι ένας δείκτης ότι κάποιος μπορεί να καταλήξει σε κατάθλιψη σε λίγες εβδομάδες.
Εάν αρχίσετε να βλέπετε συχνά εφιάλτες, το πρώτο πράγμα που θα ρωτήσει ένας γιατρός είναι, αν υπήρξε αλλαγή στον τρόπο ζωής σας.
Οποιεσδήποτε αλλαγές στο σώμα σας, όπως η διακοπή ορισμένων τροφών, είναι επίσης πιθανό να επηρεάζουν τον ύπνο.
Οι εφιάλτες είναι επίσης συνηθισμένοι σε άτομα με χρόνιο πόνο, πιθανώς επειδή τείνουν να ξυπνούν περισσότερο και ως εκ τούτου αναφέρουν περισσότερους εφιάλτες.
Τα αναπνευστικά προβλήματα, όπως η άπνοια ύπνου ή το άσθμα, συνδέονται επίσης με τους εφιάλτες.
Διαβάστε επίσης:
Ο ποιοτικός ύπνος βοηθά στην αποφυγή της νόσου του Αlzheimer
Γιατί ορισμένοι έχουν μονίμως κρύα πόδια;
Εμμηνόπαυση και καρδιαγγειακή υγεία: Τι πρέπει να προσέξετε
Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση